The apocalyptic thought in the early Church as a response to the fears in the 21st century
DOI:
https://doi.org/10.15633/ps.28209Słowa kluczowe:
Apokalipsa św. Jana, apokaliptyka, Jezus Chrystus, lęk, nadziejaAbstrakt
Tekst dotyczy chrześcijańskiego rozumienia pojęcia “apokalipsy”. Autor prezentuje oryginalny sposób odnowy eschatologicznego myślenia w świecie współczesnym. Aktualne wydarzenia, ruchy społeczne i ideologie postrzegane są często jako fenomeny o charakterze apokaliptycznym, ponieważ powodują lęk, beznadzieję i fałszywe rozumienie Boga. W artykule jest podejmowana kwestia myślienia apokaliptycznego w pierwotnym Kościele, którego istotą jest wiara w zmartwychwstanie i powtórne przyjście Jezusa Chrystusa. Na podstawie teologicznej analizy apokaliptycznej doktryny pierwotnego Kościoła i Apokalipsy św. Jana, autor proponuje metodę przeciwdziałania lękom ludzi XXI wieku. Lekiem na wszystkie lęki jest nadzieja, która stanowi element konstytutywny chrześcijańskiego myślenia apokaliptycznego.
Bibliografia
Ancona G., Escatologia cristiana, Brescia 2003 (Nuovo Corso di Teologia Sistematica, 13).
Annese A., Gesù e l’apocalittica. Le tendenze della ricerca e due casi di studio (Lc 10, 18; logion Freer), “Filosofia e Teologia” 35 (2021) no. 1, pp. 87–100.
Apokalipsa świętego Jana. Wstęp — przekład z oryginału — komentarz, ed. by A. Jankowski, Poznań 1959 (Pismo Święte Nowego Testamentu, 12).
Balthasar H. U. von, I giudizi divini nell’Apocalisse, “Communio” (edizione italiana) 79 (1985), pp. 14–21.
Balthasar H. U. von, Das Buch des Lammes. Zur Offenbarung des Johannes, Freiburg 2010.
Balthasar H. U. von, Teodrammatica, vol. 2: Le persone del dramma. L’uomo in Dio, Milano 1982.
Balthasar H. U. von, Teodrammatica, vol. 4: L’azione, Milano 1986.
Balthasar H. U. von, Teodrammatica, vol. 5: L’ultimo atto, Milano 1986.
Beale G. K., The Book of Revelation. A Commentary on the Greek Text, Michigan, Grand Rapids 1999 (The New International Greek Testament Commentary, 21).
Benedetto XVI, Che cos’è il cristianesimo. Quasi un testamento spirituale, a cura di E. Guerrieri, G. Gänswein, Milano 2023.
Briks P., Apokaliptyka jako próba „ucieczki do przodu”, “Ruch Biblijny i Liturgiczny” 4 (2003), pp. 277–284.
Collins J. J., The Apocalyptic Imagination. An Introduction to Jewish Apocalyptic Literature, Michigan, Grand Rapids 1998.
Delcor M., Studi sull’apocalittica, Brescia 1987.
Dupont J., Le tre apocalissi sinottiche. Marco 13 Matteo 24–25 Luca 21, Bologna 1987.
Ehrlich E., Apokalipsa. Księga pocieszenia, Poznań 1996.
Gänswein G., Gaeta S., Nient’altro che la Verità. La mia vita al fianco di Benedetto XVI, Milano 2023.
Gądecki S., Wstęp do pism Janowych, Gniezno 1991.
Ivaldo M., L’apocalisse. Crisi della rivelazione de della storia, “Filosofia e Teologia” 35 (2021) no. 1, pp. 1–13.
Jankowski A., Eschatologia Nowego Testamentu, Kraków 2007 (Myśl Teologiczna, 54).
Jędrzejewski S., Apokaliptyka jako rodzaj literacki, “Ruch Biblijny i Liturgiczny” 51 (1998) no. 1, pp. 29–35.
John Paul II, Post-Synodal Apostolic Exhortation Ecclesia in Europa, Jun 28, 2003, https://www.vatican.va/content/john-paul-ii/en/apost_exhortations/documents/hf_jp-ii_exh_20030628_ecclesia-in-europa.html (Dec 9, 2023).
Käsemann E., Gli inizi della teologia cristiana, in: E. Käsemann, Saggi esegetici, Casale Monferrato 1985, pp. 83–105 (Dabar. Studi biblici e giudaistici, 3).
Käsemann E., Sul tema dell’apocalittica cristiana primitiva, in: E. Käsemann, Saggi esegetici, Casale Monferrato 1985, pp. 120–132 (Dabar. Studi biblici e giudaistici, 3).
Kotecki D., Kryteria interpretacji Apokalipsy, “Biblica et Patristica Thoruniensia” 5 (2012), pp. 15–34.
