Inicjacja chrześcijańska w świetle kazań Cezarego z Arles
DOI:
https://doi.org/10.15633/ps.3783Słowa kluczowe:
inicjacja, katechumen, katecheza, chrzest, bierzmowanieAbstrakt
Na inicjację chrześcijańską, rozumianą jako wprowadzanie nowych członków do Kościoła, składały się w starożytności chrześcijańskiej określone elementy. Dotyczyła ona ludzi dorosłych. Najistotniejsze w tym procesie były sakramenty, a ściśle biorąc przygotowanie do nich i możliwość ich przyjęcia. Zwykło się mówić o trzech sakramentach inicjacji chrześcijańskiej: chrzcie, bierzmowaniu i Eucharystii. W takiej kolejności te sakramenty zazwyczaj przyjmowano i do takich przygotowywano kandydatów. Przyjęcie Eucharystii i możliwość uczestniczenia w niej kończyły cały proces. Tak praktykowana inicjacja była skuteczną metodą formacji chrześcijan.
Działalność Cezarego z Arles przypada na początek szóstego wieku. Analiza jego kazań dowodzi, że proces przygotowywania ludzi do przyjęcia sakramentów inicjacji wyglądał podobnie jak w okresie poprzednim. Był on jednak już mocno uproszczony, co odbijało się negatywnie na formacji chrześcijan. Osłabione zostały jej formy instytucjonalne. Dominować zaczęła, jak się wydaje, praktyka chrztu dzieci i odpowiedzialność za formację w większym stopniu spoczęła na rodzicach. W artykule wyszczególnione zostały te elementy inicjacji chrześcijańskiej, do których nawiązywał biskup Cezary z Arles.
Bibliografia
Caesarius Arelatensis, Sermones, ed. G. Morin, Turnholt 1953 (CCL 103 i 104).
Cezary z Arles, Kazania do ludu (1–80), tłum. S. Ryznar, J. Pochwat, Kraków 2011 (ŹMT 57).
Cezary z Arles, Reguła dla mniszek i mnichów, 73, tłum. M. Borkowska, w: Cezary z Arles, Pisma monastyczne, red. M. Starowieyski, Tyniec 1994 (Źródła Monastyczne, 2).
Św. Cezary z Arles, oprac. A. Żurek, Kraków 2002 (Ojcowie Żywi, 17).
Dokumenty synodów od 431 do 504 roku, Synody i Kolekcje Praw, t. 6, oprac. A. Baron, H. Pietras, Kraków 2011 (ŹMT 62).
Dokumenty synodów od 504 do 553 roku, Synody i Kolekcje Praw, t. 8, oprac. A. Baron, H. Pietras, Kraków 2014 (ŹMT 73).
Benoit F., Le premiere baptistère d’Arles et abbaye Sant-Césaire, „Cahiers archéologiques” 5 (1951), s. 31–59.
Gori F., Introduzione, w: Sant’Ambrogio, Abramo, Roma–Milano 1984, s. 9–24.
Hamman A., Iniziazione christiana, w: Dizionario Patristico e di Antichità Cristiane, vol. 1, a cura di A. Di Berardino, Casale Monferrato 1984, kol. 1779–1781.
Murawski R., Historia katechezy. Katechezy w pierwszych wiekach Kościoła, Warszawa 2011.
Katechumenat i inicjacja chrześcijańska w Kościele starożytnym, red. F. Drączkowski i in., Lublin 2011
Kieling M., Katechumenat i chrzest na podstawie „Konstytucji apostolskich”, „Vox Patrum” 28/52 (2008) nr 2, s. 439–453.
Krakowiak Cz., Bierzmowanie, w: Encyklopedia katolicka, t. 2, red. F. Gryglewicz, R. Łukaszyk, Z. Sułowski, Lublin1985, kol. 548.
Krakowiak Cz., Inicjacja. W chrześcijaństwie, w: Encyklopedia katolicka, t. 7, red. S. Wielgus, J. Duchniewski i in., Lublin 1997, kol. 216–217.
Krakowiak Cz., Skrutynium, w: Encyklopedia katolicka, t. 18, red. E. Gigilewicz, Lublin 213, kol. 315–316.
Pelage M.-J., Introduction, w: Césaire d’Arles, Sermons au peuple, Paris1971, p. 11–208 (SCh 175).
Pochwat J, Św. Cezary z Arles i jego czasy, w: Św. Cezary z Arles, Kazania do ludu (1–80), Kraków 2011, s. 5–32 (ŹMT 57).
Tateo R., Note, w: Hippolito di Roma, La tradizione apostolica, a cura di R. Tateo, Roma 1979.
Żurek A., „Mysterium passionis – corpus et sanguis Christi – communio”. Eucharystia sakramentem wtajemniczenia chrześcijańskiego w Kościele łaciński czwartego i początku piątego wieku, Katowice 2012.
Żurek A., Symbol wiary jako przedmiot disciplina arcani w Kościele starożytnym, „Vox Patrum” 37/67 (2017), s. 789–800.
Żurek A., Katechumen – chrześcijanin – wierny. Przygotowanie do chrztu i chrzest w Kościele starożytnym, Tarnów 2017.
Żurek. A., Bierzmowanie jako sakrament inicjacji w Kościele starożytnym, w: Duch Święty, red. G. Baran, J. Królikowski, P. Łabuda, Tarnów 2018, s. 367–381 (Scripturae Lumen, 10).
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).
