On the Anonymous Seventeenth-Century Hymn to the Mother of God and its Translation. Inspiration, Poetics, Function of the Message
DOI:
https://doi.org/10.15633/ps.26406Keywords:
Marian poems, Polish Baroque, Middle Ages, Liturgical hymnAbstract
The article presents an unknown Marian hymn created in the seventeenth century. The work was probably written in Latin and translated into Polish. The text is a philo-logical explication of the work, which takes into account its theological and cultural contexts. Attention is paid to the deliberate medieval stylization of the hymn. It also focuses on explaining the function of poetic imagery used to describe the figure of Mary and her meaning in salvation history. The author’s inspirations, his dialogue with tradition and intertextual references of the hymn are indicated.
References
Apokryfy Nowego Testamentu. Ewangelie apokryficzne, cz. 1: Fragmenty, narodziny i dzieciństwo Maryi i Jezusa, red. M. Starowieyski, Kraków 2003.
Błoński J., Mikołaj Sęp Szarzyński a początki polskiego baroku, Kraków 1996.
Beati Alberti Magni, Enarrationes in Evangelium Matthaei (I–X), in: Beati Alberti Magni, Opera omnia: ex editione lugdunensi religiose castigate, volumen vicesimum, cura ac labore A. Borgnet, Parisiis 1890. Gierowski A., Historia Polski 1505–1764,Warszawa 1982.
Gładysz B., Liturgiczne znaczenie hymnów brewiarzowych, Poznań 1936. Grochowski S., Poezje, t. 2, Kraków 1859.
Hanusz J., O książce do nabożeństwa króla Zygmunta I w rękopisie mona- chijskim, „Rozprawy Akademii Umiejętności. Wydział Filologiczny” 11 (1884), s. 45–82.
Hymn o Najświętszej Maryi Pannie, Ossolineum, sygn. XVII-18.743, https:// www.dbc.wroc.pl/dlibra/doccontent?id=9065.
Hymny kościelne, przeł. ks. T. Karyłowski, oprac. M. Korolko, S. Windakie- wicz, T. Karyłowski, Warszawa 1978.
Kopeć J., Godzinki, w: Encyklopedia katolicka, t. 5, red. L. Bieńkowski, P. Hemperek i in., Lublin 1989, kol. 1239.
Lichański J. Z., Metafora w polskiej poezji wczesnobarokowej, w: Wśród zagadnień polskiej literatury barokowej, cz. 1, red. Z. J. Nowak, Katowice 1980, s. 128–139.
Mazurkiewicz R., Z dawnej literatury maryjnej. Zarysy i zbliżenia, Kraków 2011.
Mazurkiewicz R., Polskie średniowieczne pieśni maryjne. Studia filologiczne, Kraków 2002.
Muza łacińska. Antologia poezji wczesnochrześcijańskiej i średniowiecznej, oprac. M. Starowieyski, Wrocław 2007.
Nieznanowski S., Początki baroku w poezji polskiej, w: Studia z dawnej li- teratury czeskiej, słowackiej i polskiej, Warszawa–Praga 1963, s. 130–148.
Nowak-Dłużewski J., Okolicznościowa poezja polityczna w Polsce. Dwaj młodsi Wazowie, Warszawa 1972.
Officia de Beata Maria Virgine Książnica Cieszyńska, sygn. SZ DD I 28. Opec B., Żywot Pana Jezu Krysta, oprac. W. Wydra, R. Wójcik, wstęp ikonograficzny K. Krzak-Weiss, Poznań 2014.
Peregryn z Opola, Kazania „de tempore” i „de sanctis”, red. J. Wolny, przeł. J. Mrukówna, Kraków 2001.
Pia Dictamina: Reimgebete und Leselieder des Mittelalters, aus Handschri- ften und Wiegendrucken, Hrsg. G. M. Dreves, Leipzig 1889 (Analecta Hymnica Medii Aevi, 32).
Piotr Chryzolog, Homilia na Zwiastowanie Najświętszej Panny, w: Ojcowie Kościoła łacińscy: Teksty o Matce Bożej, przeł. W. Eborowicz, W. Kania, Niepokalanów 1981, s. 131 (Beatam Me Dicent, 2).
Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków ory- ginalnych, opracował zespół biblistów polskich z inicjatywy Benedykty- nów Tynieckich, red. A. Jankowski i in., tłum. W. Borowski i in., Poznań 1980.
Salij J., Biblijny symbol bólu rodzenia, „W drodze” (1979) nr 7, s. 51–56.
Sequentiae ineditae. Liturgische Prosen des Mittelalters, aus Handschriften und Wiegendrucken, Hrsg. G. M. Dreves, Leipzig 1890 (Analecta Hym- nica Medii Aevi, 8).
Starowolski Sz., Lament utrapionej Matki, Korony Polskiej, Kraków 1794.
Szymański B., Wizerunek Matki Boskiej w poezji polskiej wczesnego baroku, w: Religijność literatury polskiego baroku, red. Cz. Hernas, M. Hanusiewicz, Lublin 1995, s. 27–72.
Średniowieczna pieśń religijna polska, oprac. M. Korolko, Wrocław 1980.
The Liturgical Poetry of Adam of St. Victor. From the Text of Gautier, transl. D. S. Wrangham, t. 2, London 1881.
Z głębokości… Antologia polskiej modlitwy poetyckiej, oprac. A. Podsiad, A. Jastrzębski, Warszawa 1966.
Zimorowic J. B., Sielanki nowe ruskie, oprac. L. Szczerbicka-Ślęk, Wrocław 1999.
Żurowska-Górecka W., Nieznana pieśń staropolska, „Język Polski” 38 (1958) nr 5, s. 369–376.
Downloads
Published
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Authors who publish with this journal agree to the following terms:
- Authors retain the copyright and full publishing rights without restrictions, and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal.
- Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g., post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgement of its initial publication in this journal.
- Authors are permitted and encouraged to post their work online (e.g., in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work (See The Effect of Open Access).
