Dialog Pana ze swoim ludem. Przepowiadanie słowa Bożego i duszpasterstwo
DOI:
https://doi.org/10.15633/ps.26209Słowa kluczowe:
dialog, przepowiadanie, duszpasterstwo, synodalnośćAbstrakt
Artykuł omawia postulowany przez papieża Franciszka dialog w życiu i misji Kościoła. Przedstawia analizy wypowiedzi papieża Franciszka oraz jego poprzedników i dokumentów Soboru Watykańskiego II. Prezentuje papieskie rozumienie dialogu oraz jego antropologiczne i teologiczne podstawy. Uzasadnia dialogiczny wymiar przepowiadania kościelnego i postuluje stosowanie w nim metod inkulturacji i akomodacji oraz wspólnotowego rozeznawania znaków czasów. Wskazuje, że dialog jest metodą duszpasterską, która pozwala urzeczywistniać soborową wizję Kościoła jako wspólnoty. Omawia zaproponowaną przez papieża Franciszka synodalność jako styl życia Kościoła w dialogu wewnątrzkościelnym. Podkreśla potrzebę formacji do dialogu duchownych i świeckich oraz pogłębienie eklezjologii Soboru Watykańskiego II przez katechezę. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że dialog jest właściwym narzędziem przeobrażenia misyjnego Kościoła, do którego wzywa papież Franciszek.
Bibliografia
Blachnicki F., Teologia pastoralna ogólna, t. 1, Lublin 1970.
Buber M., Ja i Ty. Wybór pism filozoficznych, Warszawa 1992.
Bugajski M., Język w komunikowaniu, Warszawa 2006.
Chaim W., Rozmowa w przekazie kaznodziejskim, w: Retoryka na ambonie, red. P. Urbański, Kraków 2003.
Chrobak T., Dialogiczny personalizm. Z historii filozofii słowackiej, w: Człowiek z przełomu wieków w refleksji filozofii dialogu, red. J. Baniaka, Poznań 2002, s. 181–191.
Congar Y., Kościół jak lud Boży, „Concilium” 4 (1968), s. 13–72.
Cygański A., Dialogiczny wymiar homilii po Soborze Watykańskim II, Kraków 2018.
Czaja A., Jedna Osoba w wielu Osobach. Pneumatologiczna eklezjologia Heriberta Mühlena, Opole 1997.
Danielou J., Bóg i my. W stronę Chrystusa, Kraków 1965.
Daniélou J., Trójca Święta i tajemnica egzystencji, tłum. M. Tarnowska, Kraków 1994.
Ferdek B., Objawienie w doktrynie kard. Josepha Ratzingera/Benedykta XVI, w: Objawienie Boże w interpretacji współczesnych teologów, red. B. Kochaniewicz, Poznań 2010.
Franciszek, Evangelii gaudium.
Franciszek, Lumen fidei.
Franciszek, Fratelli tutti.
Franciszek, Homilia papieża Franciszka na otwarcie synodu 2021–2023, Bazylika św. Piotra, 10.10.2021, https://www.vatican.va/content/francesco/pl/homilies/2021/documents/20211010-omelia-sinodo-vescovi.html (24.01.2022).
Franciszek, Orędzie papieża Franciszka na 48. Światowy Dzień Środków Społecznego Przekazu, 2014, https://www.vatican.va/content/francesco/pl/messages/communications/documents/papa-francesco_20140124_messaggio-comunicazioni-sociali.html (23.09.2021).
Franciszek, Przemówienie podczas uroczystości upamiętniającej 50. rocznicę ustanowienia Synodu Biskupów, 17.10.2015, https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/franciszek_i/przemowienia/synodalnosc_17102015.html (24.01.2022).
Franciszek, Świat jutra, przeł. J. Tomaszek, Watykan 2021.
Galarowicz J., Imię własne człowieka, Kraków 1996.
Gocko J., Kościół obecny w świecie — posłany do świata, Lublin 2003.
Gogacz M., Człowiek i jego relacje, Warszawa 1985.
Grzegorski Z. G., Homiletyka kontekstualna, Poznań 1999.
Huculak B. J., Najświętsza Trójca na tle dzieła zbawczego, Kalwaria Zebrzydowska 2000.
Jan Paweł II, Redemptor hominis.
Jan Paweł II, Ut unum sint.
Jan Paweł II, Ku wspólnemu budowaniu Kościoła. Do uczestników sympozjum nt. „Udział wiernych świeckich w duszpasterskiej posłudze kapłanów”, 22.04.1994, „L’Osservatore Romano” wyd. pol. 15 (1994) nr 8 (165), s. 21–23.
