Prawne aspekty urzędu obrońcy węzła w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa
DOI:
https://doi.org/10.15633/tst.2618Słowa kluczowe:
obrońca węzła, małżeństwo, proces, prawda obiektywnaAbstrakt
Rozważając problematykę związaną z urzędem obrońcy węzła małżeństwa, należy stwierdzić, że jest to instytucja konieczna dla dobra wspólnego Kościoła katolickiego. Przesłanką do ustanowienia obrońcy węzła była ochrona dobra publicznego. Nie jest on przedstawicielem samego siebie ani stron procesowych, ale reprezentantem Kościoła. Można więc stwierdzić, że ma on za sobą przychylność prawa kanonicznego względem spraw dotyczących ważności małżeństwa. Stąd jego rola nie polega na dowodzeniu czegokolwiek, lecz na rozumnym i słusznym podważaniu argumentacji sugerującej nieważność małżeństwa. Jego udział w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa powinien mieć charakter dynamiczny, mający na celu odkrycie prawdy obiektywnej. Głównym zadaniem jest przedstawienie tego wszystkiego, co przemawia za ważnością węzła małżeńskiego. Posługa obrońcy węzła małżeńskiego wymaga znajomości prawa kanonicznego, ale i umiejętności łączenia wiedzy naukowej oraz doświadczenia z konkretnymi sytuacjami ludzkimi.
Bibliografia
Benedictus XIV, Dei miseratione, w: Codicis Iuris Canonici Fontes, ed. P. Gasparri, vol. 1, Romae 1947, nr 318, s. 691–710.
Biernat R., Obrońca węzła małżeńskiego w procesach I Instancji Sądu Diecezjalnego w Tarnowie, w: Struktura i działalność Sądu Diecezjalnego w Tarnowie w latach 1983–2015, red. R. Kantor, Kraków 2016, s. 55–74.
Codex iuris canonici auctoritate Ioannis Pauli PP. II promulgatus, 25.01.1983, „Acta Apostolicae Sedis” 75 (1983) pars 2, s. 1–301.
Dzięga A., Zadania obrońcy węzła małżeńskiego, w: Kościelne prawo procesowe. Materiały i studia, t. 1, red. A Dzięga, Lublin 1999, s. 23–40.
Franciszek, W obronie węzła małżeńskiego, 8.11.2013. Audiencja dla uczestników sesji plenarnej Najwyższego Trybunału Sygnatury Apostolskiej, http://www.opoka.org.pl (7.09.2017).
Greszata M., Iudicium cum principiis. Kodeksowa weryfikacja wybranych zasad procesowych w kanonicznych sprawach o nieważność małżeństwa, Lublin 2008.
Grocholewski Z., Parte convenuta nelle cause di nullità di matrimonio, w: Vitam impendere Magisterio, a cura di D. J. Andrés Gutiérrez, Roma 1993, s. 41–55.
Joannes Paulus II, Ad Sacrae Romanae Rotae Tribunalis Praelatos Auditores, Officiales et Advocatos coram admissos, 28.12.1982, „Acta Apostolicae Sedis” 74 (1982), s. 453.
Joannes Paulus PP. II, Allocutio ad Romanae Rotae Auditores simul cum officiali – bus et advocatis coram admissos, anno forensi ineunte, 25.01.1988, „Acta Apostolicae Sedis” 80 (1988), s. 1178–1185.
Krukowski J., Artykuł 3. Promotor sprawiedliwości, obrońca węzła i notariusz, w: Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego. Tom V. Księga VII: Procesy, red. J. Krukowski, Poznań 2007, s. 46–55.
Leszczyński G., Rola obrońcy węzła małżeńskiego w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa, „Prawo Kanoniczne” 49 (2006) nr 3–4, s. 51–61.
Pawluk T., Prawo kanoniczne według Kodeksu Jana Pawła II, t. 4: Doczesne dobra Kościoła. Sankcje w Kościele. Procesy, Olsztyn 1990.
Pius XII, Allocutio ad praelatos auditores ceterosque officiales et administros tribunalis, Sacrae Romanae Rotae necnon eiusdem tribunalis advocatos et procuratores, 2.10.1944, „Acta Apostolicae Sedis” 36 (1944), s. 281–284.
Pontificium Consilium de Legum Textibus, Instructio Dignitas connubii servande a tribunalibus dioecanis et interdioecesanis in pertractandis causis nullitatis matrimonii, 25.01.2005, Città del Vaticano 2005.
Stasiak M., Dylemat defensora: chronić instytucję małżeństwa czy dobro osoby, w: Divina et humana. Księga Jubileuszowa w 65. rocznicę urodzin Księdza Profesora Henryka Misztala, red. A. Dębiński, W. Bar, P. Stanisz, Lublin 2001, s. 703–721.
Stawniak H., Tytuł V. Wprowadzenie sprawy, w: Komentarz do Instrukcji procesowej „Dignitas connubii”, red. T. Rozkrut, Sandomierz 2007, s. 179–214.
Wenz W., Wróblewski P., Urząd obrońcy węzła i procesowe decyzje sędziego na etapie wyrokowania, Warszawa 2007.
Wójcik A., Rola aktywności obrońcy węzła małżeńskiego w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa, w: Urzędy sądowe – władza i służba, red. T. Rozkrut, Tarnów 2005, s. 89–99.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:
- Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów.
- Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
- Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.