Phenomenological Question About the Religious Dimension of the Essence of Art. Considerations Inspired by the thought of Heidegger, Duméry, von Balthasar and Henry
DOI:
https://doi.org/10.15633/pms.4110Keywords:
Bach, Balthasar, Duméry, phenomenology, Heidegger, Henry, music, passion, art, theologyAbstract
Phenomenological reflection on the essence of art goes towards the revelation of its ultimate Source, which is also the Source of spirituality of a man and, finally, of artistic works. Art occupies a prominent place in the works of Martin Heidegger, Hans Urs von Balthasar and Michel Henry, and what they have in common is pointing out the ability of transcending artistic work towards beyond-aesthetic and over-aesthetic dimensions. For those philosophers the work of art is a ‘way’ which may lead human spirit towards Transcendence (the Absolute, God), but also towards the inner self. In this article the reflection over a religious dimension of the essence of art is extended by the analysis of St John Passion, BWV 245 by Johann Sebastian Bach, as a particular example of an artistic realization of phenomenologically rooted philosophical and theological reflection.
References
Balthasar H.U., Kontemplacja postaci, tłum. E. Marszał, J. Zakrzewski SJ, Kraków 2008 (Chwała. Estetyka Teologiczna, 1).
Balthasar H.U., Metafizyka, cz. 2: Nowożytność, tłum. L. Łysień, Kraków 2013 (Chwała. Estetyka Teologiczna, 3/1).
Balthasar H.U., Pisma wybrane, t. 1, tłum. M. Urban CSsR, D. Jankowska, Kraków 2006.
Balthasar H.U., Pisma wybrane, t. 2, tłum. M. Urban CSsR, D. Jankowska, Kraków 2007.
Bultmann R., Die Eschatologie des Johannes-Evangeliums, w: R. Bultmann, Glauben und Verstehen, Tübingen 1966, s. 134–152.
Descartes R., Medytacje o pierwszej filozofii, tłum. M. i K. Ajdukiewiczowie, S. Swieżawski, I. Dąmbska, Kęty 2001.
Descartes R., Namiętności duszy, tłum. L. Chmaj, Kęty 2001.
Duméry H., Problem Boga w filozofii religii, tłum. I. Kania, Kraków 1994.
Górna M., Hans Urs von Balthasar i jego rozważania muzyczno-teologiczne, „Pro Musica Sacra” 13 (2015), s. 169–178.
Heidegger M., Bycie i czas, tłum. B. Baran, Warszawa 2013.
Heidegger M., Fenomenologia i teologia, tłum. J. Tischner, „Znak” 295–296 (1979), s. 119–134.
Heidegger M., List o „humanizmie”, tłum. J. Tischner, w: M. Heidegger, Budować, mieszkać, myśleć, tłum. K. Michalski, K. Pomian, M. J. Siemek, J. Tischner, K. Wolicki, Warszawa 1977, s. 76–127.
Heidegger M., Źródło dzieła sztuki, tłum. J. Mizera, w: M. Heidegger, Drogi lasu, tłum. J. Gierasimiuk, R. Marszałek, J. Mizera, J. Sidorek, K. Wolicki, Warszawa 1997, s. 7–62.
Henry M., La barbarie, Quadrige/PUF, Paris 2004.
Henry M., O fenomenologii, tłum. M. Drwięga, Warszawa 2007.
Henry M., Sztuka i fenomenologia życia, tłum. M. Murawska, „Przegląd Filozoficzno-
-Literacki” 34 (2012), s. 157–179.
Henry M., Videre videor, tłum. M. Chmura, przekład przejrzał i poprawił J. Migasiński, „Przegląd Filozoficzno-Literacki” 34 (2012), s. 37–66.
Henry M., Voir l’invisible. Sur Kandinsky, Quadrige/PUF, Paris 2005.
Henry M., Wcielenie. Filozofia ciała, tłum. M. Frankiewicz, D. Adamski, Kraków 2012.
Henry M., Zobaczyć niewidzialne. O Kandinskym, tłum. D. Molińska, „Artium Quaestationes” 22 (2011), s. 351–367.
Szyszkowska M.A., Wsłuchując się w muzykę. Studium z fenomenologii słuchania, Warszawa 2017.
Tarnowski K., Fenomenologia i teologia, w: Metafizyka i teologia. Debata u podstaw, red. R.J.Woźniak, Kraków 2008, s. 32–49.
Tarnowski K., Tropy myślenia religijnego, Kraków 2009.
Tischner J., Martina Heideggera milczenie o Bogu, „Znak” 228 (1973), s. 688–706.
Urban M. CSsR, Hans Urs von Balthasar wobec idealizmu niemieckiego. Myśl chrześcijańska a refleksja filozoficzna, Kraków 2017.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Authors who publish with this journal agree to the following terms:
- Authors retain the copyright and full publishing rights without restrictions, and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal.
- Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g., post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgement of its initial publication in this journal.
- Authors are permitted and encouraged to post their work online (e.g., in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work (See The Effect of Open Access).