Jan Paweł II, List Papieża do „Équipes Notre-Dame”, 27.11.1997, „L’Osservatore Romano” wyd. pol. 19 (1998) nr 2 (200).
Jan Paweł II, Pastores dabo vobis.
Jan Paweł II, Redemptoris missio.
Jan Paweł II, Wasze klasztory — wspólnotami prawdziwej miłości. Homilia w Opactwie Monte Cassino, 20.09.1980, „L’Osservatore Romano” wyd. pol. 1 (1980) 12.
Jędraszewski M., Homo: Capax Alterius, capax Dei. Emmanuela Levinasa myślenie o człowieku i Bogu, Poznań 1999.
Kata Z., Dialog wewnątrzkościelny w nauczaniu Jana Pawła II — zarys problematyki, „Studia Sandomierskie. Teologia — Filozofia — Historia” 9 (2002), s. 135–160.
Katechizm Kościoła katolickiego, Poznań 1994.
Kasper W., Kościół jako wspólnota. Refleksje nad eklezjologiczną ideą przewodnią Soboru Watykańskiego II, „Communio. Międzynarodowy Przegląd Teologiczny” 6 (1986) nr 4, s. 26–42.
Leksykon pojęć teologicznych i kościelnych, red. G. O’Collins, Kraków 2002.
Lewek A., Funkcja kerygmatyczna Kościoła w świetle Vaticanum II, z. 1, Warszawa 1984.
Moysa S., Rola Kościoła w przekazywaniu objawienia, w: Kościół w świetle soboru, red. H. Bogacki, S. Moysa, Poznań 1968.
Napiórkowski A. A., Wizja Kościoła w ujęciu papieża Franciszka, „Studia Nauk Teologicznych” 15 (2020), https://journals.pan.pl/Content/119337/PDF/02_Napiorkowski.pdf (20.01.2021).
Niparko R., Duszpasterstwo, w: Encyklopedia katolicka, t. 4, red. R. Łukaszyk, Lublin 1985, s. 390.
O’Donnell J. J., Tajemnica Trójcy Świętej, tłum. P. Wilczek, Kraków 1993.
Paweł VI, Ecclesiam suam.
Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych (Biblia Tysiąclecia), red. A. Jankowski, L. Stachowiak, K. Romaniuk, Poznań–Warszawa 1990.
Rahner K., Vorgrimler H., Dialog, w: Mały słownik teologiczny, tłum. T. Mieczkowski, Warszawa 1996, kol. 100–101.
Ratzinger J., Chrystus i Jego Kościół, Kraków 2005.
Sobór Watykański II, Ad gentes divinitus.
Sobór Watykański II, Apostolicam actuositatem.
Sobór Watykański II, Christus Dominus.
Sobór Watykański II, Dei verbum.
Sobór Watykański II, Gaudium et spes.
Sobór Watykański II, Lumen gentium.
Sobór Watykański II, Optatam totius.
Sobór Watykański II, Presbyterorum ordinis.
Szafrański A., Dialog wewnątrzkościelny, w: Encyklopedia katolicka, t. 3, red. R. Łukaszyk, L. Bieńkowski, F. Gryglewicz, Lublin 1996, kol. 1262–1270.
Szczurek J. D., Trójjedyny. Traktat o Bogu w Trójcy Świętej Jedynym, Kraków 1999.
Szewczyk L., Odnowa przepowiadania słowa Bożego w (archi)diecezji katowickiej po Soborze Watykańskim II, Katowice 2009.
Tischner J., Fenomenologia spotkania, „Analecta Cracoviensia” 10 (1978), s. 73–98.
Tischner J., Filozofia dramatu, Paryż 1990.
Vorgrimler H., Dialog, w: Nowy leksykon teologiczny, tłum. T. Mieczkowski, Warszawa 2005.
Wójtowicz A., Osoba i transcendencja. Karola Wojtyły antropologia wiary i Kościoła, Wrocław 1993.
Wojtyła K., Człowiek drogą Kościoła, [Rzym] 1992.
Wojtyła K., Miłość i odpowiedzialność, Lublin 2001.
Wojtyła K., „Osoba i czyn” oraz inne studia antropologiczne, Lublin 2000.
Wojtyła K., Osoba: podmiotowość i wspólnota, „Roczniki Filozoficzne” 24 (1976) nr 2, s. 5–39.
Wojtyła K., Wskazania na temat dialogu w Kościele, w: Karol Wojtyła jako biskup krakowski, red. T. Pieronek, R. M. Zawadzki, Kraków 1988, s. 357–362.
Żurowski M., Współuczestnictwo kościelne: „Ius ad Communionem”, Kraków 1984.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).
