Współczesny „przymus niewiary” wyzwaniem dla ekumenizmu
DOI:
https://doi.org/10.15633/tst.2102Słowa kluczowe:
„przymus niewiary”, ateizm, ekumenizm, ewangelizacja, niewiara, wiara, wolność religijnaAbstrakt
Nauczanie Kościoła i refleksja teologów nie pozostawia wątpliwości co do osobowego charakteru wiary chrześcijańskiej. Wiara jest decyzją rozumną i wolną; decyzją, która nie może być w jakikolwiek sposób wymuszana ani zabraniana. Analiza zawarta w niniejszym studium wskazuje, że dialog ekumeniczny stoi wobec konieczności obrony wiary przed jawnym lub ukrytym łamaniem zasady wolności religijnej. Chodzi o wspólny głos o charakterze ewangelizacyjnym i ekumenicznym. Pomimo różnic, jakie wciąż istnieją w ramach chrześcijaństwa, wszyscy uczniowie Chrystusa winni jednoznacznie opowiadać się za wolnością religijną, dając jednocześnie czytelne świadectwo o wierze jako bezcennym skarbie otrzymanym od Boga.Bibliografia
Adamiak E., Communio sanctorum. Zarys ekumenicznie zorientowanej dogmatycznej teologii świętych obcowania, Poznań 2011.
Anchimiuk J., Problem ekumenizmu dzisiaj, w: Ku chrześcijaństwu jutra. Wprowadzenie do ekumenizmu, red. W. Hryniewicz, J. S. Gajek, S. J. Koza, Lublin 1997, s. 15–17.
Bartnik C. S., Istota chrześcijaństwa, Lublin 2004.
Beinert W., Fundamentalizm a dialog ekumeniczny, w: Dialog Kościołów a tożsamość wyznaniowa, red. Z. Glaeser, S. J. Koza, R. Pierskała, Opole 1994, s. 15–29.
Benedykt XVI, Afryka jest kontynentem nadziei. Msza św. z okazji przekazania Instrumentum laboris II Specjalnego Zgromadzenia Synodu Biskupów poświęconego Afryce, 19.03.2009, „L’Osservatore Romano” 2009 nr 5, s. 30–32.
Benedykt XVI, Jedność Boga tworzy jedność Kościoła. (Św. Paweł pierwszym teologiem). Audiencja generalna, 15.10.2008, „L’Osservatore Romano” 2008 nr 12, s. 54–56.
Benedykt XVI, Możecie liczyć na moją dobrą wolę. Przemówienie do sekretarza generalnego Światowej Rady Kościołów, 16.06.2005, „L’Osservatore Romano” 2005 nr 9, s. 35.
Benedykt XVI, Niepokalana Matka pielgrzymującego Kościoła. Homilia w uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, 8.12.2005, „L’Osservatore Romano” 2006 nr 2, s. 42–44.
Benedykt XVI, Otwórzmy się na Boga, by zapanował pokój. Spotkanie z kardynałami biskupami i pracownikami Kurii Rzymskiej, 22.12.2006, „L’Osservatore Romano” 2007 nr 2, s. 40–44.
Benedykt XVI, Świat potrzebuje Zbawiciela, który narodził się dla wszystkich. Bożonarodzeniowe orędzie Urbi et Orbi, 25.12.2006, „L’Osservatore Romano” 2007 nr 2, s. 47–48.
Benedykt XVI, Wasza współpraca pogłębia dialog ekumeniczny. Przemówienie do Mieszanej Grupy Roboczej Kościoła Katolickiego i Światowej Rady Kościołów, 25.01.2008, „L’Osservatore Romano” 2008 nr 3, s. 22–23.
Benedykt XVI, Wiara, rozum i uniwersytet – wspomnienia i refleksje. Wykład na uniwersytecie, 12.09.2006 – Ratyzbona, „L’Osservatore Romano” 2006 nr 11, s. 25–29.
Benedykt XVI, Zjednoczcie siły, aby możliwe było nowe głoszenie Ewangelii. Przemówienie do biskupów ukraińskich przybyłych z wizytą ad limina Apostolorum, 27.09.2007, „L’Osservatore Romano” 2007 nr 12, s. 17–18.
Czaczkowska I., Pomiędzy potopem a tęczą. Ekumeniczne studium integralności stworzenia, Lublin 1998.
Dadaczyński J., Poznanie istnienia Boga według ekumenicznego katechizmu dla dorosłych „Neues Glaubensbuch”, „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” 17 (1984), s. 27–49.
