Kościół wobec starości. Perspektywa teologiczno-pastoralna
DOI:
https://doi.org/10.15633/ps.731Słowa kluczowe:
ludzie starsi, opieka duszpasterska, Kościół i starsiAbstrakt
Niebezpieczeństwo podziału między pokoleniami sprawia, że należy dziś zabiegać o nowy sposób myślenia o starości. Korygowanie negatywnych postaw wobec ludzi w podeszłym wieku jest zadaniem kulturowym i wychowawczym, które spoczywa na wszystkich pokoleniach. Odpowiedzialność za seniorów opiera się na wskazaniu im sensu starości. Ważne jest również, aby potrafili oni docenić ukryte w niej walory i odrzucić pokusę izolowania się od ludzi oraz przezwyciężyli rezygnację i poczucie nieprzydatności i beznadziei.
Prezentowany artykuł był próbą spojrzenia na współczesny problem starzenia się społeczeństwa, które domaga się nowych wyzwań wobec narastającej liczby ludzi w podeszłym wieku. Nie można ulec pokusie wykluczenia tej grupy społecznej, lecz należy odnaleźć sposób na ich konkretne zaangażowanie w życiu wspólnotowym. Istotnym zadaniem jest także zorganizowanie dla nich pomocy, aby w ten sposób respektować godność osoby ludzkiej, przysługująca każdemu człowiekowi. Nie bez znaczenia jest również dostrzeżenie wymiaru transcendentnego, gdyż dla wierzącego seniora spojrzenie na śmierć związane jest z zapewnieniem Jezusa o życiu wiecznym.
Bibliografia
Katechizm Kościoła katolickiego, Poznań 1994.
Benedykt XVI, Dziadkowie są cennym skarbem każdej rodziny. Przemówienie do uczestników XVIII Zgromadzenia Plenarnego Papieskiej Rady ds. Rodziny (5.04.2008), www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/benedykt_xvi/przemowienia/dziadkowie_05042008.html (10.03.2014).
Franciszek, Papież do duchownych: nie kierujcie się jedynie skutecznością, Rio de Janeiro (27.07.2013), www.deon.pl/religia/serwis-papieski/dokumenty/homilie-papiez-franciszek/art,20,papiez-do-duchownych-nie-kierujcie-sie-jedynie-skutecznoscia.html (20.03.2014).
Franciszek, Przemówienie na audiencji ogólnej (6.06.2013).
Jan Paweł II, O szacunku dla ludzi w podeszłym wieku. Do uczestników konferencji zorganizowanej przez Papieską Radę ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia, 31.10.1998.
Jan Paweł II, List Do moich Braci i Sióstr – ludzi w podeszłym wieku, Watykan 1.10.1999.
Jan Paweł II, Orędzie na XVI Światowy Dzień Środków Masowego Przekazu Środki Przekazu Społecznego a problem ludzi starszych (1982), Watykan 10.05.1982.
Jan Paweł II, Ludzie starsi w życiu społeczeństwa. List papieski do uczestników II Światowego Zgromadzenia poświęconego problemom starzenia się ludności, Watykan 3.04.2002, www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/listy/ludzie_starsi_
html [10.03.2014].
Jan Paweł II, Towarzyszyć choremu aż do końca. Przemówienie do uczestników konferencji Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia, 12.11. 2004.
Jan Paweł II, Nadzieja nadaje nowy sens, Orędzie na VI Światowy Dzień Chorego 11.02.1998.
Jan Paweł II, Encyklika Evangelium vitae.
Jan Paweł II, O szacunku dla ludzi w podeszłym wieku. Do uczestników konferencji zorganizowanej przez Papieską Radę ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia, 31.10.1998.
Jan Paweł II, Homilia w czasie Mszy św. odprawionej dla alumnów, młodzieży zakonnej i służby liturgicznej, Częstochowa 6.06.1979, www.//mateusz.pl/jp99/pp/1979/pp19790606b.htm [2.04.2014].
Jan Paweł II, Nadzieja nadaje nowy sens, Orędzie na VI Światowy Dzień Chorego 11 lutego 1998 r., 9.
Papieska Rada ds. Świeckich, Godność i posłannictwo ludzi starszych w Kościele i w świecie, Watykan 1.10.1998.
Chechelski D., Kościół katolicki wobec problematyki starości, [w:] Aktywizacja, rozwój, integracja – ku niezależnej starości, red. Z. Szarota, Kraków 2011, s. 11–22.
Duda M., Wartość ludzkiej starości, [w:] Życie i śmierć. Wyzwania działalności charytatywnej, red. J. Stala, Tarnów 2012, s. 129–139.
Dziedzic J., Das Altar – Ein Problem oder eine Chance? Versuch einer multiperspektivischen pastoralen Reflexion, „Analecta Cracoviensia” 43 (2011), s. 26–28.
Dziedzic J., Spór o eutanazję, Kraków 2005.
Dziedzic J., Wsparcie osób starszych. Przeszkody i szanse w poszukiwaniu godnej starości, [w:] Odnaleźć wykluczonych. Wsparcie terapeutyczno-duszpasterskie pacjentów szpitala Specjalistycznego im. dr. Józefa Babińskiego w Krakowie, red. J. Dziedzic, J. Klimek, Kraków 2014, s. 213–230.
Grotowska S., Seniorzy w przestrzeni publicznej. Kapitał społeczny uczestników wspólnot, ruchów i stowarzyszeń katolickich, Kraków 2011.
Gagat-Matuła A., Myśliwiec M., Wychowanie do starości, [w:] Starzenie się z godnością, red. S. Steuden, M. Stanowska, K. Janowski, Lublin 2011, s. 291–315.
Ilnicka R., Wychowanie do starości, „Edukacja i Dialog” 4 (2006), s. 69–72.
Pikuła N., Etos i starość w kontekście społecznym. Gerontologia dla pracowników socjalnych, Kraków 2011, s. 100–109.
Ratzinger J., Śmierć i życie wieczne, przeł. M. Węcławski, Warszawa 1986.
Szostek A. MIC, Godność człowieka i szacunek do życia w nauczaniu Jana Pawła II, [w:] Starzenie się z godnością , red. S. Steuden, M. Stanowska, K. Janowski, Lublin 2011, s. 23–32.
Uzar K., Wychowanie w perspektywie starości. Personalistyczne podstawy geragogiki, Lublin 2011, s. 100–101.
Ziębińska B., Uniwersytety Trzeciego Wieku jako instytucje przeciwdziałające marginalizacji osób starszych, Katowice 2010.
Zuccaro C., Teologia śmierci, przekł. K. Stopa, Kraków 2004.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2015 Jan Dziedzic
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).
