Udział świeckich w dziele ewangelizacji. Inspiracje Franciszka
DOI:
https://doi.org/10.15633/ps.26202Słowa kluczowe:
ewangelizacja, Franciszek, świeccy, katechistaAbstrakt
Dla Franciszka ewangelizacja jest kluczem do reformy Kościoła. Wierni świeccy zaś są ważnym i niemożliwym do zastąpienia podmiotem tego dzieła. Niniejsze opracowanie ukazuje wybrane inspiracje papieża odnoszące się do udziału laikatu we współczesnej ewangelizacji. W pierwszej części artykułu wskazano na eklezjologię papieża, która stoi u podstaw jego myśli dotyczącej misyjnego posłannictwa wiernych świeckich. Przedstawiono tu także konkretne przestrzenie ewangelizacji, w których Franciszek postrzega świeckich jako aktywne podmioty. Następnie omówiono dwa najbardziej oryginalne dla Franciszka wezwania, jak przestroga przed klerykalizmem oraz zachęta do realizacji synodalności Kościoła. W końcu ukazano nauczanie Franciszka w perspektywie realizacji prorockiej funkcji Kościoła. Skoncentrowano się tu na teologicznym i pastoralnym odczytaniu ustanowionej przez papieża posługi katechisty. Przeprowadzone analizy pozwoliły stwierdzić, że nauczanie Franciszka, dotyczące udziału świeckich w ewangelizacji, posiada wiele nowych akcentów. W pojmowaniu ewangelizacji obecny papież zachowuje jednak hermeneutykę ciągłości z nauką Soboru Watykańskiego II. Wezwania Franciszka mogą zdynamizować współczesną ewangelizację i przyczynić się do odnowy Kościoła.
Bibliografia
Benedykt XVI, Porta fidei.
Brunini, In cammino verso la sinodalità ecclesiale sospinti da papa Francesco, „Rassegna di Teologia” 59 (2018), s. 419–440.
Bujak J., Nauczanie papieża Franciszka o synodalności w kontekście współczesnej refleksji teologicznej i ekumenicznej, „Collectanea Theologica” 9 (2021) nr 1, s. 51–76.
Cordes J. P., „Chi manderò”. Le radici della nuova evangelizzazione, w: Vino nuovo in oltri vecchi? Sfide pastorali e giuridiche della nuova evangelizzazione, a cura di M. Graulich, J. Pudumai Doss, Città del Vaticano 2013, s. 39–60.
Dokument Międzydykasterialny, Instrukcja o niektórych kwestiach dotyczących współpracy wiernych świeckich w ministerialnej posłudze kapłanów Ecclesiae de Mysterio, „L’Osservatore Romano” wyd. pol. 12 (1998), s. 80–84.
Dokument przygotowawczy XVI Zwyczajnego Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów, Ku Kościołowi synodalnemu: komunia, uczestnictwo i misja, Rzym 2021, https://www.ekai.pl/dokumenty/dokument-przygotowawczy-xvi-zwyczajnego-zgromadzenia-ogolnego-synodu-biskupow-ku-kosciolowi-synodalnemu-komunia-uczestnictwo-i-misja/ (30.09.2021).
Domaszk A., Zdolność wiernych świeckich do przepowiadania Słowa Bożego, „Seminare. Poszukiwania naukowe” 20 (2004), s. 111–133.
Dyduch J., Dykasteria ds. Laikatu, Rodziny i Życia. Geneza, zadania i struktura, „Annales Canonici” 13 (2017), s. 57–71.
Dyduch J., Obowiązki i prawa wiernych świeckich w prawodawstwie soborowym, Kraków 1985.
Dyk S., Podmiot przepowiadania homilijnego w świetle współczesnych dokumentów Kościoła, „Kieleckie Studia Teologiczne” 8 (2009), s. 283–297.
Franciszek, Amoris laetitia.
Franciszek, Antiquum ministerium.
Franciszek, Christus vivit.
Franciszek, Evangelii gaudium.
Franciszek, Fratelli tutti.
Franciszek, Gaudete et exultate.
Franciszek, Laudato si’.
Franciszek, Spiritus Domini.
Franciszek, List poświęcony zaangażowaniu wiernych świeckich w życie publiczne, 09.03.2016, https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/franciszek_i/listy/swiecy_spoleczenstwo_09032016.html (22.09.2021).
Franciszek, Przemówienie podczas uroczystości upamiętniającej 50. rocznicę ustanowienia Synodu Biskupów (17.10.2015), „L’Osservatore Romano” wyd. pol. 377 (2015) nr 11, s. 5–7.
Gardocki D., Misja Kościoła — niezwykła zwykłość nauczania papieża Franciszka, „Poznańskie Studia Teologiczne” 34 (2019), s. 107–129.
Glombik K., Franciszek — kontrowersyjne nauczanie czy kontrowersyjna recepcja?, w: Mosty, nie mury. 5 lat pontyfikatu Franciszka, red. M. Lis, Opole 2018, s. 131–149.
Jan Paweł II, Christifideles laici.
Jan Paweł II, Redemptoris missio.
Kodeks prawa kanonicznego, Poznań 2009.
Kongregacja do spraw Kultu Bożego, Dyrektorium o celebracji niedzielnej pod nieobecność kapłana Christi Ecclesia, „Notitiae” 24 (1988), s. 366–378.
Kongregacja do spraw Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, Instrukcja Redemptionis sacramentum. O tym, co należy zachowywać, a czego unikać w związku z Najświętszą Eucharystią, Poznań 2004.
Maciaczyk M., Kręgi biblijne jako propozycja współtwórczej roli parafian w przygotowaniu homilii, „Roczniki Teologiczne” 72 (2015) z. 12, s. 191–204.
Międzynarodowa Komisja Teologiczna, Synodalność w życiu i misji Kościoła, 6, Rzym, 02.03.2018, https://kongreskk.pl/2021/09/29/publikujemy--polskie-tlumaczenie-dokumentu-miedzynarodowej-komisji-teologicznej-synodalnosc-w-zyciu-i-misji-kosciola/ (08.10.2021).
Napiórkowski A. A., Wizja kościoła w ujęciu papieża Franciszka, „Studia Nauk Teologicznych” 15 (2020), s. 33–57.
Obrzędy chrztu dzieci: dostosowane do zwyczajów diecezji polskich, Katowice 2015.
Peloso F., Oltre il crelicalismo (pretti, donne e laici nella Ciesa di Francesco), Roma 2020.
Sławiński H., Podmiot przepowiadania słowa w liturgii, w: Liturgia i przepowiadanie, red. W. Przyczyna, Kraków 2010, s. 93–112.
Śmigiel W., Uczestnictwo wiernych świeckich w budowaniu Kościoła–Wspólnoty. Studium teologicznopastoralne w świetle nauczania Kościoła (1962–2009), Lublin 2010.
Święta Kongregacja Obrzedów, Instrukcja o należytym wykonywaniu Konstytucji o świętej liturgii Inter oecumenici, „Acta Apostolicae Sedis” 56 (1964), s. 877–900.
Twardy J., Aktualizacja słowa Bożego w kaznodziejstwie, Przemyśl 2009.
Vanzetto T., Predicazione dei laici nelle chiese e negli oratori. Commento alle delibere CEI, „Quaderni di Diritto Ecclesiale” 3 (1990) n. 1, s. 127–137.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Stanisław Dyk
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).
