Francuski koloryt modlitwy w życiu i pismach Elżbiety od Trójcy Świętej
DOI:
https://doi.org/10.15633/ps.26408Słowa kluczowe:
szkoła, Karmel, Elżbieta, modlitwa, duchowość, Francja, francuski, mistykaAbstrakt
Elżbieta od Trójcy Świętej (Elżbieta Catez; 1880–1906), francuska karmelitanka i mistyczka, została kanonizowana przez papieża Franciszka w dniu 16 października 2016 roku. Jej mistyka ściśle wiąże się z teologią św. Pawła Apostoła oraz karmelitańską szkołą duchowości. Łącząc w oryginalny sposób teksty natchnione Pisma Świętego, odkryła „własną” drogę do świętości. Pozostaje zawsze aktualne pytanie, na ile mistyk jest inspirowany również swoim środowiskiem. Artykuł analizuje, na ile oryginalność Elżbiety jest przyobleczona w szatę francuskiej szkoły duchowości. Skupia się na trzech rzeczywistościach: teologiczno-duchowe idee francuskiej szkoły duchowości XVII wieku; prądy myślowe epoki schyłku XIX wieku — myśl społeczna i religijna; francuska pobożność ludowa. W świetle analizy jej pism można stwierdzić, że życie modlitewne Elżbiety, a także jej nauczanie na temat modlitwy są w wielu miejscach podobne do prądów duchowych epoki, w której żyła. Niemniej, można dojść do przekonania, że jej doświadczenie mistyczne było na wskroś oryginalne, przekraczające jej wykształcenie (nie była teologiem). W ten sposób dostrzega się ukryte działanie Boga, który uzdalnia człowieka do podążania za Nim nową ścieżką, według Jego zamysłu, współmiernie do ofiarowanego powołania.
Bibliografia
Misiurek J., Francuska duchowość, w: Leksykon duchowości katolickiej, red. M. Chmielewski i in., Lublin – Kraków 2002, s. 292.
Cholvy G., Hilaire, Y.-M., Histoire religieuse de la France contemporaine, T. 2: 1880‒1930, Toulouse 1986.
Cognet L., La scuola francese (1500–1650) [Nuova edizione: Storia della spiritualità, t. 9], Bologna 2014.
Daniluk M., Humanisme dévot, w: Encyklopedia katolicka, t. 6, red. J. Walkusz, S. Janeczek i in., Lublin 1993, kol. 1304–1306.
De Bono J., La sofferenza nella vita e negli scritti della beata Elisabetta della Trinità, Roma 2001.
De Meester C., Deux poésies inédites, „Carmel” 96 (2000), s. 33–44.
Deville R., L’École française de spiritualité, Paris 1987.
Élisabeth de la Trinité, Œuvres complètes, Éd. C. De Meester OCD, Paris 1996.
Élisabeth de la Trinité, P 72 bis: Souvenir du 23 novembre 1899, w: C. De Meester, Deux poésies inédites, „Carmel” 96 (2000) nr 2, s. 41–43.
Élisabeth de la Trinité, P 72 ter: Union de l’âme à Notre Seigneur, w: C. De Meester, Deux poésies inédites, „Carmel” 96 (2000) nr 2, s. 43–44.
Élisabeth, louange de la Trinité, „Carmel” 96 (2000) nr 2 [numer specjalny].
Elżbieta od Trójcy Przenajświętszej, P 72 bis: Pamiątka 23 listopada 1899 roku, w: J. K. Miczyński, Komentarz teologiczny do dwóch niepublikowanych w Polsce wierszy św. Elżbiety od Trójcy Świętej, odnalezionych i opisanych przez Conrada De Meestera OCD, „Itinera Spiritualia” 10 (2017), s. 43–45.
Elżbieta od Trójcy Przenajświętszej, P 72 ter: Zjednoczenie duszy z naszym Panem, w: J. K. Miczyński, Komentarz teologiczny do dwóch niepublikowanych w Polsce wierszy św. Elżbiety od Trójcy Świętej, odnalezionych i opisanych przez Conrada De Meestera OCD, „Itinera Spiritualia” 10 (2017), s. 48–49.
