Praca według św. Franciszka z Asyżu
DOI:
https://doi.org/10.15633/ps.27401Słowa kluczowe:
darmowość pracy, Franciszek z Asyżu, motywacja do pracy, praca, wynagrodzenieAbstrakt
Niniejszy artykuł stanowi rekonstrukcję poglądów św. Franciszka z Asyżu odnoszących się do znaczenia pracy. Stosuje się tutaj historyczną metodę bezpośredniego ustalania faktów oraz teologiczną metodę refleksji nad doświadczeniem duchowym Poverella, zapisanym w pierwszych dwóch regułach franciszkańskich, pismach pierwszych hagiografów Biedaczyny oraz w tekstach uznanych komentatorów Franciszka. Opisywane zagadnienie zostało ujęte w czterech paragrafach: (1) praca rozumiana jako łaska Boża; (2) motywacja do pracy; (3) wynagrodzenie za pracę; (4) darmowość pracy.
Bibliografia
AA. VV., „La grazia di lavorare”. Lavoro, vita consacrata, francescanesimo, a cura di P. Martinelli, M. Melone, Bologna 2015.
Anioł Clareno, Wykład Reguły Braci Mniejszych, w: Antologia mistyków franciszkańskich, t. 5: Wiek XIV, tłum. S. Kafel, Kraków 1990, s. 68–82.
Bellomo M., Il lavoro nel pensiero dei giuristi medievali: Proposte per una ricerca, w: Lavorare nel Medio Evo. Atti del XXI Convegno Storico Internazionale „Lavorare nel Medio Evo: Rappresentazioni ed esempli dall’ Italia dei secc. X–XIV”, Todi, 12–15 Ottobre 1980, Università di Periugia, Accademia Tudertina, Centro di Studi sulla spiritualità medievale, Perugia 1983, s. 171–197.
Bertinato P., Praca, w: Leksykon duchowości franciszkańskiej, przekł. i oprac. zbiorowe, red. E. Kumka, Kraków–Warszawa 2016, s. 1453–1464.
Block W., „Reguła i życie tych braci”. 800-lecie powstania „Reguły niezatwierdzonej” (1221–2021), „Studia Franciszkańskie” 31 (2021), s. 19–50.
Block W., Bulla Solet annuere papieża Honoriusza III (1223) i bulla Solet annuere papieża Innocentego IV (1253). Krytyczna analiza treści obu dokumentów, w: Forma sororum, red. Z. Styś, M. Sykuła, G. Filipiuk, J. Wojas, Warszawa–Kraków 2012, s. 147–181.
Bonaventura de Bagnoregio, Opusculum XVI. Expositio super regulam Fratrum Minorum, w: S. Bonaventurae Opera Omnia, t. 8, Quaracchi 1898, s. 391–437.
Bukała M., Etyka ekonomiczna średniowiecza, „Etyka” 37 (2004), s. 85–101.
Ceccobao S., La „Regola non Bollata” il fermento della vita che diventa norma, „Laurentianum” 62 (2021), s. 311–327.
Cusato M. F., Caesar of Speyer: redactor, author, exegete, polemicist, „Laurentianum” 62 (2021) nr 3, s. 257–310.
Esser K., Melius Catholice Observemus. Objaśnienia Reguły w świetle pism i wypowiedzi św. Franciszka, w: L. Hardick, J. Terschlüsen, K. Esser, Franciszkańska Reguła życia, przekł. K. Ponurek, Niepokalanów 1988, s. 93–177.
Evangelisti P., „Vide igitur, quid sentire debeas de receptione pecuniae”. Il denaro francescano tra norma ed interpretazione (1223–1390), Spoleto 2019.
Fleischacker S. S., Adam Smith’s Moral and Political Philosophy, https://plato.stanford.edu/entries/smith-moral-political/ (06.07.2020).
Fossier R., Ludzie średniowiecza, tłum. A. Czupa, Kraków 2009.
Freyer J. B., Il lavoro secondo gli scritti di s. Francesco, w: La grazia delle origini. Studi in occasione dell’VIII centenario dell’approvazione della prima regola di san Francesco d’Assisi (1209–2009), a cura di P. Martinelli, Bologna 2009, s. 199–207.
Horowski A., La „Regula non Bullata”: dal silenzio di Tommaso da Celano al racconto di Bonaventura e alle complicazioni francescane del trecento, „Laurentianum” 62 (2021) nr 3, s. 329–356.
Horowski A., Reguła Braci Mniejszych, jej powstanie i zatwierdzenie w dziełach hagiograficznych i w kazaniach św. Bonawentury, „Polonia Sacra” 23 (2019) nr 2, s. 5–26.
Le Goff J., Średniowiecze i pieniądze. Esej z antropologii historycznej, tłum. B. Baran, Warszawa 2022.
Meuvvret J., Circulation monétaire et utilisation économique de la monnaie dans la France du XVIe au XVIIe siècle, „Études d’histoire moderne et contemporaine” 1 (1947), s. 15–28.
Paolazzi C., La „Regula non bullata” dei Frati Minori (1221), dallo stemma codicum al testo critico, „Archivum Franciscanum historicum” 100 (2007) nr 1–2, s. 5–148.
Pellegrini L., La grazia del lavoro, w: La regola di frate Francesco. Eredità e sfida, a cura di P. Maranesi, F. Acrocca, Padova 2012, s. 351–370.
Riber M., Praca w Biblii, tłum. Z. Zwolska, Warszawa 1979.
Romaniuk K., Błogosławieństwo czy przekleństwo? Praca w Piśmie Świętym, Katowice 1997.
Rusconi R., La formulazione delle regole minoritiche nel primo quarto del secolo XIII, w: R. Rusconi, Studi francescani, Spoleto 2021, s. 185–206 (Medioevo francescano. Saggi, 22).
Słomka J., Metodologia teologii duchowości, „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” 50 (2017) nr 1, s. 129–142.
Sobór Laterański IV, Konstytucje, w: Dokumenty soborów powszechnych: tekst grecki, łaciński, polski, t. 2 (869–1312), układ i oprac. A. Baron, H. Pietras, Kraków 2002, s. 220–325 (Źródła Myśli Teologicznej, 26).
Święci Franciszek i Klara z Asyżu, Pisma, wydanie łacińsko-polskie, przekł. K. Ambrożkiewicz, red. wyd. pol. W. Michalczyk, Kraków–Warszawa 2002 (Źródła Chrześcijańskie).
Teoria e pratica del lavoro nel monachesimo altomedievale. Atti del Convegno internazionale di studio, Roma–Subiaco, 7–9 giugno 2013, a cura di L. Ermini Pani, Spoletto 2015 (De Re Monastica, 4).
Terschlüsen J., Reguła franciszkańska w świetle prawomocnych orzeczeń papieskich, w: L. Hardick, J. Terschlüsen, K. Esser, Franciszkańska Reguła życia, przekł. K. Ponurek, Niepokalanów 1988, s. 69–92.
Tomasza z Celano biografie św. Franciszka: Żywot pierwszy. Żywot drugi. Traktat o cudach. Legenda do czytania w chórze, przekł. zespół redakcyjny pod kierunkiem R. Witkowskiego, Poznań–Warszawa 2007 (Źródła Franciszkańskie (XIII–XIV w.), 3).
Weinstein J. R., Adam Smith (1723–1790), w: Internet Encyclopedia of Philosophy, https://iep.utm.edu/smith/ (06.07.2020).
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Dariusz Kasprzak
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).