Rozważania o przemocy
DOI:
https://doi.org/10.15633/lie.30103Słowa kluczowe:
działania bez przemocy, podmiot cielesny, polityka, przemoc, usprawiedliwienie przemocy, wojnaAbstrakt
W artykule autor podejmuje problem przemocy. Jest to rozległe zagadnienie, które pojawia się w wielu kontekstach. Autor wychodzi od określenia kluczowych elementów przemocy. Jest ona za B. Waldenfelsem rozumiana jako fenomen „pomiędzy”. Istotną zaś jej cechą jest to, że doświadczamy jej jako zranienia. Odnosi się to bezpośrednio do kondycji ludzkiej, zarówno cielesnej, jak i psychicznej, która podatna jest na zranienia. Przemoc działa na ludzi w różnoraki sposób. Następnie autor analizuje kontrowersyjny problem uzasadnienia przemocy, by przejść do problematyki przemocy i polityki. Najbardziej jaskrawym przejawem przemocy w polityce jest wojna. Autor rozważa problem przemocy i wojny w konfrontacji z dwoma etycznymi stanowiskami: działaniem bez przemocy reprezentowanym przez buddyzm oraz chrześcijańską etykę miłości. W konkluzji przyjmuje stanowisko mówiące, że ponieważ nie można wyeliminować w całości przemocy, pozostaje ciągłe działanie na rzecz minimalizowania jej obecności w świecie.
Bibliografia
Arendt H., O przemocy, przeł. A. Łagocka, W. Madej, Warszawa 1998.
Arendt H., Thinking without a Banister. Essays in Understanding 1953–1975, New York 2018.
Filek J., Dopytywanie się o przemoc, w: J. Filek, Życie, etyka, inni. Scherza i eseje filozoficzno-etyczne, Kraków 2010.
Machiavelli N., Książę, przeł. C. Nanke, Warszawa 1984, wyd. włoskie, Il Principe, nuova edizione a cura di G. Inglese, Torino 2014.
Ricœur P., O sobie samym jako innym, przeł. B. Chełstowski, Warszawa 2003.
Ricœur P., Pouvoir et violence, w: P. Ricœur, Lectures, t. 1: Autour du politique, Paris 1991.
Ricœur P., Państwo i przemoc, tł. A. Krasiński, w: P. Ricœur, Podług nadziei. Odczyty, szkice, studia, Warszawa 1991.
Staudigl M., Zarys fenomenologii przemocy, w: Główne problemy współczesnej fenomenologii, red. J. Migasiński, M. Pokropski, Warszawa 2017.
Waldenfels B., Aporien der Gewalt, w: Gewalt. Strukturen, Formen, Representationen, Hrsg. M. Dabag, A. Kapusta, B. Waldenfels, München 2000.
Weber M., Polityka jako zawód i powołanie, przeł. A. Kopacki, Warszawa–Kraków 1998.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
W kwestii praw autorskich obowiązują następujące zasady:
1. Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
2. Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
3. Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).