The Meaning of Reason and Moderation in Individual and Social Life

Authors

  • Magdalena Żardecka Uniwersytet Rzeszowski

DOI:

https://doi.org/10.15633/lie.2335

Keywords:

virtue, ethics of virtue, consumption, common sense, consumer society, moderation

Abstract

The paper begins with general considerations on the idea and the ethics of virtue. Next, two of the analyzed virtues – reason and moderation – are described in the way typical for ancient philosophy and Christian thought. Then reason is presented as a tragic wisdom, effectively taught by the ancient tragedy. In the next part of this paper we proceed to the presentation of contemporary times, conceived as a period of crisis of values and as the crisis of ethics of virtue. Some possible reasons of this crisis are enumerated. The triumph of the consumer culture turns out to be the result of the crisis. We can say that the atomized and ill society, as well as solitary and childish individuals suffer from the chronic lack of virtue, understood mainly as reason and moderation. The remedy for this condition may by art, because it is able to move our reason and heart and to reach numerous recipients. The best part of art is poetry, because it is able to cause the conversion of our point of view on our life.

Author Biography

  • Magdalena Żardecka, Uniwersytet Rzeszowski
    Magdalena Żardecka – dr hab., prof. Uni­wer­sytetu Rzeszowskiego, Zakład Antropologii Kulturowej UR. Zainteresowania naukowe: filozofia społeczna, filozofia polityczna, filozofia współczesna. Ważniejsze publikacje: Wspól­nota i ironia. Richard Rorty i jego wizja społeczeństwa liberalnego, Lublin 2003; Rozum i obywatel. Idea rozumu publicznego oraz koncepcja jednostki we współczesnej filozofii polityki, Rzeszów 2007.

References

Aldrige A., Konsumpcja, przeł. M. Żakowski, Warszawa 2006.

Arendt H., Kondycja ludzka, przeł. A. Łagodzka, Warszawa 2000.

Arystoteles, Etyka eudemejska, w: Arystoteles, Dzieła wszystkie, t. 5, przeł. D. Gromska, L. Regner, W. Wróblewski, Warszawa 1996, s. 386–495.

Arystoteles, Etyka nikomachejska, w: Arystoteles, Dzieła wszystkie, t. 5, przeł. D. Gromska, L. Regner, W. Wróblewski, Warszawa 1996, s. 8–301.

Arystoteles, Etyka wielka, w: Arystoteles, Dzieła wszystkie, t. 5, przeł. D. Gromska, L. Reg­ner, W. Wróblewski, Warszawa 1996, s. 302–385.

Arystoteles, O cnotach i wadach, w: Arystoteles, Dzieła wszystkie, t. 5, przeł. D. Gromska, L. Regner, W. Wróblewski, Warszawa 1996, s. 496–505.

Aureliusz M., Rozmyślania, przeł. M. Reiter, Warszawa 1958.

Baudrillard J., Społeczeństwo konsumpcyjne, jego mity i struktury, przeł. S. Królak, War­szawa 2006.

Bauman Z., Konsumowanie życia, przeł. M. Wyrwas­‑Wiśniewska, Kraków 2009.

Bocheński J. M., Podręcznik mądrości tego świata, Kraków 1992.

Conrad J., Smuga cienia, przeł. J. J. Szczepański, Wrocław 1994.

Debord G., Społeczeństwo spektaklu, przeł. M. Kwaterko, Warszawa 2006.

Dembińska­‑Siury D., Człowiek odkrywa człowieka, Warszawa 1991.

Etyka i charakter, wybrał i przeł. J. Jaśtal, Kraków 2004.

Fisk P., Geniusz konsumenta, przeł. P. Konobis, Warszawa 2014.

Gigon O., Główne problemy filozofii starożytnej, przeł. P. Domański, Warszawa 1996.

Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 2012.

Herbut J., Cnota, w: Leksykon filozofii klasycznej, red. J. Herbut, Lublin 1997, s. 90–91.

Machiavelli N., Książę, przeł. Cz. Nanke, Kęty 2011.

MacIntyre A., Dziedzictwo cnoty. Studium z teorii moralności, przeł. A. Chmielewski, Warszawa 1996.

MacIntyre A., Natura cnót, „Znak” 1994 nr 8 (46), s. 36–46.

Montaigne M. de, Próby, t. 1, przeł. T. Żeleński (Boy), Warszawa 1985.

Pacukiewicz M., Grań kultury Transgresje alpinizmu, Kraków 2012.

Pence G., Teoria cnoty, przeł. P. Łuków, w: Przewodnik po etyce, red. P. Singer, Warszawa 1998, s. 292–302.

Ravasi G., Powrót do cnót, przeł. A. Wojnowski, Kraków 2012.

Ricoeur P., O sobie samym jako innym, przeł. B. Chełstowski, Warszawa 2003.

Ripa C., Ikonologia, przeł. I. Kania, Kraków 1998.

Rist J. M., Human Value. A study of Ancient Philosophical Ethics, Leiden 1982.

Ritzer G., Magiczny świat konsumpcji, przeł. L. Stawowy, Warszawa 2004.

Woroniecki J., Katolicka etyka wychowawcza, t. 2/1, Lublin 1986.

Sartori G., Homo videns. Telewizja i postmyślenie, przeł. J. Uszyński, Warszawa 2007.

Schnabel U., Sztuka leniuchowania. O szczęściu nicnierobienia, przeł. V. Grotowicz, Warszawa 2014.

Slote M., Cnota, w: Przewodnik po współczesnej filozofii politycznej, red. R. E. Goodin, Ph. Pettit, przeł. C. Cieśliński, M. Poręba, Warszawa 1998, s. 820–827.

Sloterdijk P., Pogarda mas, przeł. B. Baran, Warszawa 2012.

Sofokles, Antygona, przeł. L. H. Morstin, Warszawa 1955.

Szlendak T., Kultura nadmiaru w czasach niedomiaru, „Kultura Współczesna” 2013 nr 1, s. 7–26.

Szostek A., Pogadanki z etyki, Częstochowa 1993.

Ślipko T., Zarys etyki ogólnej, Kraków 1974.

Św. Tomasz z Akwinu, Suma teologiczna w skrócie, skrót i objaśnienia F. W. Bednarski OP, Warszawa 2004.

Św. Tomasz z Akwinu, Summa theologiae, przeł. ks. dr S. Bełch, London 1964.

Veblen T., Teoria klasy próżniaczej, przeł. J. Frenzel­‑Zagórska, Warszawa 1998.

Williams B. A. O., Ethics and the Limits of Philosophy, Cambridge, Mass. 1985.

Downloads

Published

2018-02-01

Similar Articles

11-20 of 142

You may also start an advanced similarity search for this article.