Gieorgija Fłorowskiego krytyka rosyjskiego renesansu religijno-filozoficznego: próba oceny
DOI:
https://doi.org/10.15633/lie.1045Słowa kluczowe:
Gieorgy Fłorowski, neopatrystyka, rosyjski renesans religijno-filozoficznyAbstrakt
W artykule przedstawiono projekt syntezy neopatrystycznej wybitnego rosyjskiego myśliciela, o. Gieorgija Fłorowskiego, jak również zasadnicze powody jego krytyki poprzedniego stylu i kierunku rozwoju rosyjskiego renesansu religijno-filozoficznego bądź „Srebrnego Wieku”. Polemizując z podejściem Fłorowskiego, poczyniono cztery uwagi. Po pierwsze sam Fłorowski znajdował się pod wpływem rosyjskiego renesansu religijno-filozoficznego. Po drugie, inicjatywa rosyjskich studiów patrystycznych należy nie do Fłorowskiego, ponieważ takie badania były prowadzone w Rosji od XVIII wieku. Po trzecie, synteza neopatrystyczna i filozofia „Srebrnego Wieku” mogą być rozpatrywane raczej jako komplementarne projekty aniżeli przeciwstawne stanowiska. Po czwarte, Fłoroski nie zrealizował swego postulatu. W końcowej części artykułu zostały porównane podejścia Fłorowskiego i Zieńkowskiego na korzyść ostatniego z wymienionych myślicieli.
Bibliografia
Asproulis N., Is dialogue between orthodox theology and post-modernity possible? The case of the Russian and neo-patristic schools, „Communio viatorum” 54 (2012) nr 2, s. 203–222.
Blane A., A sketch of the life of Georges Florovsky, [w:] Georges Florovsky, Russian intellectual and Orthodox churchman, ed. A. Blane, Crestwood 1993, s. 11–217.
Ermishin O., The problem of Christian culture in the philosophy of Vasily Zenkovsky, [w:] Apology of culture. Religion and culture in Russian thought, ed. A. Mrówczyński-Van Allen, T. Obolevitch, P. Rojek, Eugene 2015, s. 72–78.
Ermishin O. T., On two conceptions of Russian philosophy. V.V. Zenkovsky, B.V. Iakovenko, G.G. Shpet, trans. L. E. Wolfson, „Russian Studies in Philosophy” 43 (2004–2005) nr 3, s. 81–89.
Gavrilyuk P. L., Florovsky’s neopatristic synthesis and the future ways of Orthodox theology, [w:] Orthodox constructions of the West, ed. G. E. Demacopoulos, A. Papanikolaou, Bronx–New York 2013, s. 102–124.
Gavrilyuk P. L., Georges Florovsky and the Russian religious renaissance, Oxford 2013.
Gavrilyuk P. L., Georges Florovsky’s reading of Maximus: anti-Bulgakov or pro-Bulgakov?, [w:] Knowing the purpose of creation through the resurrection: Proceedings of symposium on St. Maximus the Confessor, ed. M. Vasiljević, Alhambra 2013, s. 407–415.
Kroczak J., Palamas i Florenski. Metafizyka serca w patrystycznej i rosyjskiej tradycji filozoficznej i literackiej, [w:] Metafizyka a literatura w kulturze rosyjskiej. Метафизика и литература в русской культурe, red. T. Obolevitch, Kraków 2012, s. 311–326.
Leonkiewicz Ł., Czy neopatrystyka była rosyjskim renesansem patrystycznym, http://www.ccpress.pl/recenzje/_Filozofia_rosyjskiego_renesansu_patrystycznego__-_rec._ks._dr._Lukasza_Leonkiewicza_81 (01.04.2015).
Mazurek S., Rosyjski renesans religijno-filozoficzny. Próba syntezy, Warszawa 2008.
Obolevitch T., Filozofia rosyjskiego renesansu patrystycznego: o. Gieorgij Fłorowski, Włodzimierz Łosski i inni, Kraków 2014.
Obolevitch T., Wiedza a wiara w myśli patrystycznej, Kraków 2015 (e-book).
Sauvé R. J., Florovsky’s tradition, „Greek Orthodox Theological Review” 55 (2010) nr 1–4, s. 213–241.
