The Pastoral Care of People with Visual Impairment in Poland. Contemporary Problems and Challenges.
DOI:
https://doi.org/10.15633/ps.29101Słowa kluczowe:
duszpasterstwo, niepełnosprawność, niepełnosprawność widzeniaAbstrakt
Zmiany społeczno-kulturowe i religijne zachodzące w społeczeństwie polskim mają wpływ na działalność nadzwyczajnego duszpasterstwa osób z uszkodzonym wzrokiem. Powodują one różnorakie problemy i wyzwania, którym duszpasterstwo to musi wychodzić naprzeciw. Procesy integracyjne sprawiają, że na płaszczyźnie diecezjalnej coraz więcej osób niewidomych i słabowidzących zaspokaja swoje potrzeby religijne w ramach duszpasterstwa parafialnego, a coraz mniej korzysta z dedykowanego im duszpasterstwa specjalnego. Także laicyzacja społeczeństwa sprawia, że zmniejsza się liczba ludzi z niepełnosprawnością podtrzymujących praktyki religijne. Dotyczy to zwłaszcza ludzi młodych. Wyzwaniem dla duszpasterstwa osób z niepełnosprawnością wzroku jest pozyskiwanie duchownych do tej pracy. Na płaszczyźnie ogólnopolskiej dużym wyzwaniem jest formacja duszpasterzy. Korzysta z niej stosunkowo niewielki odsetek duchownych. Coraz większym wyzwaniem jest także organizowanie i koordynacja inicjatyw o charakterze ogólnopolskim. W ośrodkach dla niewidomych dzieci, młodzieży i dorosłych współczesne wyzwania i problemy wynikają głównie ze zmieniającego się prawodawstwa państwowego, które wpływa na możliwości zaangażowania duchownych w życie mieszkańców tych placówek.
Bibliografia
The letter of bishop Zdzisław Goliński to sister Benedykta Woyczyńska, general superior of SFSK, Częstochowa, Mar 29, 1958 [the copy in the archives of Krajowe Duszpasterstwo Niewidomych in Warsaw].
The nomination deed of rev. Tadeusz Fedorowicz for the position of the Krajowy Duszpasterz Niewidomych, Warsaw, Mar 16, 1959 [copy in the archives of Krajowe Duszpasterstw Niewidomych in Warsaw].
Protokół z Ogólnopolskiego Spotkania Duszpasterzy Osób Niewidomych i Niedowidzących [the protocol from the Nationwide Meeting of Priests of the Pastoral Care of the Blind and of the Visually Impaired], Wrocław, Apr 24, 2006 [the original version in the archives of Krajowe Duszpasterstwo Niewidomych in Warsaw].
Protokół z Ogólnopolskiego Spotkania Duszpasterzy Osób Niewidomych i Niedowidzących [the protocol from the Nationwide Meeting of Priests of the Pastoral Care of the Blind and of the Visually Impaired], Warsaw, Apr 16, 2007 [the original version in the archives of Krajowe Duszpasterstwo Niewidomych in Warsaw].
Protokół z Ogólnopolskiego Spotkania Duszpasterzy Osób Niewidomych i Niedowidzących [the protocol from the Nationwide Meeting of Priests of the Pastoral Care of the Blind and of the Visually Impaired], Bydgoszcz, Mar 31, 2008 [the original version in the archives of Krajowe Duszpasterstwo Niewidomych in Warsaw].
Protokół Ogólnopolskiego Spotkania Duszpasterzy Osób Niewidomych i Niedowidzących [the protocol from the Nationwide Meeting of Priests of the Pastoral Care of the Blind and of the Visually Impaired], Częstochowa, Apr 19–22, 2009 [the original version in the archives of Krajowe Duszpasterstwo Niewidomych in Warsaw].
Sprawozdanie ze Zjazdu Duszpasterzy Osób Niewidomych [the report of the Congress of the Priests of Pastoral Care of the Blind], Łomża, Sep 10, 2011 [the original version in the archives of Krajowe Duszpasterstwo Niewidomych in Warsaw].
