Między nadmiarem a elipsą — o języku katastrofistów

Abstrakt

Autorka artykułu potwierdza tezę postawioną w tytule, że w poezji wielu wybitnych twórców występuje zespół przeciwstawnych wartości poetyckich, wyrażanych przez określony zespół kontrastów semantycznych i formalnych oraz dążenie do wyzwolenia poezji z rządzących nią antynomii. Wbrew powszechnej opinii, że w poezji lat trzydziestych XX wieku twórcy na ogół unikają poetyzmów (z wyjątkiem poetyzmów młodopolskich), autorka udowadnia, że są one obecne i występują często w powiązaniu z polszczyzną potoczną i ze stylami przeszłości literackiej. Funkcjonują one jako ważny składnik mowy poetyckiej i są wyrazem poszukiwań artystycznych poszczególnych poetów. Podkreśla, że cechą języka poetów Trzeciego Wyrazu była dość wyraźna demokratyzacja języka poetyckiego i samej literatury, daleko idąca nobilitacja kolokwializmów, udział słownictwa i frazeologii ze wszystkich odmian polszczyzny. Język poetycki polskich twórców katastroficznych lat trzydziestych XX wieku ukazuje wielość odmian stylistyczno-językowych oraz pojawienie się tendencji, którą można by określić wyobraźnią wyzwoloną, wzorowaną na nadrealistycznej poezji francuskiej.