Kotecki D., Duch Święty w zgromadzeniu liturgicznym w świetle Apokalipsy św. Jana, Warszawa 2006 (Rozprawy i Studia Biblijne, 26).
Kotecki D., Zrozumieć Apokalipsę? Szkice egzegetyczno-teologiczne, Rzeszów 2021 (Biblioteka Szkoły DABAR, 1).
Krawczyk R., Apokalipsy — orędzia nadziei w Biblii, “Teologiczne Studia Siedleckie” 5 (2009), pp. 113–121.
Laddach A., Apokalipsa św. Jana w kontekście apokaliptyki tradycji judaistycznej, “Maska” 25 (2017), pp. 177–188.
Lohfink G., Gegen die Verharmlosung Jesu. Reden über Jesus und die Kirche, Freiburg–Basel–Wien 2013.
Lücke F., Commentar über die Schriften des Ewangelist Johannes, Bonn 1832.
Łuczewski M., O potrzebie myślenia eschatologicznego, “Teologia w Polsce” 16 (2022) no. 2, pp. 207–214.
Łuczewski M., Uwięzieni w spirali przemocy, “Rzeczpospolita”, Feb 11, 2022, https://www.rp.pl/plus-minus/art35674011-michal-luczewski-uwiezieni-w-spirali-przemocy (Feb 22, 2023).
Maier J., Il giudaismo del secondo tempio. Storia e religione, Brescia 1991.
Meldau, V., Die Wende aller Zeiten. Eine Auslegung der Offenbarung des Johannes aus katholisch-apostolischer Sicht, Marburg 1998.
Nawracała T., Wieczna trwałość ludzkich czynów. Studium biblijno-teologiczne na podstawie Ap 14, 13, Poznań 2017 (Studia i Materiały, 187).
Nitrola A., L’apocalittica: una dimensione essenziale della teologia cristiana, „Filosofia e teologia” 35 (2021) no. 1, pp. 71–85.
Nitrola A., Il giudizio finale, in: Ş. Mantenau, A. Nitrola, F. Ferrario, La vita del mnodo che verrà. Escatologia in prospettiva interconfessionale, Milano, Cinisello Balsamo 2022, pp. 37–108.
Nitrola A., Trattato di escatologia, vol. 1: Spunti per un pensare escatologico, Milano, Cinisello Balsamo 2001.
Nitrola A., Trattato di escatologia, vol. 2: Pensare la venuta del Signore, Milano, Cinisello Balsamo 2010.
Nowińska J., Apokalipsa św. Jana — księga o sensie zmagań, “Lumen Bibliae” 4 (2014) no. 4, pp. 135–151.
Nowińska J., Bóg przychodzący w ujęciu Apokalipsy św. Jana, in: Misterium słowa. Modlitwa, ed. by D. Czaicki, Kraków 2014, pp. 249–266.
Oepke A., Totenauferstehung im AT und Judentum, in: Theologisches Wörterbuch zum Neuen Testament, Bd. 1, Hrsg. G. Kittel, Stuttgart 1957, pp. 370–371.
Paciorek P., Czas kresu czasów w literaturze apokaliptycznej, “Vox Patrum” 34 (2014), vol. 62, pp. 383–425.
Russell D. S., L’apocalittica giudaica (200 a.C. — 100 d.C.), Brescia 1991.
Siemieniec T., Bóg jako Pan historii świata i ludzi w świetle Apokalipsy Janowej, “Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie” 19 (2012) no. 2, pp. 129–155.
Siemieniec T., Rola “Zasiadającego na tronie” w dziejach świata i ludzi. Studium z teologii Apokalipsy św. Jana, Kielce 2012.
Spatafora A., Symbolic language and the Apocalypse, Ottawa 2008.
Stachowiak L., Apokaliptyka, in: Encyklopedia katolicka, vol. 1, eds. F. Gryglewicz, R. Łukaszyk, Z. Sułkowski, Lublin 1973, col. 753–755.
Szymik S., Ziemia przymierza. Geografia i archeologia biblijna w zarysie, Lublin 2022.
Tichy R., Czas na apokalipsę. Historia oczekiwań mesjańskich, in: R. Tichy, Ukryte Oblicze. O mistyce i mesjanizmie, Poznań 2013, pp. 181–232.
Tronina A., Apokalipsa. Orędzie nadziei, Częstochowa 1996.
Vanni U., L’Apocalisse. Ermeneutica, esegesi, teologia, Bologna 1991.
Weiss J., Die Predigt Jesu von Reich Gottes, Göttingen 1892.
Wojciechowski M., Apokalipsa świętego Jana. Objawienie, a nie tajemnica. Wstęp — przekład z oryginału — komentarz, Częstochowa 2012 (Nowy Komentarz Biblijny, 20).
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Bogdan Kulik
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:
- Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów.
- Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
- Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.
