Wkład ks. Aleksandra Jełowickiego CR w dzieło formacji duchowieństwa
DOI:
https://doi.org/10.15633/ps.643Słowa kluczowe:
Aleksander Jełowicki, duchowieństwo, formacja, wiek XIX, zmartwychwstańcyAbstrakt
Ksiądz Aleksander Jełowicki (1804–1877), zmartwychwstaniec, był utalentowanym kaznodzieją, autorem, tłumaczem i wydawcą licznych dzieł religijnych, a także pierwszym i wieloletnim rektorem Polskiej Misji Katolickiej we Francji. Jako wierny uczeń sługi Bożego Bogdana Jańskiego (1807–1840) na wielu płaszczyznach przyczynił się do formacji duchowieństwa: pracując na rzecz odnowy Kolegium Greckiego oraz założenia Kolegium Polskiego w Rzymie, pomagając polskim kapłanom-emigrantom po upadku powstania styczniowego, a także poprzez wydawane dzieła religijne. W swoich listach podejmujących zagadnienia rozeznania powołania, formacji seminaryjnej oraz życia i posługi duszpasterza pozostawił cenne i wciąż aktualne wskazówki.Bibliografia
Dębicki L., Portrety i sylwetki z dziewiętnastego stulecia, Kraków 1895.
Górski K., Zarys dziejów katolicyzmu polskiego, Toruń 2008.
Iwicki J., Charyzmat Zmartwychwstańców. Historia Zgromadzenia Zmartwychwstania Pańskiego, t. I (1836–1886), przy współpracy J. Wahla, tłum. J. Zagórski, Katowice 1990.
Janowski P., Kolegium św. Atanazego, Pontificio Collegio Greco, [w:] Encyklopedia katolicka, t. 9, red. A. Bednarek i in., Lublin 2002, kol. 329–330.
Jański B., Dziennik (1830–1839), odczytał z autografu i oprac. A. Jastrzębski, Rzym 2000.
Jański B., List do A. Jabłońskiego z 7 września 1838, cyt. za: B. Jański, Dziennik (1830–1839), odczytał z autografu i oprac. A. Jastrzębski, Rzym 2000, s. 582.
Jełowicki A., Kazania o świętych polskich i o Królowej Korony Polskiej tudzież nauki przedślubne, mowy pogrzebowe i kazania przygodne…, Berlin 1869.
Jełowicki A., List do Jego Świętobliwości Piusa IX, proszący o szczególne błogosławieństwo Apostolskie dla obecnych i przyszłych dobrodziejów Seminarium Polskiego w Rzymie, i łaskawy na to Jego Świątobliwości Reskrypt, [w:] A. Jełowicki, Kazania o świętych Polskich i o Królowej Korony Polskiej, Berlin 1869, s. 671–672.
Jełowicki A., List do Jego Świętobliwości Piusa IX, proszący o upoważnienie ofiarowania Mu, na Seminarium Polskie w Rzymie, składki zebranej na zbudowanie kościoła polskiego w Rzymie, i reskrypt Ojca Świętego, [w:] A. Jełowicki, Kazania o świętych Polskich i o Królowej Korony Polskiej, Berlin 1869, s. 669–671.
Jełowicki A., List Do młodego kapłana N. N. Naucza jak się ma zachować i jak na drodze duchownej Seminarzystów prowadzić z 21 stycznia 1858, [w:] A. Jełowicki, Listy duchowne, Berlin 1877, s. 68–70.
Jełowicki A., List Do Xiędza Albina Dunajewskiego. O Seminariach z 16 sierpnia 1863, [w:] A. Jełowicki, Listy duchowne, Berlin 1877, s. 158–176.
Jełowicki A., List Do Xiędza Felixa Źwiardowskiego. Zmartwychwstańcowi nowo na kapłana wyświęconemu w Galwestonie (Texas), przesyła powinszowanie i przestrogi z 12 lipca 1867, [w:] A. Jełowicki, Listy duchowne, Berlin 1877, s. 496–502.
Jełowicki A., List Do Xiędza Prałata Alexandra Ważyńskiego z 4 kwietnia 1862, [w:] A. Jełowicki, Listy duchowne, Berlin 1877, s. 143–152.
Jełowicki A., List O częstej Spowiedzi z 25 stycznia 1874, [w:] A. Jełowicki, Listy duchowne, Berlin 1877, s. 262–268.
Jełowicki A., List O częstej, a nawet codziennej, Komunii Świętej z 27 stycznia 1874, [w:] A. Jełowicki, Listy duchowne, Berlin 1877, s. 268–278.
Jełowicki A., List O Czuwaniu z 23 stycznia 1874, [w:] A. Jełowicki, Listy duchowne, Berlin 1877, s. 255–262.
Jełowicki A., List o Komunii Duchownej z 3 lutego 1974, [w:] A. Jełowicki, Listy duchowne, Berlin 1877, s. 278–281.
Jełowicki A., List O Modlitwie z 8 stycznia 1874, [w:] A. Jełowicki, Listy duchowne, Berlin 1877, s. 242–255.
Jełowicki A., List O Nabożeństwie Różańca Świętego z 5 marca 1874, [w:] A. Jełowicki, Listy duchowne, Berlin 1877, s. 281–321.
Jełowicki A., Listy duchowne, Berlin 1877.
Jełowicki A., Miesiąc Maryi czyli Rozmyślania na każdy dzień miesiąca o Jej życiu, chwale i opiece: porządkiem czasu ułożone a do Jej świąt zastosowane, Paryż 1850.
