Możliwość zaktualizowania apologetyki totalnej na przykładzie Wincentego Kwiatkowskiego argumentu „z kontrreakcji”
DOI:
https://doi.org/10.15633/ps.29204Słowa kluczowe:
apologetyka totalna, Warszawska Szkoła Apologetyczna, Wincenty KwiatkowskiAbstrakt
Przedmiotem artykułu jest proces aktualizowania apologetyki totalnej, czyli apologetyki chrześcijaństwa w ujęciu Wincentego Kwiatkowskiego. W części pierwszej autor omawia przebieg tego procesu, który miał miejsce w latach 1937–1972, po czym został przerwany. Wobec tego autor stawia pytanie, czy obecnie, po ponad pięciu dekadach, różne elementy apologetyki Kwiatkowskiego mogłyby zostać zaktualizowane. W części drugiej autor stawia hipotezę, że jeden z takich elementów, mianowicie argument „z kontrreakcji” na rzecz wiarygodności historycznej ewangelii, mógłby zostać obecnie zaktualizowany, ponieważ we współczesnych badaniach naukowych można znaleźć źródła i spostrzeżenia, które na to pozwalają. Następnie autor poddaje postawioną hipotezę weryfikacji poprzez zestawienie ze sobą argumentu „z kontrreakcji” oraz badań historycznych z ostatnich lat. W ten sposób zostają nakreślone podstawy dla rozpoczęcia dyskusji nad możliwością aktualizacji apologetyki totalnej w dzisiejszych czasach.
Bibliografia
Euzebiusz z Cezarei, Historia kościelna, tłum. A. Caba, A. M. Lisiecki, H. Pietras, Kraków 2013 (Źródła Myśli Teologicznej, 70).
Blomberg C. L., The New Testament Definition of Heresy (or When Do Jesus and the Apostles Really Get Mad?), „The Journal of the Evangelical Theological Society” 45 (2002) nr 1, s. 59–72.
Gogolewski T., Ks. prof. dr Wincenty Kwiatkowski (1892–1972), „Studia Theologica Varsaviensia” 11 (1973) nr 1, s. 3–13.
Gogolewski T., Życie i dzieło ks. prof. Wincentego Kwiatkowskiego, w: Ksiądz rektor Wincenty Kwiatkowski. Uczony i człowiek. W trzydziestą rocznicę śmierci, red. Z. Falczyński, Warszawa 2002, s. 17–25.
Kogut A., Problem kontrreakcji na zmiany w tekstach i naukach ustnych we wczesnym chrześcijaństwie. Nowe perspektywy historyczne, apologetyczne i fundamentalnoteologiczne, w: Pszenica i kąkol. Nowe wymiary współczesnej apologii, red. P. Artemiuk, M. Kozakiewicz, A. Wróblewska, A. Kogut, Kraków 2024, s. 37–72.
Kruger M. J., Early Christian Attitudes toward the Reproduction of Texts, w: The Early Text of the New Testament, eds. C. E. Hill, M. J. Kruger, Oxford 2012, s. 63–80, https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199566365.003.0005.
Kwiatkowski W., Apologetyka, jej cel i metoda, „Studia Katolickie” 1 (1927) nr 1, s. 32–44.
Kwiatkowski W., Apologetyka naukowa w obliczu uchwał Soboru Watykańskiego II, „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne” 14 (1967) nr 2, s. 5–16.
Kwiatkowski W., Formalna systematyka najstarszej apologii chrześcijaństwa, cz. 1: Przedmiot apologetyki totalnej. Próba systematyzacji apologetyki tradycyjnej, Warszawa 1955 (Apologetyka Totalna, 1).
Kwiatkowski W., Formalna systematyka najstarszej apologii chrześcijaństwa, cz. 2: Metody w apologetyce totalnej, Warszawa 1955 (Apologetyka Totalna, 1).
Kwiatkowski W., Przedmiot i metody apologetyki nowoczesnej, Warszawa 1961 (Apologetyka Totalna, 1).
Kwiatkowski W., Religijna świadomość Jezusa, cz. 1: Religijno-indywidualna świadomość Jezusa, Warszawa 1954 (Apologetyka Totalna, 2).
Kwiatkowski W., Religijna świadomość Jezusa, cz. 2: Religijno-społeczna świadomość Jezusa, Warszawa 1956 (Apologetyka Totalna, 2).
Kwiatkowski W., Religijna świadomość Jezusa z Nazaretu, Warszawa 1962 (Apologetyka Totalna, 2).
Kwiatkowski W., Metody w apologetyce totalnej, Warszawa 1938 (Apologetyka Totalna, 2).
Kwiatkowski W., Przedmiot apologetyki totalnej. Próba systematyzacji apologetyki tradycyjnej, Warszawa 1937 (Apologetyka Totalna, 1).
Kwiatkowski W., Formalna budowa własnej apologii Jezusa z Nazaretu, „Studia Theologica Varsaviensia” 8 (1970) nr 1, s. 79–139.
Kwiatkowski W., Od Jezusa historii do Chrystusa kerygmatu. Z dziejów badań nad żywotem Jezusa (1903–1963), „Studia Theologica Varsaviensia” 2 (1964) nr 1–2, s. 3–30.
Kwiatkowski W., Stosunek apologii do apologetyki we współczesnym religioznawstwie, „Studia Theologica Varsaviensia” 10 (1971) nr 2, s. 57–68.
Polak K., Myśl apologetyczna ks. Tadeusza Gogolewskiego (1921–2003), Warszawa 2023, praca doktorska.
Skierkowski M., Wiara i/a wiarygodność w ujęciu ośrodka warszawskiego, „Biblioteka Teologii Fundamentalnej” 9 (2014), s. 87–102.
Szczepanik A., Warszawska religioznawcza szkoła apologetyczna, „Warszawskie Studia Teologiczne” 23 (2010) nr 2, s. 27–40.
The Next Quest for the Historical Jesus, eds. J. Crossley, C. Keith, Grand Rapids 2024.
Warszawska Szkoła Apologetyczna (1956–1992). Historia — metodologia — wiarygodność — dziedzictwo, https://wt.uksw.edu.pl/nauka/projekty-i-granty/warszawska-szkola-apologetyczna-1956-1992-historia-metodologia-wiarygodnosc-dziedzictwo/ (08.01.2025).
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Adam Kogut
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:
- Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów.
- Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
- Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.
