Pastoraltheologische Folgen der russischen Aggression in der Ukraine: Neues Ehrenamt und sichtbares diakonisches Engagement
DOI:
https://doi.org/10.15633/ps.27408Słowa kluczowe:
zaangażowanie Caritas, uchodźcy z Ukrainy, rozwój KościołaAbstrakt
Wielka liczba uchodźców z Ukrainy zmienia obraz zaangażowania charytatywnego w Polsce i Niemczech. Organizacja Caritas odpowiada specjalnymi programami wsparcia wolontariuszy pracujących z uchodźcami. Działania te oznaczają nowy rodzaj wolontariatu, zmieniają postawy obywatelskie w obu krajach, ale także przyczyniają się do rozwoju kościoła poza podstawową odpowiedzialnością społeczną.
Bibliografia
Caritas-Polen: Mehr als 5 Millionen Ukraine-Flüchtlinge, Hrsg. Ch. Wells, S. Stahlhofen, https://www.vaticannews.va/de/welt/news/2022-08/caritas-polen-mehr-als-5-millionen-ukraine-fluechtlinge.html (16.01.2023).
Caritas przyjmuje dzieci z Ukrainy, wyśle paczki, wspiera uchodźców na granicy. 04. März 2022, Hrsg. Caritas Polska, https://caritas.pl/blog/2022/03/04/caritas-przyjmuje-dzieci-z-ukrainy-wysle-paczki-wspiera-uchodzcow-na-granicy/(24.01.2023).
Caritas warnt: Gastgeber von ukrainischen Geflüchteten mit Problemen nicht alleinlassen. 22. Januar 2023, Hrsg. NRD.de, https://www.rnd.de/politik/ukraine-fluechtlinge-caritas-warnt-vor-herausforderungen-YEWDHP3PCJC73BAN6H2GROCIEU.html (25.01.2023).
Ein Viertel der ukrainischen Flüchtlinge will für immer in Deutschland bleiben. 15. Dezember 2022, Hrsg. Welt.de, https://www.welt.de/vermischtes/weltgeschehen/article242692689/Ukraine-Krieg-Ein-Viertel-der-Ukrainer-will-in-Deutschland-bleiben.html (19.12.2022).
Erzbischof: Europa ist immer noch christlich. 15. Dezember 2022, Hrsg. Katholisch.de, https://www.katholisch.de/artikel/42582-erzbischof-europa-ist-immer-noch-christlich (15.12.2022).
Flüchtlinge aus der Ukraine, Hrsg. Mediendienst Integration, https://mediendienst-integration.de/migration/flucht-asyl/ukrainische-fluechtlinge.html (15.12.2022).
Grenzenlose Hilfe: Wie die Caritas ukrainischen Flüchtlingen beisteht, Hrsg. Caritas International, https://www.caritas-international.de/hilfeweltweit/europa/ukraine/nothilfe-fluechtlinge-aus-ukraine (16.01.2023).
Leben im Krieg und psychische Gesundheit. 08. Juli 2022, Hrsg. Psychologie-heute.de, https://www.psychologie-heute.de/gesundheit/artikel-detailansicht/42093-leben-im-krieg-und-psychische-gesundheit.html (16.01.2023).
OECD: 2022 wohl mehr Zuwanderung als 2015, 10.10.2022, Hrsg. Heute.de, https://www.zdf.de/nachrichten/politik/oecd-zuwanderung-ukraine-krieg-russland-100.html (15.12.2022).
Begemann V., Haupt- und Ehrenamt im Dialog, In: Wert und Nutzen ehrenamtlichen Engagements, Hrsg. Th. Möltgen, Kevelaer 2010, S. 18–31.
Benedikt XVI, Enzyklika Deus caritas est.
Caritashilfe für Ukraine Flüchtlinge, Hrsg. Caritas-Westeifel.de, https://www.caritas-westeifel.de/sozialedienste/migrationundintegration/ukraine-hilfe/ukraine-hilfe (10.01.2023).
CKD Paderborn, Ukrainischer Nachmittag in Scharfenberg, 23.11.2023, https://www.ckd-paderborn.de/ (23.02.2023).
C4U — Caritas for You jetzt in Hofheim und Hattersheim, 25.11.2023, Hrsg. Caritas-Main-Taurus.de, https://www.caritas-main-taunus.de/aktuelles/presse/c4u--caritas-for-you-jetzt-in-hofheim-und-hattersheim-332e1fb7-2afc-476a-8b64-78846fd5807a (10.01.2023).
Först J., Grundlinien einer Theologie der Pastoral, In: Einführung in die Theologie der Pastoral. Ein Lehrbuch für Studierende, Lehrer und kirchliche Mitarbeiter, Hrsg. J. Först, Berlin 2012, S. 3–20.
Forschungsstelle in Osteuropa in QGIS, Bericht über ukrainische Flüchtlinge in polnischen Großstädten, 01.04.2022, „Ukraine-Analysen“ (2022) Nr. 269, S. 7.
Freiwilliges Engagement und informelle Unterstützungsleistungen von Personen mit Migrationshintergrund — Der Deutsche Freiwilligensurvey 2014. Endbericht. Deutsches Zentrum für Altersfragen (DZA), Hrsg. J. Simonson, C. Vogel, C. Tesch-Römer,, Berlin 2016, S. 579.
