Najświętsze Serce Jezusa objawieniem, źródłem i pośrednikiem miłosierdzia Bożego
DOI:
https://doi.org/10.15633/ps.3278Słowa kluczowe:
Najświętsze Serce Jezusa, miłosierdzie Boże, kult, miłość, duchowośćAbstrakt
Z teologicznego punktu widzenia zasługuje dzisiaj na uwagę zagadnienie wzajemnych relacji zachodzących miedzy teologią Najświętszego Serca Jezusa i teologią miłosierdzia Bożego. Uwzględnienia tego zagadnienia domaga się rozwijający się kult miłosierdzia Bożego, który w niejednym przypadku wyraźnie przejmuje elementy tradycyjnie należące do kultu Serca Jezusa. Jakie relacje łączą te dwa rodzaje kultu, może ukazać tylko głębsze wejście w ich teologię. W niniejszym artykule proponuję więc teologiczne spojrzenie na nauczanie papieża św. Jana Pawła II zawarte w encyklikach Redemptor hominis (4 marca 1979) i Dives in misericordia (30 listopada 1980), gdyż w tych ważnych i ciągle aktualnych dokumentach zawarte są bardzo wyraźne i inspirujące wypowiedzi, pozwalające uchwycić relację zachodzącą między teologią Serca Jezusa i teologią miłosierdzia Bożego. Na tej autorytatywnej i głębokiej teologicznie podstawie będzie można ukazać ścisłe relacje zachodzące między odpowiadającymi tym teologiom dwoma rodzajami kultu i ich wzajemne dopełnianie się. Proponowane ujęcie, zakorzenione w nauczaniu św. Jana Pawła II, może stać się drogowskazem do spójnego połączenia tych dwóch rodzajów kultu w ramach pobożności chrześcijańskiej. Rozwijającemu się kultowi miłosierdzia Bożego należy zapewnić łączność z innymi formami kultu. Chodzi o to, by kult miłosierdzia Bożego usytuować w ramach tradycji kultu Kościoła, a tym samym odkryć w nim możliwości duchowe aktualizowania kultu kościelnego i przystosowania go do nowej sytuacji duchowej obecnych czasów.
Bibliografia
Augustyn, In Ioannis Evangelium tractatus, PL 35.
Balthasar H. U. von, Serce świata, tłum. U. Poprawska, Kraków 2003.
Battaglia V., Gesù Cristo, luce del mondo. Manuale di cristologia, Roma 2007 (Bibliotheca – Manualia, 4).
Congar Y., Saint Augustin et le traité scolastique „De gratia Capitis”, „Augustinianum” 20 (1980), s. 79–93.
Høystad O. M., Serce. Historia kultury i symbolu, tłum. M. Gołębiewska-Bijak, Warszawa 2011.
Hryniewicz W., W głąb tajemnicy odkupienia. Doniosłość soteriologicznej nauki Jana Pawła II, w: Jan Paweł II, Redemptor hominis. Tekst i komentarze, red. Z. Zdybicka, Lublin 1982, s. 173–195 (Jan Paweł II Naucza, 5).
Jan Paweł II, Encyklika Redemptor hominis.
Jan Paweł II, Encyklika Dives in misericordia.
Jan Paweł II, Kazanie w czasie mszy św. na placu św. Piotra Dar Boży dla naszych czasów (30 kwietnia 2000), 2, „L’Osservatore Romano” 21 (2000) nr 6, s. 25–26.
Królikowski J., Eklezjalna wizja miłosierdzia. Od Soboru Trydenckiego do „Misericordiae vultus” papieża Franciszka, w: Miłosierny i sprawiedliwy. W kręgu miłosierdzia Bożego, red. P. Łabuda, L. Rojowski, Tarnów 2016, s. 57–72.
Margerie B. de, Histoire doctrinale du culte envers le Coeur de Jésus, t. 2: L’amour devenu Lumière(s), Paris 1995.
Rahner K., Spiritualität und Theologie der Kirchenväter, Düsseldorf–Freiburg i. Br. 1999 (Sämtliche Werke, 3).
Rahner K., Pisma wybrane, tłum. G. Bubel, t. 2, Kraków 2007.
Ratzinger J., Jezus z Nazaretu. Studia o chrystologii, tłum. W. Szymona, Lublin 2015 (Opera Omnia, t. VI/2).
Scheeben M. J., Handbuch der theologischen Dogmatik, Bd. 1, Freiburg 1933.
Serce Jezus w dokumentach Kościoła. Dokumenty Magisterium Kościoła o Najświętszym Sercu Pana Jezusa od Klemensa XIII do Benedykta XVI, zebrał, opracował i wprowadzeniem opatrzył L. Poleszak, Kraków 2006.
Smuniewski C., Święta Faustyna Kowalska – świadek wiary i miłości Najświętszego Serca Jezusa, w: „Świadkowie wiary i miłości Najświętszego Serca Jezusa”. Sympozjum, 14–16 czerwca 2013, red. J. Królikowski, E. Nosiadek, Tuchów 2013, s. 171–193.
Tomasz z Akwinu, Super Matthaeum.
Vanhoye A., Le ricchezze del Cuore di Cristo, Roma 2011.
W misji wynagrodzenia Bogu przez Serce Jezusa. Materiały z sympozjum naukowego poświęconego kultowi Serca Jezusowego, Lublin 2 października 2014 roku, red. J. Wełna, E. Ziemann, Kraków 2015.
Warchoł P., Miłosierny Bóg i miłosierny człowiek. Teologiczna interpretacja miłosierdzia w nauczaniu Jana Pawła II, Niepokalanów 2011.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2019 Janusz Królikowski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).
