Nieinterwencjonistyczny model działania Boga w świecie przyrody
DOI:
https://doi.org/10.15633/tst.1713Słowa kluczowe:
model nieinterwencjonistyczny, działanie Boga, prawa przyrody, św. Tomasz z AkwinuAbstrakt
Artykuł poświęcony jest problematyce działania Boga w świecie przyrody. Zaprezentowano w nim argumenty przemawiające za modelem nieinterwencjonistycznym, w którym zakłada się, że Bóg konsekwentnie respektuje porządek przyczyn i skutków wynikający z praw przyrody, i zamierzone przez siebie efekty uzyskuje bez naruszania tego porządku. Historia ewoluującego wszechświata, którą badają nauki empiryczne, jest w perspektywie teologicznej historią działania Boga, który stwarza świat i podtrzymuje go w istnieniu za pośrednictwem praw przyrody powodujących stopniowy rozwój wszechświata i ewolucję życia. W kolejnych częściach artykułu podjęta została problematyka praw przyrody, stwórczej obecności Boga w przyrodzie oraz działania Stwórcy dokonującego się za pośrednictwem przyczyn wtórnych (argument św. Tomasza). W zakończeniu wskazano na zalety modelu nieinterwencjonistycznego.Bibliografia
Clayton P., God and contemporary science, Edinburgh 1997.
Coyne G. V., Heller M., Pojmowalny wszechświat, Warszawa 2007.
Drees W. B., Czy istnieją dziury, w których działa Bóg?, [w:] Stwórca – wszechświat – człowiek, red. M. Heller, T. Sierotowicz, t. 1, Tarnów 2006, s. 216–235.
Edwards D., Jak działa Bóg?, tłum. M. Chojnacki, Kraków 2013.
Haught J. F., Odpowiedzi na 101 pytań o Boga i ewolucję, tłum. J. Kochanowicz, Kraków 2003.
Heller M., Filozofia i wszechświat, Kraków 2006.
Heller M., Ostateczne wyjaśnienia wszechświata, Kraków 2008.
Heller M., Sens życia i sens wszechświata, Tarnów 2002.
Heller M., Usprawiedliwienie wszechświata, Kraków 1995.
Peacocke A., Drogi od nauki do Boga, Poznań 2004.
Polkinghorne J., Prawa natury i prawa fizyki, [w:] Stwórca – wszechświat – człowiek, red. M. Heller, T. Sierotowicz, t. 1, Tarnów 2006, s. 200–215.
Rahner K., Christology in the setting of modern man’s understanding of himself and of his world, [w:] Theological investigations, t. 11, New York 1974, s. 215–229.
Rahner K., Pisma wybrane, tłum. G. Bubel, Kraków 2005.
Rahner K., Podstawowy wykład wiary, tłum. T. Mieszkowski, Warszawa 1987.
Rahner K., The specific character of the Christian concept of God, [w:] Theological investigations, t. 21, New York 1988, s. 185–195.
Russell R. J., Boże działanie w świecie, [w:] Stwórca – wszechświat – człowiek, red. M. Heller, T. Sierotowicz, t. 1, Tarnów 2006, s. 91–104.
Russell R. J., Cosmology: from alpha to omega, Minneapolis 2008.
Stoeger W. R., O Bożym działaniu w świecie w perspektywie naukowego poznania rzeczywistości, [w:] Stwórca – wszechświat – człowiek, red. M. Heller, T. Sierotowicz, t. 1, Tarnów 2006, s. 274–307.
Św. Tomasz, O mocy Boga. Kwestie dyskutowane, Kęty–Warszawa 2008–2009.
Św. Tomasz, Suma teologiczna, Londyn 1963–1986.
Wildman W., Ocena teleologicznych argumentów na rzecz Bożego działania w świecie, [w:] Stwórca – wszechświat – człowiek, red. M. Heller, T. Sierotowicz, t. 2, Tarnów 2006, s. 383–444.
Życiński J., Bóg i ewolucja. Podstawowe pytania ewolucjonizmu chrześcijańskiego, Lublin 2002.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2016 Tadeusz Pabjan
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0).
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0) Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).