Stephanus Primate Wyszyski – “anti-semita”, “racist” et “fascist”. A history of texts ex duplici manipulation “Ateneum Kapłańskie”

Authors

  • Ewa K. Czaczkowska Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego

DOI:

https://doi.org/10.15633/ps.3503

Keywords:

manipulation, Wyszyński, fascism, racism, Ateneum Kapłańskie

Abstract

Pieces of information concerning the alleged anti-Semitism, racism and fascism of Rev. Stanisław Wyszyński, who held the position of editor of a monthly periodical “Ateneum Kapłańskie” in the years 1932–1939, appear every now and again in the media. The latest wave of such information swept through internet portals and forums between 2012–2014, mostly due to activity of Janusz Palikot, a politician at the time, who wrote on his blog that “Primate of the Millennium, Wyszyński, when still an ordinary priest and theologist, was a proponent of Nazism and Hitler himself, which was clear from the articles he published”. Three months later seven quotations were posted on the forum.gazeta.pl website – quotations supposedly taken from Wyszyński’s articles, published in ‘‘Ateneum Kapłańskie”, with the purpose of proving the priest’s alleged anti-Semitic, racist and Nazi views. From that moment, the information took on a life of its own and began to appear on numerous forums, portals and in public television. In November 2013 in a TV program “Świat się kręci” actor Jacek Poniedziałek accused Primate Wyszyński of anti-Semitic and pro-eugenics statements. This manipulation is of dual nature. Firstly, the quotations (which were, at times, distorted) do not come from articles by Stefan Wyszyński. They were written by Rev. Józef Pastuszka and Rev. Paweł Tochowicz. The analysis of the actual source articles (including the quotations in their proper context) shows that the authors, while conducting a multifarious scientific analysis of racism, nationalism and politicism, criticized Hitler’s views from the catholic standpoint.

Author Biography

  • Ewa K. Czaczkowska, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego
    Ewa K. Czaczkowska – doktor nauk humanistycznych, historyk, publicystka, pisarka. Adiunkt w Instytucie Edukacji Medialnej i Dziennikarstwa na Wydziale Teologicznym UKSW w Warszawie. Członek zespołu redakcyjnego przygotowującego wydanie Pro memoria prymasa Stefana Wyszyńskiego. Ekspert naukowy Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego ds. projektu Pro memoria. E-mal: e.czaczkowska@areopag21.pl.

References

Ateneum Kapłańskie 1909–2009, red. K. Rulka, Włocławek 2009.

Babik W., O manipulowaniu informacją w prywatnej i publicznej przestrzeni informacyjnej http://www.ktime.up.krakow.pl/symp2011/referaty2011/babik.pdf (7.06.2019).

Bagrowicz J., Ksiądz Stefan Wyszyński jako redaktor naczelny „Ateneum Kapłańskiego”: z okazji 70 rocznicy święceń kapłańskich, „Łódzkie Studia Teologiczne” 1994 nr 3, s. 305–312.

Belzyt L., „Ateneum Kapłańskie” – 75 lat istnienia, „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej” 77 (1985), s. 11–18.

Czaczkowska E. K., Kardynał Wyszyński. Biografia, Kraków 2012.

Czarnecki R., Faszyzmu naszego powszedniego, http://racjonalista.tv/faszyzmu-naszego-powszedniego-czesc-2-rasizm-jest-faszyzmem/(14.09.2018).

Hartman J., Biała rasa musi przetrwać, http://hartman.blog.polityka.pl/2013/12/01/biala-rasa-musi-przetrwac/(29.09.2018).

Kefir J., Czy prymas Stefan Wyszyński popierał narodowy socjalizm Hitlera?, https://kefir2010.wordpress.com/2013/05/20/czy-prymas-stefan-wyszynski-

popieral-narodowy-socjalizm-hitlera/(29.09.2018).

Kruszyński J., „Ateneum Kapłańskie” na przestrzeni lat czterdziestu, „Ateneum ­Kapłańskie” 51 (1949) s. 26–33.

Laskowska M., Ksiądz Stefan Wyszyński jako dziennikarz i redaktor (1924–1946), Toruń 2011.

Nitecki P., Włocławskie dzieje ks. Stefana Wyszyńskiego, Wrocław 2008.

Palikot J., Kościół a sprawa polska, http://palikot.blog.onet.pl/2012/11/19/kosciol-a-sprawa-polska/(25.05.2015).

Palikot J., Strach czy nie strach, http://palikot.blog.onet.pl/2013/03/27/strach-czy-nie-strach/(25.05.2015).

Pastuszka J., Filozoficzne i społeczne idee A. Hitlera (rasizm), „Ateneum Kapłańskie” 40 (1937), s. 329–344, s. 441–453; 41(1938), s. 23–37.

Poniedziałek J., Minister lekką ręką wydaje 6 mln na Świątynię Opatrzności Bożej a twórcom dokręca śrubę, http://jacekponiedzialek.natemat.pl/91109,minister-kultury-lekka-reka-wydaje-6-mln-na-swiatynie-opatrznosci-bozej-a-wolnym-tworcom-kultury-dokreca-bolszewicka-srube (29.09.2018).

Rulka K., Publikacje ks. Stefana Wyszyńskiego w „Ateneum Kapłańskim”, w: S. Wyszyński, Katolicka nauka społeczna. Wybór artykułów z „Ateneum Kapłańskiego” z lat 1926–1946, Włocławek 2001, s. 9.

Stelmasiak A., Wyszyński oskarżony, http://www.niedziela.pl/ artykul/109846/nd/Wyszynski-oskarzony (29.09.2018).

Tochowicz P., Zasady wychowawcze nacjonalizmu i politycyzmu, „Ateneum Kapłańskie” 39 (1937), s. 151–159, 250–263; 40 (1937), s. 367–378.

Zuzelski, Czy ksiądz Stefan Wyszyński popierał Hitlera?, http://www.fronda.pl/blogi/2013/czy-ksiadz-stefan-wyszynski-popieral-hitlera,34627.html (29.09.2018).

http://forum.gazeta.pl/forum/w,721,142773659,142773659,7_cytatow_Stefan_Wyszynski.html.

http://m.interia.pl/komentarze,nId,1023293; http://pikio.pl/o-zwiazku-partnerskim-

iii-rzeszy-z-kosciolem-katolickim/.

http://www.wykop.pl/link/1483379/antysemiccy-polacy-ramie-w-ramie-z-hitlerem-nowy-wymiar-propagandy-niemieckiej/#comment-14912583.

http://vod.tvp.pl/audycje/rozrywka/swiat-sie-kreci.

Downloads

Published

2019-01-31

Issue

Section

Thematic articles

Similar Articles

You may also start an advanced similarity search for this article.