W stronę teologii nauki – na kanwie myśli ks. prof. Michała Hellera
DOI:
https://doi.org/10.15633/tst.1711Słowa kluczowe:
ks. prof. Michał Heller, racjonalność świata, granice metody naukowej, relacja nauka–wiara, teologia naukiAbstrakt
Artykuł podejmuje zagadnienie relacji nauki do teologii, w oparciu o myśl ks. prof. Michała Hellera, i zmierza ku takiemu ujęciu obydwu dyscyplin, w którym nauka staje się przedmiotem zainteresowania teologii. Punktem wyjścia jest refleksja nad fenomenem racjonalności świata. Racjonalność stanowiąca warunek uprawiania nauk przyrodniczych domaga się usprawiedliwienia. Teologiczną prawdą, która może przyjść z pomocą, jest wiara w istnienie Logosu; Boska Mądrość, przenikając wszystko, nie tylko stanowi fundament struktury świata fizycznego, ale określa również istnienie świata wartości i sensu. Skoro Bóg stanowi filozoficzne a priori każdej z nauk, nauki przyrodnicze mogą prowadzić dialog z teologią, a nawet – co postuluje ks. Michał Heller – możliwe jest stworzenie programu teologii nauki. Celem takiego przedsięwzięcia jest wzbogacenie spojrzenia na naukę przez uwzględnienie tych aspektów, które są widoczne jedynie przy użyciu metody teologicznej.Bibliografia
Barbour I. G., Jak układają się stosunki między nauką a teologią?, [w:] Refleksje na rozdrożu. Wybór tekstów z pogranicza wiedzy i wiary, red. S. Wszołek, Tarnów 2000.
Crick F., Zdumiewająca hipoteza, tłum. B. Chacińska-Abrahamowicz i M. Abrahamowicz, Warszawa 1997.
Eddington A., The nature of the physical world, Cambridge 1928.
Einstein A., Fizyka a rzeczywistość, [w:] A. Einstein, Pisma filozoficzne, tłum. K. Napiórkowski, Warszawa 2001.
Hawking S., Krótka historia czasu, tłum. P. Amsterdamski, Warszawa 1990.
Heller M., A program for theology of science, [w:] M. Heller, Creative tension. Essays on science and religion, Philadelphia–London 2003.
Heller M., Czy fizyka jest nauką humanistyczną?, Tarnów 1998.
Heller M., Filozofia i wszechświat, Kraków 2006.
Heller M., Nowa fizyka i nowa teologia, Tarnów 1992.
Heller M., Program teologii nauki, [w:] M. Heller, Nowa fizyka i nowa teologia, Tarnów 1992.
Heller M., Teorie wszystkiego, „Zagadnienia Filozoficzne w Nauce” 14 (1992), s. 83–101.
Heller M., Usprawiedliwienie wszechświata, Kraków 1984.
Heller M., Wstęp do teologii nauki, [w:] Teologia nauki, red. J. Mączka, P. Urbańczyk, Kraków 2015.
Heller M., Życiński J., Dylematy ewolucji, Tarnów 1996.
Macek W. M., Teologia nauki według ks. Michała Hellera, Warszawa 2010.
Macek W. M., Teologia nauki, [w:] Oblicza racjonalności: wokół myśli Michała Hellera, red. B. Brożek, J. Mączka, W. P. Grygiel, M. L. Hohol, Kraków 2011, s. 203–238.
Polak P., Teologia nauki w perspektywie metodologicznej, [w:] Teologia nauki, red. J. Mączka, P. Urbańczyk, Kraków 2015.
Polkinghorne J. C., Jeden świat, tłum. M. Chojnacki, Kraków 2008.
Rahner K., Człowiek dzisiejszy a religia, [w:] O możliwości wiary dzisiaj, tłum. A. Morawska, Kraków 1965.
Torrence T. F., Reality and scientific theology, Edinburgh 1985.
Wald G., Life and mind in the universe, [w:] Cosmos, bios, theos, ed. H. Margenau, R. A. Varghese, La Salle 1992.
Życiński J., W poszukiwaniu teologii nauki, [w:] Nauka – religia – dzieje. II Seminarium Interdyscyplinarne w Castel Gandolfo, 6–9 września 1982 roku, red. J. A. Janik, P. Lenartowicz, Kraków 1984.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2016 Tomasz Maziarka
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0).
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0) Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).
