Przekształcenia melodyczne… w notacji rękopisu nr 44 Archiwum Krakowskiej Kapituły Katedralnej na przykładzie introitu Introduxit vos
DOI:
https://doi.org/10.15633/pms.3497Słowa kluczowe:
introit, Introduxit vos, przekształcenia melodyczne, graduał, Olbracht, analizaAbstrakt
W artykule omówiono przekształcenia melodyczne introitu Introduxit vos pochodzącego
z krakowskiego graduału Jana Olbrachta (1499–1506). W tym celu dokonano
porównania utworu zapisanego w notacji liniowej z zapisami notacji adiastematycznych
(sanktgalleńskiej i metzeńskiej) oraz diastematycznej (notacja akwitańska). Analizując
krakowską wersję introitu, uwzględniono również tło historyczno-liturgiczne, kontekst
tekstowy wraz z jego konstrukcją literacką, warstwę melodyczno-rytmiczną i melodyczno-
słowną. W obu przypadkach opisane zostały zarówno tożsamość melodyczna introitu,
jak i jej modyfikacje.
W artykule wykorzystano materiały źródłowe (cztery) i inne pozycje bibliograficzne.
Bibliografia
Źródła rękopiśmienne
Ein – Biblioteka Kapitularna w Einsiedeln, rkps nr 121, 960–970 rok, graduał, w: Paléographie Musicale I/4, codex 121 Einsiedeln. Kommentar zum faximile, Weinheim 1991, notacja sanktgalleńska adiastematyczna.
Glc – Francuska Biblioteka Narodowa w Paryżu, rkps 776, XI wiek, graduał, Codices Gregoriani III, notacja akwitańska.
Krk – Archiwum Krakowskiej Kapituły Katedralnej w Krakowie, rkps nr 44, 1499–1506 rok, graduał, niepublikowany, notacja liniowa.
Lan – Biblioteka Miejska w Laon, rkps nr 239, 930–960 rok, graduał, Paléographie Musicale I/10, notacja metzeńska adiastematyczna.
Źródła drukowane
GrN – Graduale Novum, editio magis critica iuxta SC 117, t. 1, De Dominicis et Festis, Città del Vaticano 2011.
GrR – Graduale Romanum, Paris–Tornaci–Romae–Neo Eboraci 1961.
Mszał rzymski, Poznań 1963.
Mszał rzymski dla diecezji polskich, wyd. 1, Poznań 1986.
Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, wyd. 3 poprawione, Poznań–Warszawa 1980.
Opracowania
Białkowski M., Semiologia gregoriańska narzędziem rozumienia i interpretowania śpiewu gregoriańskiego. W 25. rocznicę śmierci Eugène’a Cardine’a, w: Muzyka sakralna w wymiarze kulturowo-edukacyjnym. Inspiracje i wyzwania, red. J. Bramorski, Gdańsk 2013.
Cardine E., Semiologia gregoriańska, tłum. M. Kaziński, Kraków 2008.
Göschl J. B., 100 lat „Graduale Romanum”, Studia Gregoriańskie”, R. II (2009), s. 11–43.
Pikulik J., Śpiew i muzyka w historii liturgii, „Ateneum Kapłańskie” 437 (1980).
Ratzinger J., Nowa pieśń dla Pana. Wiara w Chrystusa a liturgia dzisiaj, tłum. J. Zychowicz, Kraków 1999.
Szczepankiewicz M., Cantate Domino. Szkice o kulturze muzycznej kościoła, Szczecin 2005.
Strony internetowe
www.de.wikipedia.org/wiki/Codex_Einsidlensis_121 (dostęp: 15.09.2018).
www.pl.wikipedia.org/wiki/Gradua%C5%82_Jana_Olbrachta (dostęp: 15.09.2018).
www.fr.wikipedia.org/wiki/Manuscrit_Laon_239 (dostęp: 15.09.2018).
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrót oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0) Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).
