Krótki traktat o wierchowaniu. Przyczynek do filozofii gór Józefa Tischnera
DOI:
https://doi.org/10.15633/lie.30203Słowa kluczowe:
filozofia gór, eschatologia, poznanie i jego konteksty, myślenie i filozofia gór, mountain studies, śmierć, Józef TischnerAbstrakt
Artykuł traktuje o „wierchowaniu”, czyli chodzeniu po górskich szczytach (wierchach). Ten ostatni, „locus ad quem” wspinaczki, symbol o wielorakim znaczeniu, jest widziany jako metafora o podwójnej wymowie: eschatologicznej i poznawczej. Interpretację metafory szczytu poprzedza refleksja dotycząca sposobu, w jaki konkretyzuje się myślenie właściwe filozofii gór. Zejściu z gór poświęcono podsumowanie.
Bibliografia
Balthasar H. U. von, Teologika, t. 1: Prawda świata, tłum. J. Zychowicz, Kraków 2005.
Barth K., Church dogmatics, vol. 3: The doctrine of creation, part 1, London–New York 1970.
Barth K., Church dogmatics, vol. 3: The doctrine of creation, part 3, London–New York 2009.
Barth K., Il tempo della rivelazione, Milano–Udine 2024.
Brandalise A., Simboli dell’ascesa e della discesa, w: Montagne mute, discepoli silenziosi. Percorsi di filosofia della montagna, a cura del gruppo „filosofia&montagna”, Padova 2013, s. 79–88.
Bukowski J., Fenomenologia i mistyka dobra u późnego Tischnera, „Zeszyty Naukowe-Akademia Ekonomiczna w Krakowie” (2006) nr 722, s. 23–30.
Dutka E., Góry wołają i milczą. O antropomorfizacji, personifikacji i prozopopei, „Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo” 13 (2023), s. 67–80, https://doi.org/10.32798/pflit.960.
Dutka E., Wanderings and moments of pause: biblical motifs in „Mistyka gór” [Mountain Mysticism] by Roman E. Rogowski, „Roczniki Humanistyczne” 20 (2022), s. 115–130, https://doi.org/10.18290/rh22701.8.
Eliade M., Sacrum, mit, historia. Wybór esejów, red. M. Czerwiński, Warszawa 1974, s. 61–79.
Ferdek B., Chrystologia Romana Rogowskiego w kontekście mistyki, „Teologia w Polsce” 18 (2024), s. 67–79, https://doi.org/10.31743/twp.2024.18.1.03.
Jankélévitch V., La morte, Torino 2009.
Jankélévitch V., To, co nieuchronne. Rozmowy o śmierci, Warszawa 2005.
Karpiński P., Między nieuchronną skończonością a nieśmiertelnością. Vladimira Jankélévitcha i Józefa Tischnera dwugłos na temat śmierci, „Logos i Ethos” (2012) nr 1, s. 175–199, https://doi.org/10.15633/lie.205.
Kot D., Metaforyczność źródła w myśli filozoficznej Józefa Tischnera, „Zeszyty Naukowe UEK” (2016) nr 4, s. 49–63, https://doi.org/10.15678/ZNUEK.2016.0952.0404.
Langdon A., God the eternal contemporary: Trinity, eternity, and time in Karl Barth, Eugene (Oregon) 2014.
Nowicki A. S., Fenomen śmierci w ujęciu Ladislausa Borosa, „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” 35 (2002), s. 252–264.
Oby wszyscy tak milczeli o Bogu! Z ks. Józefem Tischnerem rozmawia Anna Karoń-Ostrowska, Kraków 2015.
Plantinga A., Why climb mountains?, „The Reformed Journal” November 1969, s. 6–8.
Puczek E., Objaśnianie Biblii. Rozmowy z ks. Józefem Tischnerem, „Miesięcznik Społeczno-Kulturalny Śląsk” 6 (2000) nr 8, s. 54–55.
Rey G., Il Monte Cervino, Torino 1962.
Rogowski R. E., I uczynisz mi ołtarz z kamieni, Opole 1988.
Rogowski R. E., Mistyka gór, Wrocław 1983.
Sierotowicz T., Filozofia gór Józefa Tischnera. W poszukiwaniu metafory źródłowej, „Logos i Ethos” 30 (2024) nr 1, s. 38–52, https://doi.org/10.15633/lie.30104.
Sierotowicz T., Prolegomena do filozofii gór Jozefa Tischnera, „Logos i Ethos” 28 (2022) nr 1, s. 177–192, https://doi.org/10.15633/lie.59109.
Tischner J., Alfabet Tischnera, Kraków 2012.
Tischner J., Cudzy czas, w: J. Tischner, U źródeł myślenia, Kraków 2023, s. 347–358.
Tischner J., Historia filozofii po góralsku, Kraków 2018.
Tischner J., Inny, w: J. Tischner, U źródeł myślenia, Kraków 2023, s. 283–299.
Tischner J., Labirynty racjonalizmu, w: J. Tischner, Myślenie według wartości, Kraków 2011, s. 479–480.
Tischner J., Myślenie według wartości, w: J. Tischner, Myślenie według wartości, Kraków 2011, s. 527–545.
Tischner J., Myślenie z wnętrza metafory, w: J. Tischner, Myślenie według wartości, Kraków 2011, s. 510–526.
Tischner J., Nadzieja mimo wszystko, Kraków 2020.
Tischner J., Spór o istnienie człowieka, Kraków 2011.
Tischner J., Wokół spraw wiary i rozumu, w: J. Tischner, U źródeł myślenia, Kraków 2023, s. 209–227.
Tischner J., Wolność człowieka gór, Kraków 2021.
Tischner J., Świadectwo heroicznemu myśleniu, w: J. Tischner, Myślenie według wartości, Kraków 2011, s. 484–495.
Wolnikowski P., Mistyka nadwiślańska XX wieku i jej cechy charakterystyczne, „Studia Elbląskie” 19 (2018), s. 543–566.
Woźniakowski J., Góry niewzruszone. O różnych wyobrażeniach przyrody w dziejach nowożytnej kultury europejskiej, w: J. Woźniakowski, Pisma wybrane, t. 2: „Góry niewzruszone” i pisma rozmaite o Tatrach, red. N. Cieślińska-Lobkowicz, Kraków 2011, s. 5–330.
Ślósarska J., Hermeneutyka śladu i świadectwa w pismach ks. Romana E. Rogowskiego jako projekt egzystencji, w: Autorytety w perspektywie chrześcijańskiej, red. B. Bogołębska, M. Worsowicz, Łódź 2011, ss. 77–87, https://doi.org/10.18778/7525-592-8.07.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:
- Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów.
- Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
- Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.