Gaskin K, Smith S., Davies J., Paulwitz, I., Ein neues bürgerschaftliches Europa. Eine Untersuchung zur Verbreitung und Rolle von Volunteering in zehn Ländern, Freiburg im Breisgau 1996.
Gesamtzahl der offiziell gezählten Kriegsflüchtlinge aus der Ukraine in Deutschland bis August 2022, Hrsg. Statista, https://de.statista.com/statistik/daten/studie/1294820/umfrage/kriegsfluechtlinge-aus-der-ukraine-in-deutschland/ (15.12.2022).
Gierczak-Cywińska A., Pomogli uchodźcom, wypalili się. Jak pozbierać samego siebie?, 03.04.2022, https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/spoleczenstwo/2160811,1,pomogli-uchodzcom-wypalili-sie-jak-pozbierac-samego-siebie.read (22.12.2022).
Haslinger H., Pastoraltheologie, Paderborn 2015.
Jahresbericht. Caritas-Konferenzen Deutschlands e.V. Das Netzwerk von Ehrenamtlichen, Hrsg. vom CKD-Netzwerk, S. 47–49, http://surl.li/eqgwa (13.01.2023).
Karrer M., Im Geiste des Zweiten Vatikanischen Konzils. Mitbestimmung und Mitverantwortung, In: Hoffnungsträger, nicht Lückenbüßer. Ehrenamtliche in der Kirch, Hrsg. G. Denner, Ostfildern 2015, S. 50–59.
Kießig S., Orte der CKD: Vertraute Menschen, In: Neue caritas jahrbuch 2023, Freiburg im Breisgau 2023, S. 52–55.
Kießig S., Celary I., Ehrenamt im Umbruch. Pastorale Folgen für sozial-caritatives Engagement, „Teologia Człowiek“ 58 (2022) Nr. 2, S. 79–95.
Konstitution des Zweiten Vatikanischen Konzils über die Kirche Lumen gentium.
Kozłowska M., Fluchtmigration aus der Ukraine nach Polen, „MIDEM-Policy Brief“ (2022) Nr. 2, S. 1–6.
Lohmann A., Engagementförderung als Instrument für lokale Kirchenentwicklung, „Pastoralblatt“ 12 (2022) Nr. 74, S. 372–376.
Mariański J., Kościół ludowy w poszukiwaniu nowej tożsamości społecznej, „Znak” (1997) nr 1, S. 40–52.
Miziński A. G., Być dobrym jak chleb. List Pasterski Episkopatu Polski na Niedzielę Miłosierdzia, 14.03.2017, http://wroclaw.caritas.pl/2017/04/24/byc-dobrym-chleb-list-pasterski-episkopatu-polski-niedziele-milosierdzia/ (27.01.2023).
Müller G. L., Katholische Dogmatik. Für Studium und Praxis der Theologie, Freiburg im Breisgau 2010.
Mützelburg I., Flucht in und aus der Ukraine, „Ukraine-Analysen“ (2022) Nr. 269, S. 2–10.
Olszewska-Łabędź B., Konflikt zbrojny jako źródło kryzysu migracyjnego. Wybrane formy wsparcia uchodźców z Ukrainy, „Kultura — Społeczeństwo — Edukacja” 21 (2022) nr 1, S. 81–92.
Polak M., Freundlich, kritisch, vorsichtig. Rezeption der Lehre von Papst Franziskus in der Pastoraltheologie und in der pastoralen Praxis der Kirche in Polen, In: Pastoraltheologie in Mitteleuropa, Hrsg. K. A. Csiszar, J. Pock, V. János, Ostfildern 2021, S. 89–97.
Przygoda W., Apostolski wymiar wolontariatu charytatywnego w Polsce. Studium teologiczno-pastoralne na podstawie badań wolontariuszy z parafialnych zespołów Caritas, Lublin 2012.
Sprachcafe in Altenbeken soll Flüchtlingen helfen, 05.04.2023, Hrsg. NRW.DE, https://www.nw.de/lokal/kreis_paderborn/altenbeken/23235673_Sprachcafe-in-Altenbeken-soll-Fluechtlingen-helfen.html (10.01.2023).
Stępniak K., Reklama religijna w działaniach Kościoła katolickiego w Polsce na rzecz uchodźców ukraińskich, „Studia Medioznawcze” 23 (2022) nr 2, S. 1181–1201.
Ukrainischer Nachmittag in Scharfenberg. 23. November 2023, Hrsg. CKD-Paderborn.de, https://www.ckd-paderborn.de/beitraege/ukrainischer-nachmittag-in-scharfenberg/2331744 (16.01.2023).
Wessels Ch., Das soziale Ehrenamt im Modernisierungsprozess. Chancen und Risiken des Einsatzes beruflich qualifizierter Frauen, Pfaffenweiler 1994.
Ziemer K., Die Bedeutung des Kriegs in der Ukraine für Polen, „Polen-Analysen“ (2022) Nr. 290, S. 2–6.
Zulehner P. M., Kirche hört auf die Menschen. Eine Pastoraltheologie von unten, Ostfildern 2019.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Ireneusz Celary, Sebastian Kießig, Svetlana Iastrebova
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).
