Magisterium pastoralne w posłudze papieża Franciszka
DOI:
https://doi.org/10.15633/ps.26401Słowa kluczowe:
duszpasterstwo, doktryna chrześcijańska, Jan XXIII, Sobór Watykański IIAbstrakt
Nauczanie papieża Franciszka wzbudza wiele kontrowersji, a nawet wywołuje posądzenia o niewierność w stosunku do Tradycji katolickiej i odejście od nauczania jego poprzedników na tronie Piotrowym. Takie reakcje mogą być spowodowane niezrozumieniem charakteru magisterium papieskiego, które ma wyraźny profil pastoralny. Poprzez tekst artykułu autor chce pomóc w zrozumieniu intencji papieża i treści jego nauczania, ukazując zwrot Kościoła ku kwestiom duszpasterskim, dokonany na Soborze Watykańskim II z inspiracji Jana XXIII, a także podejście Franciszka do kościelnego przekazu prawdy chrześcijańskiej. W tym celu zostaną wykorzystane dokumenty Kościoła, których analiza wsparta refleksją teologów pozwala uzasadnić tezę, iż nauczanie papieża Franciszka jest kontynuacją myśli soborowej zarówno z uwagi na jego formę, jak i zawarte w nim przesłanie. Takie podejście do przekazu prawdy chrześcijańskiej wzbogaca wewnętrzne życie Kościoła i dynamizuje jego działalność w świecie.
Bibliografia
Aquino F. de, El carácter práxico de la teología. Un enfoque epistemológico, „Teología y Vida” 51 (2010), s. 477–499.
Benedykt XVI, Encyklika Spe salvi.
Carfora A., Tanzarella S., Il metodo Bergoglio, w: F. Mandreoli, La Teologia di papa Francesco. Fonti, metodo, orizzonte e conseguenze, Bologna 2019, s. 115–146.
Casale Rolle C. I., El género literario „pastoral” del Concilio Vaticano II como clave interpretativa de su identidad y relevancia, „Palabra y Razón” 4 (2013), s. 7–25.
Dietlein G., Teología del Pueblo. Schlüsselstein zum Denken von Papst Franziskus, „Münchener Theologische Zeitschrift” 1 (2016), s. 54–66.
Francisco, Carta con ocasión del centenario de la Facultad de Teología de la Universidad Católica Argentina, 03.03.2015, https://www.vatican.va/content/francesco/es/letters/2015/documents/papa-francesco_20150303_lettera-universita-cattolica-argentina.html (10.072022).
Franciszek, Adhortacja apostolska Amoris laetitia.
Franciszek, Adhortacja apostolska Evangelii gaudium.
Franciszek, Encyklika Laudato si.
Franciszek, Konstytucja apostolska Veritatis gaudium, 27.12.2017, https://www.vatican.va/content/francesco/pl/apost_constitutions/documents/papa-francesco_costituzione-ap_20171208_veritatis-gaudium.html (10.08.2022).
Fries H., Zukunft der Kirche — Kirche der Zukunft, w: R. Bärenz, Die Kirche und die Zukunft des Christentums, München 1982, s. 43–67.
Gabriel K., Die Religion der Stunde? Anmerkungen zur Soziologie des gegenwärtigen Katholizismus, „Theologisch-Praktische Quartalschrift” 1 (2013), s. 12–19.
Galavotti E., Jorge Mario Bergoglio e il Concilio Vaticano II. Fonte e metodo, w: F. Mandreoli, La teologia di papa Francesco. Fonti, metodo, orizzonte e conseguenze, Bologna 2019, s. 61–87.
Galli C. M., La teología pastoral de „Evangelii Gaudium” en el proyecto misionero de Francisco, „Teología” 51 (2014) nr 114, s. 23–59.
García Maestro J. P., El Concilio Vaticano II. Signo de una Iglesia actualizada en un mundo que cambia, „Diálogo Ecuménico” 165 (2018), s. 21–42.
Giovannoni M., La conversione pastorale della chiesa come ricezione del Concilio Vaticano II nel ministero e nel magistero di papa Francesco, „Egeria” 5 (2014), s. 60–85.
Guitián G., Juan XXIII y la encíclica Pacem in terris: La relación entre bien común y subsidiaridad, „Scripta Theologica” 2 (2014), s. 381–399.
Homerski J., Królestwo Boże w nauczaniu Jezusa, „Roczniki Teologiczne” 1 (1995), s. 59–68.
Hubert Robinet A. M., Juan XXIII y el inicio del Concilio Vaticano II, „Cuadernos de Teología” 4 (2012) nr 2, s. 218–241.
