Linguaggio religioso e teologico nel pensiero di Tischner

Abstrakt

Twórczość Tischnera jest w tak wysokim stopniu ujęta w kategoriach religijnych i wyrażona językiem teologicznym, że odbiorca może mieć uzasadnioną trudność ze zdefiniowaniem, czy ma do czynienia z tekstem filozoficznym czy teologicznym. Powstaje zatem fundamentalne zagadnienie: Tischner jest bardziej filozofem czy teologiem? Należy podkreślić, że w jego dziełach prawda niejednokrotnie uwidacznia się natychmiast, w wielu przypadkach pośrednio, a w niektórych kwestiach jest trudna do uchwycenia, w pewnym sensie wymykając się zmysłowym możliwościom poznawczym człowieka. Celem jaki postawił sobie autor tego tekstu jest ukazanie harmonii i współdziałania myśli filozoficznej z teologiczną w twórczości krakowskiego filozofa-teologa i ukazanie, że według niego użycie myśli religijnej i języka teologicznego w dociekaniach filozoficznych jest w pełni uzasadnione.

Tischner, wierny ideałowi poszukiwania prawdy, konstruuje swoją myśl jako doskonały przykład refleksji, której metodologia oparta jest na spirali hermeneutycznej: to zarówno myśl teologiczna jak i rozważania filozoficzne uczestniczą w konkretnym dramacie egzystencjalnym współczesnego człowieka. W odniesieniu do człowieka i tylko do niego, do człowieka przeżywającego dramat swojej autentyczności i właściwego sposobu bycia w odniesieniu do jego najważniejszego Dobra – samego Boga – Tischner analizuje doświadczenie ludzkiej egzystencji, często posługując się biblijną inspiracją i językiem teologicznym, które traktuje jako kolejne światło pomagające myśleć w procesie odkrywania prawdy.