„Łaska zupełnego odpuszczenia win i kar”. Misterium indulgentiae — “ex thesauro ecclesiae”
DOI:
https://doi.org/10.15633/ps.29304Słowa kluczowe:
Kościół, miłosierdzie Boże, odpust zupełny, spowiedź, Święto MiłosierdziaAbstrakt
Dnia 5 maja 2000 roku Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów ogłosiła, iż „Ojciec Święty Jan Paweł II łaskawie polecił, aby w Mszale Rzymskim po tytule «II Niedziela Wielkanocna» dodać określenie «czyli Miłosierdzia Bożego»”. Natomiast 29 czerwca 2002 roku, w uroczystość Świętych Apostołów Piotra i Pawła, Penitencjaria Apostolska podała do publicznej wiadomości, iż „Ojciec Święty rozporządził, że we wspomnianą niedzielę będzie można dostąpić odpustu zupełnego”. Ostateczne rozstrzygnięcie, mocą jurysdykcji Kościoła, wieńczy długi proces legislacyjny dotyczący objawienia z niedzieli 25 kwietnia 1937 roku, które odnajdujemy w „Dzienniczku”: „Pragnę udzielić odpustu zupełnego duszom, które przystąpią do spowiedzi i Komunii św. w święto Miłosierdzia mojego” (1109). Decyzja Stolicy Apostolskiej jest odpowiedzią na objawienia Jezusa, który obiecuje, iż „kto w dniu tym przystąpi do Źródła Życia, ten dostąpi zupełnego odpuszczenia win i kar” („Dzienniczek”, 300) oraz „która dusza przystąpi do spowiedzi i Komunii św., dostąpi zupełnego odpuszczenia win i kar” („Dzienniczek”, 699). Święto Miłosierdzia, przez swą teologiczną głębię i moc odziaływania duszpasterskiego, nabiera charakteru corocznie wyczekiwanego uroczystego jubileuszu miłosierdzia, uroczystego odpustu zupełnego, czyli najpełniejszego, wzywającego wiernych do świętości życia, niosącego nadzieję na pokój, odkrywającego wartość dzieł miłosierdzia i praktyk pokutnych. Zdefiniowanie, w toku podjętych rozważań, pojęcia odpustu oraz warunków koniecznych do uzyskania owego daru miłosierdzia potwierdza konieczność mediacji Kościoła oraz życia sakramentalnego, a w sposób szczególny — stałego przystępowania do sakramentu pokuty i pojednania, tak bardzo duszpastersko namacalnego w Święto Miłosierdzia.
Bibliografia
Andrasz J., Miłosierdzie Boże… ufamy Tobie!, Kraków 1948.
Andrieu M., Le Pontifical Romain au Moyen-Âge, t. 1: Le Pontificale romain du XII siécle, Cittá del Vaticano 1938, XX–308.
Biblia Tysiąclecia. Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, Poznań 2015.
Busca G., La riconciliazione „sorella del battesimo”, Roma 2016.
Caprile G., Il Concilio Vaticano II. Cronache del Concilio Vaticano II edite da „La Civiltà Cattolica”, Rzym 1969.
Ciappi L., Concilio e riforma delle indulgenze, „Vita Religiosa” 2 (1967), s. 99–108.
Codex Iuris Canonici: Pii X Pontificis Maximi iussu digestus Benedicti Papae XV auctoritate promulgatus, Romae 1917.
Jan Paweł II, Bulla Incarnationis mysterium ogłaszająca Wielki Jubileusz roku 2000, 29.11.1998.
Franciszek, Konstytucja apostolska Praedicate Evangelium o Kurii Rzymskiej i jej służbie Kościołowi w świecie, 19.03.2022, „Acta Apostolicae Sedis” 114 (2022), s. 361–384.
Gervais J.-M., Paolo VI e la riforma della disciplina delle indulgenze, „Periodica” 88 (1999), s. 301–329.
Jan Paweł II, Bulla Aperite portas Redemptori — Otwórzcie Drzwi Odkupicielowi, „Acta Apostolicae Sedis” 75 (1983), s. 89–106.
