The ethical dimension of globalization in the context of the teaching of John Paul II
DOI:
https://doi.org/10.15633/tst.40102Keywords:
globalization, John Paul II, ethical norms, ethical dilemmas, ethical values, human dignity, ethical and cultural spaceAbstract
The subject of the globalization process is extremely important in the modern world. This study is part of the stream of numerous considerations and publications on
the current changes taking place on a global scale. The ambivalent nature of globalization raises a number of questions about the shape of the future civilization.
Among these questions, questions about ethics and its importance in the process of globalization come to the fore. Although the processes of globalization bring with them new challenges, the ethical assumptions, unchanged in each epoch, remain valid also in the present time. Hence, in the midst of the changeability of the world, there is a need to affirm man, indicate his personal dignity and, consequently, shape social life based on the principle of solidarity and justice, completed with social love. Any attempts to reduce man to the role of a means of
production, an element of the global market, will reduce the globalization process to a phenomenon that destroys what is really human. Globalization devoid of ethical references leads to the exclusion of individuals and entire nations, to
hatred, contempt for the weaker, mutual distrust and conflicts. In the time of an axiological crisis, ethics becomes one of the most important areas that can ensure social order. The aim of this study is to answer the question: How to direct the globalization process so that it takes into account ethical norms and thus serves the good of individuals and societies? The study focuses successively on globalization and its basic dimensions, ethical dilemmas of globalization, and in a key part of the ethical foundations of this process.
References
Bełch K., Katolicka nauka społeczna, Kielce 2007.
Bełch K., Wyzwania globalizacji w świetle nauki społecznej Kościoła, Przemyśl 2007.
Benedykt XVI, Encyklika Caritas in veritate, 29.06.2009.
Czupryn B., Antropologiczne podstawy globalizmu, „Człowiek w Kulturze” 14 (2002), s. 43–53.
Dembiński P. H., Naturalizacja globalizacji, „Gość Niedzielny — Azymut” 6.05.2001, s. 1, 5–6.
Dyczewski L., Tożsamość społeczno-kulturowa w globalizującym się świecie, „Kultura i Społeczeństwo” (2000) nr 1, s. 27–42.
Franciszek, Adhortacja apostolska Evangelii gaudium, 24.11.2013. Hervada J., Historia prawa naturalnego, Kraków 2013.
Jan Paweł II, Chrześcijanin jako polityk i ustawodawca. Przemówienie podczas Jubileuszu Parlamentarzystów i Polityków, 4.11.2000, „L’Osservatore Romano” wyd. pol. 22 (2001) nr 1, s. 23–25.
Jan Paweł II, Dialog między kulturami drogą do cywilizacji miłości i pokoju. Orędzie na XXXIV Światowy Dzień Pokoju 1 stycznia 2001 r., 8.12.2000, „L’Osservatore Romano” wyd. pol. 22 (2001) nr 2, s. 24–29.
Jan Paweł II, Encyklika „Pacem in terris” — nieustanne zobowiązanie. Orędzie na XXXVI Światowy Dzień Pokoju 1 stycznia 2003 roku, 8.12.2002, „L’Osservatore Romano” wyd. pol. 24 (2003) nr 2, s. 4–8.
Jan Paweł II, Encyklika Redemptor hominis, 4.03.1979.
Jan Paweł II, Encyklika Veritatis splendor, 6.08.1993.
Jan Paweł II, Globalizacja i etyka. Do uczestników VII Sesji Plenarnej Papieskiej Akademii Nauk Społecznych, 27.04.2001, „L’Osservatore Romano” wyd. pol. 22 (2001) nr 6, s. 42–43.
Jan Paweł II, Kościół domaga się prawa do życia dla każdej istoty ludzkiej. Przemówienie do uczestników zgromadzenia plenarnego Papieskiej Akademii „Pro Vita”, 27.02.2002, „L’Osservatore Romano”, wyd. pol. 23 (2002) nr 6, s. 21–23.
Jan Paweł II, „Nie” śmierci, egoizmowi i wojnie! „Tak” życiu i pokojowi!”. Przemówienie do korpusu dyplomatycznego akredytowanego przy Stolicy Apostolskiej, 13.01.2003, „L’Osservatore Romano” wyd. pol. 24 (2003) nr 3, s. 21–24.
Jan Paweł II, Oddajcie wasze talenty na służbę Bogu, bliźniemu i wspólnemu dobru. Przesłanie do uczestników konferencji na temat: „Przedsiębiorca. Odpowiedzialność społeczna i globalizacja”, 3.04.2004, „L’Osservatore Romano” wyd. pol. 25 (2004) nr 5, s. 10.
Jan Paweł II, Orędzie na Światowy Dzień Pokoju 1 stycznia 2000 roku, 8.12.1999, „L’Osservatore Romano” wyd. pol. 21 (2000) nr 1, s. 4–9.
Jan Paweł II, Orędzie wygłoszone do Organizacji Narodów Zjednoczonych, Nowy Jork 2.10.1979, w: Dokumenty nauki społecznej Kościoła, red. M Radwan SCJ, t. 2, Rzym–Lublin 1996, s. 117–133.
Jan Paweł II, Poszanowanie praw człowieka warunkiem prawdziwego pokoju. Orędzie na XXXII Światowy Dzień Pokoju 1 stycznia 1999 r., 8.12.1998, „L’Osservatore Romano” wyd. pol. 20 (1999) nr 1, s. 4–8.