Jan Paweł II, Adhortacja apostolska Christifideles laici.
Jan Paweł II, Encyklika Redemptoris missio.
Jan XXIII, Encyklika Pacem in terris.
Jan XXIII, Konstytucja apostolska Humanae salutis.
Jan XXIII, Gaudet Mater Ecclesia: Przemówienie na otwarcie Soboru Watykańskiego II, 11.10.1962, „Acta Apostolicae Sedis” 54 (1962), s. 786–796.
Kasper W., Papst Franziskus — Revolution der Zärtlichkeit und der Liebe. Theologische Wurzeln und pastorale Perspektiven, Stuttgart 2015.
Kasper W., Un concilio ancora in cammino. Ha destato in noi la gioia di Dio: non facciamocela rovinare, „L’Osservatore Romano” 85 (2013), s. 4–5.
Kehl M., Die Kirche. Eine katholische Ekklesiologie, Würzburg 1992.
Koch K., Der dritte Weg zu glauben. Grundzüge eines öffentlichen Christentums, „Geist und Leben” 1 (2009), s. 20–37.
Kongregacja Nauki Wiary, Instrukcja Donum veritatis, 24.05.1990, „Acta Apostolicae Sedis” 82 (1990), s. 1550–1570.
Laraña I. C., La huella de Juan XXIII en la Constitución pastoral „Gaudium et spes”, „Revista de Fomento Social” 70 (2015), s. 443–478.
Luciani R., La opción teológico-pastoral del Papa Francisco, „Perspectiva Teológica” 1 (2016), s. 81–116.
Madrigal S., Las relaciones Iglesia-mundo según el Concilio Vaticano II, w: G. Uríbarri Bilbao, Teología y nueva evangelización, Madrid 2009, s. 13–95.
Majer P., Czy adhortacja „Amoris Laetitia” zmieniła kan. 915 KPK?, „Prawo Kanoniczne” 62 (2019) nr 4, s. 91–111.
Mastantuono A., La teologia pratica. Teologia pastorale e catechectica, w: G. Lorizio, N. Galantino, Metodologia teologica. Avviamento allo studio e alla ricerca pluridisciplinari, Cinisello Balsamo 1994, s. 502–540.
Mickiewicz F., Królestwo Chrystusa — wieczne i powszechne, „Communio” 2 (1997), s. 50–65.
Międzynarodowa Komisja Teologiczna, Urząd Nauczycielski Kościoła i teologia, 1975, https://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/cti_documents/rc_cti_1975_magistero-teologia_pl.html (09.08.2022).
Navarro J. A., Claves de lectura para comprender al papa Francisco, w: J. A. Navarro Ramos, D. Flores Soria, J. D. Ortiz Acosta, Trasformaciones eclesiales. Propuestas del papa Francisco para una iglesia en pastoral, México 2018, s. 47–59.
Raguer H., Joan XXIII i el seu Concili, „Revista Catalana de Teologia” 28 (2003) nr 2 , s. 381–406.
Ratzinger J., Wprowadzenie w chrześcijaństwo, Kraków 1970.
Scheuer M., Barmherzigkeit will ich… Zum Jahr der Barmherzigkeit, „Klerusblatt” 1 (2016), s. 2–9.
Sieben H. J., La idea de concilio de Juan XXIII, „Diálogo Ecuménico” 36 (2001) nr 115–116, s. 219–250.
Sobór Watykański II, Konstytucja dogmatyczna Dei Verbum.
Sobór Watykański II, Konstytucja duszpasterska Gaudium et spes.
Solano Pinzón O., Garavito Villarreal D. J., Interpelaciones del papa Francisco al teólogo. Una mirada retrospectiva y prospectiva, „Franciscanum” 168 (2017), s. 229–265.
Villanova E., Magistero „pastorale” nel postconcilio, „Revista Catalana de Teologia” 1–2 (1992), s. 105–132.
Villar J. R., El paso decisivo del primer esquema „De Ecclesia” a „Lumen gentium”.
La „intuición” de Juan XXIII, „Diálogo Ecuménico” 36 (2001) nr 115–116, s. 287–323.
Whelan G., Il metodo teologico e pastorale di papa Francesco, w: F. Mandreoli,
La Teologia di papa Francesco. Fonti, metodo, orizzonte e conseguenze, Bologna 2019, s. 89–113.
Zimmermann J., Humanism and Religion. A Call for the Renewal of Western Culture, New York 2012.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).