Notatka ze zjazdu duszpasterzy niewidomych [note from the congress of pastoral care of the blind priests], Laski, Apr 18–20, 2012 [the original version in the archives of Krajowe Duszpasterstwo Niewidomych in Warsaw].
Protokół [ze spotkania duszpasterzy niewidomych] [the protocol from the meeting of priests of the pastoral care of the blind], Chełmno, Sep 14, 2013 [the original version in the archives of Krajowe Duszpasterstwo Niewidomych in Warsaw].
Protokół spotkania Duszpasterzy Niewidomych i Niedowidzących [the protocol from the Meeting of Priests of the Pastoral Care of the Blind and of the Visually Impaired], Poznań, Apr 14–16, 2015 [the original version in the archives of Krajowe Duszpasterstwo Niewidomych in Warsaw].
[Sprawozdanie ze spotkania duszpasterzy niewidomych] [the report from the meeting of priests of the pastoral care of the blind], Łowicz, Sep 12, 2015 [the original version in the archives of Krajowe Duszpasterstwo Niewidomych in Warsaw].
Sprawozdanie [ze spotkania duszpasterzy osób niewidomych] [the report from the meeting of priests of the pastoral care of the blind], Warszawa, Sep 26, 2019 [the original version in the archives of Krajowe Duszpasterstwo Niewidomych in Warsaw].
Sprawozdanie ze spotkania duszpasterzy niewidomych [the report from the meeting of priests of the pastoral care of the blind], Apr 12–15, 2021 in the retreat home in Laski [the original version in the archives of Krajowe Duszpasterstwo Niewidomych in Warsaw].
Fedorowicz T., Duszpasterstwo niewidomych. Założenia i wnioski, Warszawa 1959 [manuscript in the archives of Krajowe Duszpasterstwo Niewidomych in Warsaw].
Fiałkowski M., Niewidomych duszpasterstwo, in: Leksykon teologii pastoralnej, eds. R. Kamiński, W. Przygoda, M. Fiałkowski, Lublin 2006, pp. 573–575.
Fiałkowski M., Rola zrzeszeń religijnych we wspólnotowym towarzyszeniu młodzieży w rozwoju wiary, w: Duszpasterstwo młodzieży w Polsce wobec współczesnych przemian, eds. P. Ochotny, M. J. Tutak, T. Wielebski, Warszawa 2018, pp. 235–258.
Lipiec D., Duszpasterstwo niewidomych i słabowidzących w Polsce. Studium teologicznopastoralne, Lublin 2011.
Pasterny H., Osoba niepełnosprawna w Kościele, „Laski” 24 (2018) nr 1–2, pp. 49–53.
Pawłowicz B., Dialog duszpasterski z niewidomymi, „Homo Dei” 46 (1977) nr 4, pp. 276–280.
Pawłowicz B. Z., Duszpasterstwo niewidomych, „Ateneum Kapłańskie” 76 (1984) z. 1, pp. 96–107.
Placha J., Wartość religii w budowaniu kultury pedagogicznej. W poszukiwaniu kulturowej tożsamości w najtrudniejszych latach doświadczeń, „Laski” 27 (2021) nr 1–2, pp. 51–63.
Sawicki R., Dom Pomocy Społecznej „Misericordia” Caritas Diecezji Ełckiej jako forma troski Kościoła o osoby w podeszłym wieku, in: Seniorzy wyzwaniem dla Kościoła w Polsce, eds. M. J. Tutak, T. Wielebski, Warszawa 2019, pp. 305–334.
Staniszewska-Pobikrowska P., Religia w szkole w polskim systemie prawnym, in: Duszpasterstwo młodzieży w Polsce wobec współczesnych przemian, eds. P. Ochotny, M. J. Tutak, T. Wielebski, Warszawa 2018, pp. 295–316.
Szcześniak J., Duszpasterstwo osób niepełnosprawnych, „Laski” 16 (2010) nr 3–4, pp. 15–29.
Święs K., Społeczne i religijne uwarunkowania duszpasterstwa w Polsce, in: Duszpasterstwo w Polsce. 50 lat inspiracji Soboru Watykańskiego II, ed. M. Fiałkowski, Lublin 2015, pp. 19–40.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Dariusz Lipiec

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:
- Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów.
- Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
- Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.