Drożdż A., Wiara – nadzieja – miłość, Tarnów 1993.
Duquoc Ch., Teologia a życie wewnętrzne, Warszawa 1969, s. 533–540.
Franciszek, Adhortacja apostolska Evangelii gaudium, Kraków, b.d.w.
Froniewski J., Teologia anamnezy eucharystycznej jako pamiątki uobecniającej Ofiarę Chrystusa i jej implikacje ekumeniczne, Wrocław 2011.
Golonka J., Kaplica Pamięci Narodu im. o. Augustyna Kordeckiego na Jasnej Górze, „Jasna Góra” 7 (1989) nr 12, s. 11–23.
Granat W., Dogmatyka katolicka, t. 6: Teologiczna wiara, nadzieja i miłość, Lublin 1960.
Granat W., U podstaw humanizmu chrześcijańskiego, Poznań 1976.
Gręś S., Rozwój ruchu ekumenicznego. Próba syntezy oparta na materiałach publikowanych w miesięczniku „Znak”, „Studia Paradyskie” 2 (1987), s. 337–364.
http://www.ekumenizmiprawo.pl/iv-miedzynarodowa-konferencja-ekumeniczno-prawna.
Jan Paweł II, Cel misyjnej działalności, w: Jan Paweł II, Wierzę w Kościół – jeden, święty, powszechny i apostolski, Libreria Editrice Vaticana 1996, s. 581–584.
Jan Paweł II, Encyklika Centesimus annus, w: Jan Paweł II, Encykliki Ojca Świętego Jana Pawła II, t. 2, Kraków 1996, s. 463–530.
Jan Paweł II, Encyklika Ut unum sint, w: Jan Paweł II, Encykliki Ojca Świętego Jana Pawła II, t. 2, Kraków 1996, s. 755–822.
Jan Paweł II, List [Dokument] L’Eglise catholique o wolności religijnej skierowany do sygnatariuszy Aktu Końcowego Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Helsinkach (01.09.1980), w: Jan Paweł II, Wybór listów Ojca Świętego Jana Pawła II, t. 1, Kraków 1997, s. 31–38.
Jan Paweł II, List apostolski Tertio millennio adveniente do biskupów, duchowieństwa i wiernych w związku z przygotowaniem do Jubileuszu Roku 2000, Wrocław 1998.
Jan Paweł II, Nie żałujmy wysiłku na rzecz wielkiego dzieła pojednania, „L’Osservatore Romano” (numer specjalny, Jan Paweł II w Polsce, 31 maja–10 czerwca 1997), s. 9–11.
Jan Paweł II, Prezbiter pasterzem wspólnoty, w: Jan Paweł II, Wierzę w Kościół – jeden, święty, powszechny i apostolski, Libreria Editrice Vaticana 1996, s. 285–289.
Jaskóła P., Bóg dla nas. Ekumeniczno-dogmatyczne studium chrystologii Johna Arthura Thomasa Robinsona, Lublin 1986.
Jeżyna K., Moralne przesłanie nowej ewangelizacji. Wezwanie do odnowy Kościoła i świata, Lublin 2002.
Kamykowski Ł., Misja Kościoła a dialog ekumeniczny, w: Dialog ekumeniczny a „missio Ecclesiae”, red. M. Chojnacki, J. Morawa, A. A. Napiórkowski, Kraków 2011, s. 11–32.
Kantyka P., Jedność Kościoła a jedność w wierze. Od ekumenizmu idealistycznego do ekumenizmu realistycznego?, w: O co chodzi w ekumenizmie? Czym jest dialog? Podstawowe idee Vaticanum II pół wieku później, red. M. Kita (Biblioteka Ekumenii i Dialogu, 37) Kraków 2015, s. 33–43.
Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 1994.
Kijas Z. J., Odpowiedzi na 101 pytań o ekumenizm, Kraków 2004.
Kolvenbach P.-H., Ekumenizm wymaga cierpliwości i cierpienia, „Biuletyn Ekumeniczny” 1999 nr 3–4, s. 37–38.
Konferencja Episkopatu Polski, Orędzie biskupów polskich o potrzebie dialogu i tolerancji w warunkach budowy demokracji, Tarnów 1993.
Kostecki R., Tajemnica współżycia z Bogiem. Zagadnienie cnót teologicznych wiary, nadziei i miłości, Kraków 1983.
Krasiński J., Przez wiarę i nadzieję ku cywilizacji miłości, Sandomierz 1987.