Stöckl K., Modernity and its critique in 20th century, „Studies in East European Thought” 58 (2006) nr 4, s. 243–269.
Surówka W., Podwójny renesans (T. Obolevitch, Filozofia rosyjskiego renesansu patrystycznego, Copernicus Center Press, Kraków 2014), „Logos i Ethos” 1 (2015), s. … (wstawić po składzie numeru).
Voskressenskaia J., The unity of reason and faith as a human challenge. The problem of Christian culture and philosophy in E. Trubetskoy and V. Zenkovsky, [w:] Faith and reason in Russian thought, red. T. Obolevitch, P. Rojek, Kraków 2015, s. 225–229.
Визгин В. П., Экзистенциализм и богословская мысль Георгия Флоровского, „Философский журнал” 2 (2014), s. 24–37.
Гаврилюк П., Влияние протоиерея Георгия Флоровского на православное богословие ХХ века, „Труди Киïвскоï духовноï академiï” 20 (2014), s. 71–93.
Гаврилюк П. Л., Неизвестная страница историко-философского наследия Г.В. Флоровского, [w:] Историко-философский ежегодник 2013, ред. А.В. Черняев, Москва 2014, s. 304–311.
Зеньковский В., Мое участие в церковной жизни, „Вестник РСХД” 196 (2010), s. 225–239.
Зеньковский В., Очерк внутренней моей биографии, „Вестник РСХД” 66–67 (1962), s. 8–15.
Зеньковский В. В., Идея всеединства в философии Владимира Соловьева, [w:] tegoż, Собрание сочинений, т. 1: О русской философии и литературе. Статьи, очерки и рецензии 1912–1961, Москва 2008, s. 228–245.
Зеньковский В. В., История русской философии, т. 2, Москва–Ростов-на-Дону 1999.
Зеньковский В. В., Наша эпоха, [w:] tegoż, Собрание сочинений, т. 2: О православии и религиозной культуре. Статьи и очерки 1916–1957, Москва 2008, s. 402–449.
Зеньковский В. В., Основы христианской философии, т. 1, Москва 1997.
Зеньковский В. В., Очерк моей философской системы, „Вестник РСХД” 66–67 (1962), s. 37–38.
Лаут Э., Пост-патристическое богословие, или за пределами неопатристического синтеза, http://www.bogoslov.ru/text/1982765.html.
Летцев В., „Прежде всего, он искал подлинности...” Очерк жизненного и творческого пути В.В. Зеньковского, Киев 2014.
Письма Владимира Сергеевича Соловьева, т. 3, Брюссель 1970.
Соболев А. В., Владимир Соловьев и о. Георгий Флоровский. О либерализме и консерватизме в религиозно-философской мысли, [w:] tegoż, О русской философии, Санкт-Петербург 2008, s. 65–76.
Соловьев В. С., История и будущность теократии, [w:] Собрание сочинений Владимира Сергеевича Соловьева, т. 4, Брюссель 1966, s. 214–582.
Флоровский Г., Вера и культура, [w:] tegoż, Христианство и цивилизация. Избранные труды по богословию и философии, Санкт-Петербург 2005, s. 650–670.
Флоровский Г., Пути русского богословия, Минск 2006.
Флоровский Г. В., Русская философия в эмиграции, [w:] Историко-философский ежегодник 2013, ред. А.В. Черняев, Москва 2014, s. 314–337.
Флоровский Г. В., Философия и религия, „Философские науки” 10 (2013), s. 101–105.
Черняев А. В., Г. В. Флоровский как философ и историк русской мысли, Москва 2010.
Четвериков С., Старец Паисий Величковский, Минск 2006.
„Я не знаю, насколько тверды и самоотверженны миряне парижские...”: пятнадцать писем друг другу. Письма. Г.В. Флоровский – о. С. Булгакову (1925–1943), [w:] Софиология и неопатристический синтез. Богословские итоги философского развития, ред. К. М. Антонов, Н. А. Ваганова, Москва 2013, s. 115–128.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2015 Teresa Obolevitch
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
W kwestii praw autorskich obowiązują następujące zasady:
1. Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
2. Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
3. Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).