Mesjańska maszyna – szkic teorii mesjanizmu
DOI:
https://doi.org/10.15633/lie.2553Słowa kluczowe:
mesjanizm, maszyna mesjańska, Paweł Rojek, Gershom Scholem, Giorgio AgambenAbstrakt
Artykuł jest próbą stworzenia zarysu teorii mesjanizmu, która obejmowałaby zarówno rozmaite wersje żydowskich mesjanizmów, chrześcijańskich i islamskich, jak i świeckich. Proponuję pomyśleć mesjanizm jako transcendentalne pole genezy, a więc jako maszynę w rozumieniu zaproponowanym przez Deleuze’a. Taka teoria ujawnia słabe punkty polskiej współczesnej myśli mesjańskiej, której reprezentantem jest Paweł Rojek.
Bibliografia
Agamben G., Czas, który zostaje. Komentarz do Listu do Rzymian, przeł. S. Królak, Warszawa 2008.
Agamben G., Das Offene. Der mensch und das Tier, przeł. D. Giuriato, Frankfurt am Main 2003.
Agamben G., Otwarte (fragmenty), przeł. P. Mościcki, „Krytyka Polityczna” 2008 nr 15, s. 124–138.
Badiou A., Święty Paweł. Ustanowienie uniwersalizmu, przeł. J. Kutyła, P. Mościcki, Kraków 2007.
Benjamin W., Fragment teologiczno-polityczny, przeł. M Kurkowska, „Teologia Polityczna” 2004–2005 nr 2, s. 341–342.
Biblia w tłumaczeniu Martina Lutra, http://www.bibel-online.net/buch/luther_1545_letzte_hand/roemer/3/#1 (31.01.2018).
Bornhausen K., Der Erlöser, Leipzig 1927.
Graetz H., Historja Żydów, t. 4: Od powtórnego zburzenia Jerozolimy do epoki Gaonów, przeł. S. Szenhak, Kraków 1929, s. 180 (reprint KAW, 1990).
Grecko-polski Nowy Testament. Wydanie interlinearne z kodami gramatycznymi, przeł. ks. R. Popowski, M. Wojciechowski, Warszawa 1994.
Hegel G. W. F., Nauka logiki, t. 1, przeł. A. Landman, Warszawa 1967.
Heidegger M., Przyczynki do filozofii (z wydarzania), przeł. B. Baran i J. Mizera, Kraków 1996.
Herer M., Gilles Deleuze. Struktury – maszyny – kreacje, Kraków 2006.
Jaklewicz T., Chrystus znaczy namaszczony, http://gosc.pl/doc/2443401.chrystus-znaczy-namaszczony (1.02.2018).
Janion M., Mesjanizm i militaryzm, w: Żebro Mesjasza, red. M. Janion, M. Rudaś-Grodzka, Warszawa 2009, s. 87–95.
Kłodkowski P., Polityczny mesjanizm w islamie, „Teologia Polityczna” 2006–2007 nr 4, s. 149–159.
Kołoczek Ł., Czy maszyny mogą umierać?, w: Człowiek w relacji do zwierząt, roślin i maszyn w kulturze, t. 1: Aspekt posthumanistyczny i transhumanistyczny, red. J. Tymieniecka-Suchanek, Katowice 2014, s. 122–137.
Kołoczek Ł., Figura mesjasza. Próba rekonstrukcji pojęcia, „Kwartalnik Filozoficzny” 41 (2013) z. 3, s. 55–80.
Lis R., Prorok czasu, bóg przepowiedni. Człowiek wobec trybu czasu przyszłego przepowiedzianego w Kronikach Diuny Franka Herberta, http://www.filozofiareligii.pl/uploads/1/8/7/0/18702650/03_lis_ptfr_2016_1__18-10-2016.pdf (24.02.2017).
Löwith K., Historia powszechna i dzieje zbawienia, przeł. J. Marzęcki, Kęty 2002.
Lubc H. de, Kopuła świętego Piotra, przeł. P. Herbich i P. Napiwodzki, „Kronos” 2014 nr 2, s. 227–246.
Mech K., Mesjasz Diuny – karykatura Mesjasza? http://www.filozofiareligii.pl/uploads/1/8/7/0/18702650/02_mech_ptfr_2016_1__18-10-2016.pdf (24.02 2017).
Pismo Święte Nowego Testamentu w przekładzie z języka greckiego, opracował zespół biblistów Polskich (Biblia Tysiąclecia), Poznań–Warszawa 1977.
Popowski R., Wielki słownik grecko-polski Nowego Testamentu, Warszawa 1997.
Riedl M., Mesjasz zbiorowy. Konstytucja społeczeństwa przyszłości według Joachima z Fiore, „Kronos” 2004 nr 2, s. 105–121.
Rojek P., Liturgia dziejów. Jan Paweł II i polski mesjanizm, Kraków 2016.
Rojek P., Mesjanizm integralny, „Pressje” 2012 nr 28, s. 20−49.
Scholem G., O podstawowych pojęciach judaizmu, przeł. J. Zychowicz, Warszawa 2015.
Szyjewski A., Kiedy Mesjasz wie, że jest Mesjaszem. Koncepcja religii w Diunie Franka Herberta, http://www.filozofiareligii.pl/uploads/1/8/7/0/18702650/01_szyjewski_ptfr_2016_1__18-10-2016.pdf (24.02. 2017).
Taubes J., Apokalipsa i polityka. Eseje mesjańskie, Warszawa 2013.
Ujejski J., Romantycy, Warszawa 1963.
Walicki A., Filozofia a mesjanizm. Studia z dziejów filozofii i myśli społeczno-religijnej romantyzmu polskiego, Warszawa 1970.
Walicki A., Mesjanizm Adama Mickiewicza w perspektywie porównawczej, Warszawa 2006.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
W kwestii praw autorskich obowiązują następujące zasady:
1. Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
2. Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
3. Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).