Lewek A., Kaznodziejstwo w służbie wiary, w: W kierunku religijności, red. B. Bejze, Warszawa 1983, s. 119–143.
Międzynarodowa Komisja Teologiczna, Moralność chrześcijańska i jej normy (1974), w: Międzynarodowa Komisja Teologiczna, Od wiary do teologii. Dokumenty Międzynarodowej Komisji Teologicznej (1969–1996), red. J. Królikowski, Tarnów 2000, s. 33–54.
Mińko A., Wprowadzenie, w: W drodze za Chrystusem. Kościoły chrześcijańskie w Polsce mówią o sobie, red. H. Tranda, M. Patalon, Kraków 2009, s. 7–9.
Miotk A., Wszechstronne przygotowanie misjonarza w XXI wieku, w: Misjologia XXI wieku. W 20 rocznicę śmierci Ojca Feliksa Zapłaty SVD – twórcy misjologii w Polsce, red. A. Miotk, Warszawa 2004, s. 133–165.
Napiórkowski A. A., Ekumeniczne implikacje jedności Europy w jej postmodernistycznym kontekście globalizacji, „Sosnowieckie Studia Teologiczne” 5 (2001), s. 39–54.
Napiórkowski A. A., Teologia jedności chrześcijan. Podręcznik ekumenizmu, Kraków 2011.
Niemiecka Konferencja Biskupów, Katolicki katechizm dorosłych: wyznanie wiary Kościoła, Poznań 1987.
Nossol A., O wspólne świadectwo chrześcijańskie, „Collectanea Theologica” 56 (1986) nr 4, s. 21–27.
Olejnik S., Dar, wezwanie, odpowiedź. Teologia moralna, t. 4: Podstawowe ukierunkowanie życia chrześcijańskiego, Warszawa 1989.
Orędzie Episkopatu Polski, Do rodziców katolickich, w: Listy pasterskie Episkopatu Polski 1945–1974, Paris 1975, s. 179.
Panuś T., Czynniki wpływające na efektywną katechizację młodzieży, w: Katechizować dzisiaj. Problemy i wyzwania, red. J. Stala, Kielce 2004, s. 211–238.
Paweł VI, Świadectwo życia chrześcijańskiego, w: Będziecie mi świadkami. Paweł VI przemawia do ludzi świeckich, red. E. Weron, Poznań–Warszawa 1975, s. 169–249.
Rogowski R. E., Perspektywy rozwoju ruchu ekumenicznego w Polsce, w: Ku chrześcijaństwu jutra. Wprowadzenie do ekumenizmu, red. W. Hryniewicz, J. S. Gajek, S. J. Koza, Lublin 1997, s. 443–446.
Serce praw człowieka – konferencja o wolności religijnej w 50. rocznicę zakończenia Soboru, „Wiadomości KAI” 2015 nr 45, s. 7–8.
Seremet B., Dzieje Apostolskie i listy katolickie, Tarnów 2001.
Siemieniewski A., Ruch New Age wśród nowych zjawisk religijnych, w: Postawy duchowe wobec Boga, Kościoła i człowieka, red. M. Chmielewski, Lublin 1995, s. 141–152.
Skałdanowski M., Tożsamość wyznaniowa: studium ekumeniczne, Lublin 2012.
Skowronek A. J., U progu czy u kresu posoborowej odnowy Kościoła?, „Znak” 1999 nr 1, s. 113–124.
Skowronek A., Cel i zadania ruchu ekumenicznego, w: Ku chrześcijaństwu jutra. Wprowadzenie do ekumenizmu, red. W. Hryniewicz, J. S. Gajek, S. J. Koza, Lublin 1997, s. 37–40.
Sobór Watykański II, Deklaracja o wolności religijnej Dignitatis humanae, w: Sobór Watykański Drugi, Konstytucje, dekrety, deklaracje. Tekst łacińsko-polski, Paris 1967, s. 401–419.
Śliziński J., Jan Amos Komeński w Polsce, w: Z ufnością w przyszłość. Studia ekumeniczne, red. K. Karski, B. Stahl, A. Wójtowicz, Warszawa 1975, s. 57–68.
Wilkanowicz S., Dlaczego i jak wierzę, Tarnów 1993.
Współczesna laicyzacja, w: Listy pasterskie Episkopatu Polski 1945–1974, Paris 1975, s. 261–269.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2017 Henryk Szmulewicz
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0).
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0) Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).