Jan Paweł II, Potrzebna jest globalizacja solidarności. Przemówienie z okazji Jubileuszu Ludzi Pracy, 1.05.2000, „L’Osservatore Romano” wyd. pol. 21 (2000) nr 6, s. 38–39.
Jan Paweł II, Pracujcie na rzecz sprawiedliwości, równości i dobra wspólnego. Przemówienie do członków Międzynarodowej Unii Prawników Katolickich, 24.11.2000, „L’Osservatore Romano” wyd. pol. 22 (2001) nr 3, s. 14–16.
Jan Paweł II, Prawdziwi chrześcijanie i znakomici dziennikarze. Przemówienie wygłoszone podczas Jubileuszu Dziennikarzy, 4.06.2000, „L’Osservatore Romano” wyd. pol. 21 (2000) nr 7–8, s. 29–30.
Jan Paweł II, Przebacz, a zaznasz pokoju. Orędzie na XXX Światowy Dzień Pokoju 1 stycznia 1997 r., 8.12.1996, „L’Osservatore Romano” wyd. pol. 18 (1997) nr 1, s. 4–8.
Jan Paweł II, Rodzina źródłem pokoju dla ludzkości. Orędzie na XXVII Światowy Dzień Pokoju 1 stycznia 1994 r., 8.12.1993, „L’Osservatore Romano” wyd. pol. 15 (1994) nr 1, s. 4–7.
Jan Paweł II, Rozwój, globalizacja, dobro człowieka. Audiencja dla przedstawicieli związków zawodowych i przedsiębiorców, 2.05.2000, „L’Osservatore Romano” wyd. pol. 21 (2000) nr 6, s. 39–40.
Jan Paweł II, Sprawiedliwość każdego człowieka źródłem pokoju dla wszystkich. Orędzie na XXXI Światowy Dzień Pokoju 1 stycznia 1998 r., 8.12.1997, „L’Osservatore Romano” wyd. pol. 19 (1998) nr 1, s. 4–8.
Jan Paweł II, Wobec wyzwań globalizacji. Przemówienie do członków Akademii Papieskich, nr 4, 8.11.2001, „L’Osservatore Romano” wyd. pol. 23 (2002) nr 3, s. 44–45.
Jan Paweł II, Zawsze aktualne zadanie: wychowywać do pokoju. Orędzie na XXXVII Światowy Dzień Pokoju 1 stycznia 2004 r., 8.12.2003, „L’Osservatore Romano” wyd. pol. 25 (2004) nr 2, s. 4–7.
Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 1994.
Kempny M., Czy globalizacja kulturowa współdecyduje o dynamice społeczeństw postkomunistycznych?, „Kultura i Społeczeństwo” (2000) nr 1, s. 5–26.
Kondziela J., Pokój — rozwój — solidarność, „Ethos” 3 (1990) nr 11–12, s. 318–325.
Kowalczyk S., Prawda jako wartość w nauczaniu Jana Pawła II, „Ateneum Kapłańskie” 129 (1997) z. 1, s. 55–65.
Kuć M., Prawo stanowione w świetle nauczania papieża Jana Pawła II, w: Osoba i dzieło Ojca Świętego Jana Pawła II, Tomaszów Lubelski–Lublin 2009.
Mazur P. S., Rozumienie rzeczywistości a kryzys kultury, „Człowiek w Kulturze” 14 (2002), s. 183–197.
Niewada B., Żelazny R., Multimedia a sposoby funkcjonowania człowieka w gospodarce i społeczeństwie, w: Człowiek a proces globalizacji, red. E. Okoń-Horodyńska, Katowice 1999, s. 39–54.
Łużyński W., Globalna kwestia społeczna. Wybrane zagadnienia z perspektywy nauczania społecznego Kościoła, Toruń 2013.
Olejnik S., Wartości etyczne jako podstawa życia społecznego, „Ateneum Kapłańskie” 129 (1997) z. 1, s. 42–54.
Orzeszyna J., Kościół wobec globalizacji, Kraków 2003.
Rzeszotarska G., Człowiek i jego preferencje jako czynnik unifikacji popytu w gospodarce światowej, w: Człowiek a proces globalizacji, red. E. Okoń-Horodyńska, Katowice 1999, s. 7–18.
Słownik encyklopedyczny. Edukacja obywatelska, red. W. Głuch, Warszawa 2001.
Sobór Watykański II, Konstytucja duszpasterska Gaudium et spes, 7.12.1965.
Stolarczyk I., Dylematy globalizacji. Kryteria wartościowania zmian społecznych w kontekście nauczania społecznego Kościoła, Tarnów 2003.
Sztompka P., Socjologia, Kraków 2003.
Szyszkowska M., Europejska filozofia prawa, Warszawa 1993.
Ślipko T., Zarys etyki ogólnej, Kraków 2004.
Wojtyła K., Elementarz etyczny, Lublin 1983.
Zabielski J., Utylitaryzm, http://www.wikijp2.pl/index.php?title=Utylitaryzm (10.01.2022).
Zaorska A., Ku globalizacji? Przemiany w korporacjach transnarodowych i w gospodarce światowej, Warszawa 2000.
Zdybicka Z. J., Globalizm i religia, „Człowiek w Kulturze” 14 (2002), s. 31–41.
Zuziak W., Społeczne perspektywy etyki, Kraków 2006.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2021 Agnieszka Hotloś
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0).
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0) Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).