Jan Paweł II, Audiencja ogólna, 29.09.1999, https://www.vatican.va/content/john-paul-ii/it/audiences/1999/documents/hf_jp-ii_aud_29091999.html (2025.02.27).
Jan Paweł II, Konstytucja apostolska Pastor bonus, 28.06.1988, „Acta Apostolicae Sedis” 80 (1988), s. 841–912.
Katechizm Kościoła katolickiego, Poznań 1998.
Kodeks prawa kanonicznego, zaktualizowany przekład na język polski zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu, Poznań 2022.
Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, Dekret Misericors et miserator, 05.05.2000.
Kowalska F., Dzienniczek. Miłosierdzie Boże w duszy mojej, Warszawa 2020.
Łaszewski W., Miłosierdzie Boże. Orędzie i nabożeństwo z wybranymi modlitwami z „Dzienniczka” bł. Faustyny Kowalskiej, Warszawa 1996.
Navarrete U., Unità della “Potestas Sacra” e molteplicità dei “Munera Christie et Ecclesiae”, w: C. Mirabelli, G. Feliciani, C. G. Fürst, H. Pree, Schriften aus Kanonistik und Staatskirchenrecht, vol. 2, Frankfurt am Main 1999, s. 569–603.
Paenitentiaria Apostolica, Enchiridion indulgentiarum. Normae et concessiones, Rzym 2004.
Paenitentiaria Apostolica, Manuale delle indulgenze. Normae et concessiones, Città del Vaticano 2008.
Penitencjaria Apostolska, Wykaz odpustów. Normy i nadania, Katowice 2012.
Pastuszko M., Sakrament pokuty i pojednania, Kielce 1999.
Patoleta B., Odpusty według Kodeksu Prawa Kanonicznego Jana Pawła II, Pelplin 1997.
Paweł VI, Konstytucja apostolska Indulgentiarum doctrina, „Posoborowe Prawodawstwo Kościelne” (styczeń 1963 — czerwiec 1967) z. 2, s. 3–41.
Penitencjaria Apostolska, Dekret o związaniu odpustów z aktami kultu spełnianymi dla uczczenia Bożego Miłosierdzia, 29.06.2002, „L’Osservatore Romano” 1 (2003), s. 55–56.
Pisula R., Odpusty w misterium Kościoła. Źródła, natura, praktyka, Poznań 2001.
Różycki I., Miłosierdzie Boże. Zasadnicze rysy nabożeństwa do Miłosierdzia Bożego, Kraków 1984.
Różycki I., Nabożeństwo do Miłosierdzia Bożego. Studium teologiczne „Dzienniczka” świętej Siostry Faustyny Kowalskiej na temat „Nabożeństwa”, Kraków 2024.
Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum, P. n. 1123, Cracovien, beatificationis et canonisationis servae Dei Faustinae Kowalska Instituti sororum B. M. V. a Misericordia (1905–1938). Positio super scriptis, Roma 1980.
Sacra Paenitentiaria Apostolica, Prot. N. 2633/65, Positio de Sacrarum Indulgentiarum recognitione. Relatio super schema de Indulgentiis recognoscendis, Città del Vaticano 1965.
Sobór Trydencki, Dekret o odpustach, 04.12.1563, sesja 25/B, w: Dokumenty soborów powszechnych, tekst łaciński i polski, t. 4 (1511–1870), układ i oprac. A. Baron, H. Pietras SJ, Kraków 2004, s. 845–853 (Źródła Myśli Teologicznej, 33).
Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje, Poznań 1986.
Sopoćko M., Miłosierdzie Boga w dziełach Jego, t. 3, Rzym–Paryż–Londyn 1962.
Todeschini U., La Penitenzieria, un organismo a servizio dei confessori e dei penitenti, w: J.-M. Gervais, „Le indulgenze e gli Anni Santi in prospettiva storica”. Il perdono pienissimo. Riflessioni pastorali circa la Bolla di Indizione del Grande Giubileo del 2000, Watykan 1999, s. 23–29.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Robert Leżohupski

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:
- Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów.
- Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
- Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.