Jełowicki A., Moi de Marie ou meditations, Paris 1853.
Jełowicki A., Oświadczenie, Paryż 15 sierpnia 1874, [w:] A. Jełowicki, Listy duchowne, Berlin 1877, s. 562.
Jełowicki A., Wezwanie na nabożeństwa miesiąca Marii… Porządek nabożeństwa majowego, „Tygodnik Katolicki” 17 (1861), s. 156.
Jełowicki J., List do H. Kajsiewicza z 28 listopada 1845, [w:] P. Smolikowski, Historya Zgromadzenia Zmartwychwstania Pańskiego, t. IV, Kraków 1896, s. 266–267.
Kajsiewicz H., List do J. Koźmiana z 21 listopada 1849, [w:] H. Kajsiewicz, Listy, t. IV, Rzym 2005, s. 119–120.
Kajsiewicz H., Pamiętnik o początkach Zgromadzenia Zmartwychwstania Pańskiego, [w:] H. Kajsiewicz, Pisma, t. III, Berlin–Kraków 1872, s. 402–527.
Kajsiewicz H., Zgromadzenie Zmartwychwstania Pańskiego, „Rocznik Towarzystwa Historyczno-Literackiego w Paryżu” 1867, s. XXXVIII–XXIX.
Kardaś A., Droga charyzmatyczna Hieronima Kajsiewicza, Kraków 2006.
Klechta J., Powstaniec, tułacz, kapłan. Ks. Aleksander Jełowicki (1804–1877) pierwszy rektor Polskiej Misji Katolickiej we Francji, Paryż 2004.
Koźmian J., Emigracja polska wobec Boga i narodu przez W. Wielogłowskiego, „Przegląd Poznański” (1848) 7, s. 264.
Kuzicki J., Orężem i pracą. Życie i działalność Walerego Wielogłowskiego (1805–1865), Rzeszów 2005.
Kuzicki J., Związki Bogdana Jańskiego z Walerym Wielogłowskim, [w:] Rola świeckich w Kościele w świetle spuścizny duchowej Wacława Lipińskiego, Bogdana Jańskiego i współczesnych wyzwań. Materiały z polsko-ukraińskiej konferencji naukowej z 15 maja 2007, red. E. Wilkowski, Chełm 2007, s. 55–68.
Kwiatkowski W., Co nam daje religia i Kościół. Dziełko wydane z okazji stuletniej rocznicy śmierci Bogdana Jańskiego, wraz z krótkim jego życiorysem i myślami wyjętemi z pism jego, Albano 1940.
Lechert A., List do W. Kalinki z 6 sierpnia 1886, Archiwum Zgromadzenia Zmartwychwstańców w Rzymie, sygn. 37215 (rkps).
Lis K., Pius IX a Polska w dobie powstania styczniowego, Lublin 1996.
List Kardynała Milesi, Protektora Seminarium Polskiego w Rzymie, do Xiędza Alexandra Jełowickiego, dający mu zakwitowanie z pieniędzy przez niego na zbudowanie w Paryżu kościoła polskiego uzbieranych, a przez Ojca Świętego na założenie Seminarium Polskiego w Rzymie przyjętych, [w:] A. Jełowicki, Kazania o świętych Polskich i o Królowej Korony Polskiej, Berlin
, s. 676–677.
Micewski B., Bogdan Jański, założyciel zmartwychwstańców 1807–1840, Warszawa 1983.
Micewski B., Jełowicki Aleksander CR, [w:] Encyklopedia katolicka, t. 7, pod red. S. Wielgusa i in., Lublin 1997, kol. 1165.
Micewski B., Jełowicki Aleksander, [w:] Słownik polskich teologów katolickich, t. 2, red. H. E. Wyczawski, Warszawa 1982, s. 200–203.
Micewski B., Pedagogiczna działalność Bogdana Jańskiego, „Zarządzanie i Edukacja” 2 (2001), s. 103–124.
Micewski B., Współcześni o Jańskim, Kraków 2000.
Niebelski E., Stowarzyszenie Kapłanów Polskich we Francji po 1863 roku, [w:] Emigracja postyczniowa 1863 roku, red. E. Niebelski, Lublin 2010, s. 57–84.
Ostrzeżenie Duchowieństwa oraz obywateli polskich w Galicyi przez Stowarzyszenie kapłanów polskich w Emigracyi, Paryż, dnia 1 grudnia 1868, Archiwum Zgromadzenia Zmartwychwstańców w Rzymie, sygn. 66084.
Sacra Congregazione per la Chiesa Orientale, Oriente cattolico. Cenni storici e statistiche, Vaticano 1962.
Smolikowski P., Historia Kolegium Polskiego w Rzymie, Kraków 1896.
Starnawski J., Nurt katolicki w literaturze, [w:] Księga tysiąclecia katolicyzmu w Polsce, cz. II, red. M. Rechowicz, Lublin 1969, s. 133–358.
Szablewski M., Kardynał Albin Dunajewski i zmartwychwstańcy, Poznań 1972.
Traczyński M., Zmartwychwstańcy w służbie Stolicy Apostolskiej, [w:] Zmartwychwstańcy w dziejach Kościoła i narodu, red. Z. Zieliński, Katowice 1990, s. 121–148.
Ważyński A., Homiletyka, Kraków 1891.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:
- Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów.
- Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
- Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.
