Integralność moralności, kultury i godności człowieka w Gaudium et Spes Soboru Watykańskiego II
DOI:
https://doi.org/10.15633/sts.3863Słowa kluczowe:
moralność, kultura, godność człowieka, godność osoby ludzkiej, Gaudium et spesAbstrakt
Celem publikacji jest ukazanie integralności moralności i kultury. Zgodność ta nie jest w pełni możliwa bez uwzględnienia koncepcji godności osoby ludzkiej. Obok koncepcji deontologicznej zostaje ukazane wielkie dobro kultury, jakim są sakramenty. Normą moralności jest godność osoby ludzkiej, która wynika z faktu stworzenia i odkupienia przez Jezusa Chrystusa i staje się dla niego norma normans, ale dotyczy także rozwoju osoby. Godność osoby ludzkiej polega na przekraczaniu świata stworzonego, posiadaniu duszy nieśmiertelnej, korzystaniu z władz rozumu, zdobywaniu prawdy, słuchaniu głosu sumienia. Godność osoby ludzkiej zostaje pogłębiona w świetle objawienia, w którym człowiek odnajduje swoje powołanie. Dobrem kultury są sakramenty i cnoty. Człowiek jako osoba daje odpowiedź na Boże wezwanie, szanując godność swoją, drugiego człowieka, wolne decyzje drugiego, jest odpowiedzialny. Gaudium et spes przytacza na końcu syntezę godności rozumu, prawdy i mądrości człowieka: „Człowiek, z racji swej godności osoby ludzkiej, uczestnicząc w Bożej myśli, góruje swym rozumem nad światem rzeczy”.Bibliografia
Źródła drukowane
Deklaracja o stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich „Nostra aetate”, w: Sobór Watykański II. Konstytucje, dekrety, deklaracje, Poznań 1968, s. 334–338.
Deklaracja o wolności religijnej „Dignitatis humanae”, w: Sobór Watykański II. Konstytucje, dekrety, deklaracje, Poznań 1968, s. 414–426.
Deklaracja o wychowaniu chrześcijańskim „Gravissimum educationis”, w: Sobór Watykański II. Konstytucje, dekrety, deklaracje, Poznań 1968, s. 313–324.
Dekret o apostolstwie świeckich „Apostolicam actuositatem”, w: Sobór Watykański II. Konstytucje, dekrety, deklaracje, Poznań 1968, s. 379–405.
Dekret o działalności misyjnej Kościoła „Ad gentes divinitus”, w: Sobór Watykański II. Konstytucje, dekrety, deklaracje, Poznań 1968, s. 436–474.
Dekret o ekumenizmie „Unitatis redintegratio”, w: Sobór Watykański II. Konstytucje, dekrety, deklaracje, Poznań 1968, s. 203–218.
Dekret o formacji kapłańskiej „Optatam totius”, w: Sobór Watykański II. Konstytucje, dekrety, deklaracje, Poznań 1968, s. 286–300.
Dekret o Kościołach wschodnich katolickich „Orientalium Ecclesiarum”, w: Sobór Watykański II. Konstytucje, dekrety, deklaracje, Poznań 1968, s. 181–191.
Jan XXIII, Pacem in terris, Kraków 2003.
Konstytucja dogmatyczna o Kościele „Lumen gentium”, w: Sobór Watykański II. Konstytucje, dekrety, deklaracje, Poznań 1968, s. 105–170.
Konstytucja dogmatyczna o Objawieniu Bożym „Dei verbum”, w: Sobór Watykański II. Konstytucje, dekrety, deklaracje, Poznań 1968, s. 350–363.
Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym „Gaudium et spes”, w: Sobór Watykański II. Konstytucje, dekrety, deklaracje, Poznań 1968, s. 537–620.
Konstytucja o liturgii „Sacrosanctum Concilium”, w: Sobór Watykański II. Konstytucje, dekrety, deklaracje, Poznań 1968, s. 40–70.
Powszechna deklaracja praw człowieka (przyjęta i proklamowana rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ 217 A (III) w dniu 10 grudnia 1948), art. 1–30, amnesty.org.pl/wp-content/uploads/2016/04/Powszechna_Deklaracja_Praw_Czlowieka.pdf [dostęp: 10 VI 2020 r.].
Opracowania
Aubert J.M., Jak żyć po chrześcijańsku w XX wieku?, Warszawa 1986.
