Prawo do dóbr kultury
DOI:
https://doi.org/10.15633/ps.29107Słowa kluczowe:
godność człowieka, kultura, rodzina, solidarność, wspólnota, życieAbstrakt
Kultura jest całokształtem materialnego, cywilizacyjnego i duchowego dorobku ludzi. Jest wynikiem twórczej działalności człowieka oraz zespołem wartości, norm i zasad, które obowiązują w danej zbiorowości. Zarówno w filozofii, jak i w teologii znajdziemy liczne odniesienia do praw człowieka, który jako jedyny zdolny jest dążyć do odkrywania prawdy, dobra i piękna. Właściwe rozumienie kultury i jej rozwoju pozwala zobaczyć działanie Boga i Jego dzieło odkupienia, a jednocześnie ukazuje twórcze możliwości człowieka. Autonomia kultury i wolność człowieka winny prowadzić do odkrycia spraw najważniejszych i ich ochrony. Wolność decyzji człowieka wiąże się z darem życia i prawem do życia. Człowieka w swoim rozwoju jest nakierowany na wspólnotę opartą na więzach krwi, wiary, a także wzajemnego wspomagania. Wymiar ludzkiej solidarności jest szczególnym wyzwaniem i pozwala odczytywać powinności i szanse w dążeniu ku prawdziwej jedności. Wszystkie podejmowane przedsięwzięcia, zarówno osobiste, jak i wspólnotowe, mają szanse na powodzenie w świetle zrozumienia i przyjęcia bezwarunkowej godności człowieka.
Bibliografia
Bartnik Cz., Kultura, w: Encyklopedia katolicka, t. 10, red. E. Ziemann, Lublin 2004, k. 188–193.
Benedykt XVI, Przemówienie do Kurii Rzymskiej o poprawnej interpretacji II Soboru Watykańskiego, 22.12.2005, http://sanctus.pl/index.php?podgrupa=91&doc=35 (05.09.2024).
Benedykt XVI, Adhortacja apostolska Verbum Domini.
Benedykt XVI, Encyklika Deus caritas est.
Benedykt XVI, Przemówienie do przedstawicieli świata kultury, Paryż, Kolegium Bernardynów 12.09.2008, https://www.vatican.va/content/benedict-xvi/pl/speeches/2008/september/documents/hf_ben-xvi_spe_20080912_parigi-cultura.html (05.09.2024).
Chlewiński Z. i in., Ideologia, w: Encyklopedia katolicka, t. 6, red. J. Walkusz, Lublin 1993, k. 1406–1425.
Chlewiński Z., Zaleski Z., Godność, w: Encyklopedia katolicka, t. 5, red. P. Hemperek, Lublin 1989, k. 1231–1232.
II Polski Synod Plenarny 1991–1999, Poznań 2001.
Dudek A., Kultura, w: Jan Paweł II. Encyklopedia nauczania społecznego, red. A. Zwoliński, Radom 2005, s. 258–259.
Dykasteria Nauki Wiary, Deklaracja Dignitas infinita, https://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/documents/rc_ddf_doc_20240402_dignitas-infinita_pl.html (02.09.2024).
Dziuba A. F., Chrześcijaństwo a kultura, Warszawa 2008.
Dziuba A. F., Humanizująca funkcja kultury. Z nauczania kardynała Stefana Wyszyńskiego Prymasa Polski, Warszawa 2013.
Dziuba A. F., Służyć życiu, Niepokalanów 2012.
Franciszek, Adhortacja apostolska Evangelii gaudium.
Franciszek, Encyklika Fratelli tutti, 03.10.2020.
Jan Paweł II, Encyklika Evangelium vitae, w: Jan Paweł II, Dzieła zebrane, t. 1, Kraków 2006, s. 533–611.
Jan Paweł II, Homilia w czasie mszy świętej odprawianej dla świata pracy, Gdańsk, 12.06.1987, w: Jan Paweł II, Dzieła zebrane, t. 9, Kraków 2008, s. 383–388.
Jan Paweł II, Przemówienie do przedstawicieli świata kultury zgromadzonych w kościele Świętego Krzyża, Warszawa, 13.06.1987, w: Jan Paweł II, Dzieła zebrane, t. 9, Kraków 2008, s. 409–412.
Jan Paweł II, Przemówienie do przedstawicieli świata nauki, w: Jan Paweł II, Dzieła zebrane, t. 9, Kraków 2008, s. 316–321.
Jan Paweł II, W imię przyszłości kultury. Przemówienie w siedzibie UNESCO, Paryż, 2.06.1980, w: Jan Paweł II, Dzieła zebrane, red. P. Ptasznik, Kraków 2008, s. 99–108.
Skorowski H., Naród, w: Jan Paweł II. Encyklopedia nauczania społecznego, red. A. Zwoliński, Radom 2005, s. 306–310.
Sobór Watykański II, Konstytucje. Dekrety. Deklaracje, Poznań 2002.
Szostek A., Człowiek i kultura w ujęciu Jana Pawła II, „Łódzkie Studia Teologiczne” (1997) nr 6, s. 157–167.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Jerzy Swędrowski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:
- Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów.
- Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
- Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.