Goffi T., La Spiritualità dell’Ottocento, a cura di L. Bouyer, E. Ancilli, B. Secondin, Bologna 1989 (Storia della spiritualità, 7).
„Uwielbienie chwały”. VI Karmelitański Tydzień Duchowości z bł. Elżbietą od Trójcy Świętej, 5–8.05.2003, red. J. W. Gogola, Kraków 2004.
Gogola J. W., Trójca Święta w doświadczeniu mistycznym bł. Elżbiety z Dijon, w: „Uwielbienie chwały”. VI Karmelitański Tydzień Duchowości z bł. Elżbietą od Trójcy Świętej, 5–8.05.2003, red. J. W. Gogola, Kraków 2004, s. 119–138.
Kowalczyk S., Humanizm, w: Encyklopedia katolicka, t. 6, red. J. Walkusz, S. Janeczek i in., Lublin 1993, kol. 1311–1314.
La Servante de Dieu. Élisabeth de la Trinité. 1880–1906. Souvenirs, Paris 1946.
Madre Germana di Gesù , Elisabetta della Trinità. Ricordi, Roma 1984.
Miczyński J. K., Komentarz teologiczny do dwóch niepublikowanych w Polsce wierszy św. Elżbiety od Trójcy Świętej, odnalezionych i opisanych przez Conrada De Meestera OCD, „Itinera Spiritualia” 10 (2017), s. 41–54.
Miczyński J. K., La cristologia esistenziale nell’esperienza e nella dottrina di Elisabetta della Trinità, Roma 2005.
Miczyński J. K., Rozwój duchowy osoby w nauczaniu św. Elżbiety od Trójcy Świętej, Lublin 2020.
Misiurek J., Uwarunkowania życia i duchowości bł. Elżbiety od Trójcy Przenajświętszej, w: VI Karmelitański Tydzień Duchowości z bł. Elżbietą od Trójcy Świętej, 5–8.05.2003, red. J. W. Gogola, Kraków 2004, s. 13–31.
Nadbrzeżny A., Dziewictwo Maryi, w: In Persona Christi. Księga na 80-lecie Księdza Profesora Czesława S. Bartnika, red. K. Góźdź, Lublin 2009, s. 573–581.
Pacho E., Storia della spiritualità moderna, Roma 1984.
Pedrini A., L’umanesimo devoto di s. Francesco di Sales, w: Le Grandi scuole della spiritualita cristiana, a cura di E. Ancilli, Milano 1984, s. 519–549.
Poli G. F., Crespi, P., Lineamenti di storia della spiritualità e della vita cristiana, t. 3, Roma 2000.
Popławski J., Confessio Trinitatis jako podstawa życia duchowego w pismach polskich zmartwychwstańców, Lublin 2003.
Elisabetta parla ancora… Nei processi di Beatificazione e Canonizzazione. Parole della Serva di Dio riferite dai testimoni, a cura della Postulazione della Causa, Roma 1980.
Rémy J., Regards d’amour. Élisabeth de la Trinité et Jean de la Croix, Paris 1993.
Sacra Congregatio pro causis Sanctorum, Divionen. Beatificationis et Canonizationis Servae Dei Elisabeth a SS. Trinitate (in saeculo: Élisabeth Catez).
Monialis Professae ordinis Carmelitarum Discalceatorum (18 iul. 1880–9 nov. 1906). Positio super virtutibus, Roma 1979.
Secondin B., Manuale di storia della spiritualità moderna e contemporanea. Secoli XVI–XIX, Roma 2021.
Secondin B., Storia della spiritualità moderna. Seicento e settecento, Roma 2002 [skrypt].
Sesé B., Elisabetta della Trinità. Una mistica in clausura, Milano 1997.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:
- Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów.
- Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
- Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.