Bezner S., Norma personalistyczna jako „norma normans” moralności w nauczaniu K. Wojtyły, Katowice 2006.
Chudy W., Między wolnością prawdziwą a zniewoleniem, „Chrześcijanin w Świecie” 24 (1994), nr 2–3, s. 110–121.
Chudy W., Miejsce prawdy w systemie wartości. Postawa klasyczna a postawa liberalistyczna i ich konsekwencje aksjologiczne, „Chrześcijanin w Świecie” 23 (1993), nr 2, s. 54–62.
Czamara W., Słabość moralna współczesnego człowieka a szansa jego moralnej odnowy w ujęciu papieża Jana Pawła II, w: Vivere in Christo. Chrześcijański horyzont moralności. Księga pamiątkowa ku czci Księdza Profesora Seweryna Rosika w 65. rocznicę urodzin, red. J. Nagórny, A. Derdziuk, Lublin 1996, s. 345–369.
Czarny J., Jana Pawła II wizja cywilizacji miłości. Studium filozoficzne, Wrocław 1994.
Człowiek w polu odpowiedzialności, red. A. Szostek, Lublin 1991, s. 28.
Drożdż M., Osoba i media. Personalistyczne paradygmat etyki mediów, Tarnów 2005, s. 50–54.
Galarowicz J., Imię własne człowieka. Klucz do myśli i nauczania Karola Wojtyły – Jana Pawła II, Kraków 1996.
Gałkowski J., O podmiotowym charakterze wspólnoty w ujęciu kard. K. Wojtyły, „Zeszyty Naukowe KUL” 26 (1983), nr 4, s. 3–17.
Gałkowski J., Osoba i wspólnota, „Roczniki Nauk Społecznych” 8 (1980), s. 49–74.
Galarowicz J., Powołani do odpowiedzialności. Elementarz etyczny, Kraków 1993.
Granat W., Personalizm chrześcijański, Poznań 1985, s. 55–60.
Greniu F., Współczesna teologia grzechu, „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne” 32 (1985), z. 3, s. 81–102.
Greniuk F., Wspólnotowy charakter moralności Ludu Bożego, „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne” 24 (1977), z. 3, s. 39–49.
Haring B., Moralność jest dla ludzi. Etyka chrześcijańskiego personalizmu, Warszawa 1975.
Juros H., Moralność, w: Słownik teologiczny, red. A. Zuberbier, Katowice 1998, s. 314–316.
Langkammer H., Godność człowieka według Biblii, w: Życie społeczne w Biblii, red. G. Witaszek, Lublin 1997, s. 9–21.
Mazurek F., Godność osoby ludzkiej jako źródło praw człowieka i obywatela, „Civitas et Lex” (2014), nr 1, s. 41–47.
Moralność chrześcijańska, t. 2, red. P. Góralczyk, Poznań–Warszawa 1987.
Mroczkowski I., Misterium człowieka stworzonego, „Roczniki Teologiczne” 40 (1993), z. 3, s. 31–40.
Mroczkowski I., Wolność na miarę wiary, nadziei i miłości, „Chrześcijanin w Świecie” 20 (1988), nr 4–5, s. 102–117.
Nagórny J., Kazanie na górze (Mt 5–7) jako moralne orędzie Nowego Przymierza, „Rocznik Teologii Katolickiej” 32 (1985), z. 3, s. 5–21.
Nagórny J., Teologiczna interpretacja moralności Nowego Przymierza, Lublin 1989.
Nagórny J., Trynitarny fundament życia moralnego w ujęciu św. Pawła, „Rocznik Teologii Katolickiej” 39 (1982), s. 47–56.
Olejnik S., W kręgu moralności chrześcijańskiej, Warszawa 1985.
Pinckaers T., Źródła moralności chrześcijańskiej. Jej metoda, treść, historia, Poznań 1994.
Pizzorni R.M., Dio fondamento ultimo della morale e del diritto, „Sapienza” 49 (1996), s. 435–448.
Rosik S., Wezwania i problemy moralne. Refleksje teologiczno-moralne, Lublin 1992.
Smoleński S., Powołanie chrześcijańskie. Zarys teologii moralnej, t. 1, Kraków 1978.
Witek S., Chrześcijańska wizja moralności, Poznań 1982.
Wojtyła K., Osoba i czyn, Kraków 1969.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Wiesław Pieja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).
