Inicjacja chrześcijańska w świetle kazań Cezarego z Arles

Autor

  • Antoni Żurek Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

DOI:

https://doi.org/10.15633/ps.3783

Słowa kluczowe:

inicjacja, katechumen, katecheza, chrzest, bierzmowanie

Abstrakt

Na inicjację chrześcijańską, rozumianą jako wprowadzanie nowych członków do Kościoła, składały się w starożytności chrześcijańskiej określone elementy. Dotyczyła ona ludzi dorosłych. Najistotniejsze w tym procesie były sakramenty, a ściśle biorąc przygotowanie do nich i możliwość ich przyjęcia. Zwykło się mówić o trzech sakramentach inicjacji chrześcijańskiej: chrzcie, bierzmowaniu i Eucharystii. W takiej kolejności te sakramenty zazwyczaj przyjmowano i do takich przygotowywano kandydatów. Przyjęcie Eucharystii i możliwość uczestniczenia w niej kończyły cały proces. Tak praktykowana inicjacja była skuteczną metodą formacji chrześcijan.
Działalność Cezarego z Arles przypada na początek szóstego wieku. Analiza jego kazań dowodzi, że proces przygotowywania ludzi do przyjęcia sakramentów inicjacji wyglądał podobnie jak w okresie poprzednim. Był on jednak już mocno uproszczony, co odbijało się negatywnie na formacji chrześcijan. Osłabione zostały jej formy instytucjonalne. Dominować zaczęła, jak się wydaje, praktyka chrztu dzieci i odpowiedzialność za formację w większym stopniu spoczęła na rodzicach. W artykule wyszczególnione zostały te elementy inicjacji chrześcijańskiej, do których nawiązywał biskup Cezary z Arles.

Biogram autora

  • Antoni Żurek - Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Ks. Antoni Żurek (ORCID: 0000-0002-9627-0245) – prof. dr hab., kierownik Katedry Patrologii i Historii Kościoła na Wydziale Teologicznym Sekcja w Tarnowie Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, autor m.in. Pierwsze wieki Kościoła (Tarnów 2007), Ojcowie Kościoła – twórcy i świadkowie Tradycji (Tarnów 2013). E-mail: azurek@wsd.tarnow.pl.

Bibliografia

Caesarius Arelatensis, Sermones, ed. G. Morin, Turnholt 1953 (CCL 103 i 104).

Cezary z Arles, Kazania do ludu (1–80), tłum. S. Ryznar, J. Pochwat, Kraków 2011 (ŹMT 57).

Cezary z Arles, Reguła dla mniszek i mnichów, 73, tłum. M. Borkowska, w: Cezary z Arles, Pisma monastyczne, red. M. Starowieyski, Tyniec 1994 (Źródła Monastyczne, 2).

Św. Cezary z Arles, oprac. A. Żurek, Kraków 2002 (Ojcowie Żywi, 17).

Dokumenty synodów od 431 do 504 roku, Synody i Kolekcje Praw, t. 6, oprac. A. Baron, H. Pietras, Kraków 2011 (ŹMT 62).

Dokumenty synodów od 504 do 553 roku, Synody i Kolekcje Praw, t. 8, oprac. A. Baron, H. Pietras, Kraków 2014 (ŹMT 73).

Benoit F., Le premiere baptistère d’Arles et abbaye Sant-Césaire, „Cahiers archéologiques” 5 (1951), s. 31–59.

Gori F., Introduzione, w: Sant’Ambrogio, Abramo, Roma–Milano 1984, s. 9–24.

Hamman A., Iniziazione christiana, w: Dizionario Patristico e di Antichità Cristiane, vol. 1, a cura di A. Di Berardino, Casale Monferrato 1984, kol. 1779–1781.

Murawski R., Historia katechezy. Katechezy w pierwszych wiekach Kościoła, Warszawa 2011.

Katechumenat i inicjacja chrześcijańska w Kościele starożytnym, red. F. Drączkowski i in., Lublin 2011

Kieling M., Katechumenat i chrzest na podstawie „Konstytucji apostolskich”, „Vox Patrum” 28/52 (2008) nr 2, s. 439–453.

Krakowiak Cz., Bierzmowanie, w: Encyklopedia katolicka, t. 2, red. F. Gryglewicz, R. Łukaszyk, Z. Sułowski, Lublin1985, kol. 548.

Krakowiak Cz., Inicjacja. W chrześcijaństwie, w: Encyklopedia katolicka, t. 7, red. S. Wielgus, J. Duchniewski i in., Lublin 1997, kol. 216–217.

Krakowiak Cz., Skrutynium, w: Encyklopedia katolicka, t. 18, red. E. Gigilewicz, Lublin 213, kol. 315–316.

Pelage M.-J., Introduction, w: Césaire d’Arles, Sermons au peuple, Paris1971, p. 11–208 (SCh 175).

Pochwat J, Św. Cezary z Arles i jego czasy, w: Św. Cezary z Arles, Kazania do ludu (1–80), Kraków 2011, s. 5–32 (ŹMT 57).

Tateo R., Note, w: Hippolito di Roma, La tradizione apostolica, a cura di R. Tateo, Roma 1979.

Żurek A., „Mysterium passionis – corpus et sanguis Christi – communio”. Eucharystia sakramentem wtajemniczenia chrześcijańskiego w Kościele łaciński czwartego i początku piątego wieku, Katowice 2012.

Żurek A., Symbol wiary jako przedmiot disciplina arcani w Kościele starożytnym, „Vox Patrum” 37/67 (2017), s. 789–800.

Żurek A., Katechumen – chrześcijanin – wierny. Przygotowanie do chrztu i chrzest w Kościele starożytnym, Tarnów 2017.

Żurek. A., Bierzmowanie jako sakrament inicjacji w Kościele starożytnym, w: Duch Święty, red. G. Baran, J. Królikowski, P. Łabuda, Tarnów 2018, s. 367–381 (Scripturae Lumen, 10).

Pobrania

Opublikowane

2020-12-31

Numer

Dział

Artykuły tematyczne

Podobne artykuły

1-10 z 22

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.