Kultura, moralność oraz duchowość w filozofii Anny Teresy Tymienieckiej

Abstrakt

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie filozofii Anny Teresy Tymienieckiej oraz kilku podstawowych kategorii obecnych w jej systemie metafizycznym. Centralną ideą w jej dziełach jest idea onto-poiesis, oparta na tezie, że rzeczywistość rozumiana jako uniwersum wszystkich istot żywych jest jednością. Filozofia Tymienieckiej, choć otwarcie nawiązująca do tradycji fenomenologicznej, dystansuje się wobec niej, wprowadzając pojęcie aktu kreatywnego. W oparciu o to pojęcie Tymieniecka buduje swój system metafizyczny, opisując rzeczywistość jako trwającą w ciągłym konstruktywnym i uporządkowanym rozwoju. W tej rzeczywistości istotną rolę zajmuje człowiek i różne aspekty jego funkcjonowania w świecie. W niniejszym artykule zostały zaprezentowane trzy, obecne w filozofii Tymienieckiej, aspekty: kultura, moralność oraz duchowość.

Artykuł został podzielony na kilka części. Pierwsza przedstawia biografię Anny Teresy Tymienieckiej oraz główne idee w jej filozofii. Druga ukazuje krytyczne poglądy polsko-amerykańskiej filozof na ejdetyczną i transcendentalną fenomenologię, oraz odróżnia kreatywny oraz konstytutywny akt świadomości. Następnie opisane zostają kategorie kultury oraz moralności. Ostatnia część prezentuje problem duchowości istoty ludzkiej oraz jej pęd ku transcendencji.

System metafizyczny Anny Teresy Tymienieckiej stanowi spójny opis wielu aspektów świata i ludzkiej natury, przedstawiając tę ostatnią jako totalność duszy i ciała.