Organizacja duszpasterstwa w języku polskim w Archidiecezji Chicago
DOI:
https://doi.org/10.15633/ps.28406Słowa kluczowe:
Chicago, duszpasterstwo polskojęzyczne, migranci, parafie etniczne, parafie wielokulturoweAbstrakt
Autor w artykule przedstawia organizację opieki duszpasterskiej nad Polakami, którzy zamieszkują obszar Archidiecezji Chicago. Ten obszar jest najliczniejszym skupiskiem Polonii w Stanach Zjednoczonych i na świecie. Artykuł ukazuje początki osiedlania się Polaków w samym mieście Chicago i okolicy ze szczególnym uwzględnieniem masowej emigracji z przełomu końca XIX i początku XX wieku. To właśnie emigracja z tamtego okresu uczyniła Chicago największym skupiskiem Polonii na świecie. W artykule są ukazane początki tworzenia struktur duszpasterskich oraz ich szybki rozwój postępujący wraz napływem polskich emigrantów, czego wyrazem było powoływanie licznych parafii etnicznych. W drugiej części przedstawione są zmiany związane z przemieszczaniem się polskiej ludności i opuszczaniem przez nią „polskich dzielnic”. Te przemiany wymusiły konieczność dostosowania struktur duszpasterskich do nowych potrzeb społecznych. W tekście przedstawiono istniejące obecnie w archidiecezji struktury polskojęzycznego duszpasterstwa, które przede wszystkim opiera się na parafiach wielokulturowych. Dodatkowo, zaprezentowano najnowsze statystyki dotyczące uczestnictwa wiernych w niedzielnych mszach świętych oraz najnowsze inicjatywy, wyzwania oraz perspektywy dla tego duszpasterstwa.
Bibliografia
Bakalarz J., Stan prawny polskich placówek duszpasterskich, „Studia Polonijne” 3 (1979), s. 61–78.
Borys M., Rola polskich parafii rzymskokatolickich w życiu Polonii chicagowskiej w XIX wieku, „Studia Polonijne” 30 (2009), s. 151–171.
Brożek A., Polonia amerykańska 1854–1939, Warszawa 1977.
Coriden J. A., The Parish in Catholic Tradition, New York 1997.
Czyż A. S., Kościół pw. św. Stanisława Kostki, w: Parafie i kościoły Polskie w Chicago, red. A. Górka, Warszawa 2019, s. 43–49.
Dohnalik J., Parafia personalna w Kościele łacińskim, Warszawa 2022.
Dolan J. P., The American Catholic Experience, New York 1985.
Dziedzic J., Zjawisko migracji Polaków. Następstwa i duszpasterska rola Kościoła, „Polonia Sacra” 21 (2017) nr 4, s. 37–60, https://doi.org/10.15633/ps.2288 .
Gillis C., Roman Catholicism in America, New York 2020, https://doi.org/10.7312/gill14266 .
Gołębiowski J., Parafie i kościoły polskie w Stanach Zjednoczonych Ameryki, w: Parafie i kościoły Polskie w Chicago, red. A. Górka, Warszawa 2019, s. 11–31.
Hoover B. C., Power in the Parish, w: American Parishes. Remaking local Catholicism, eds. G. J. Adler Jr., T. C. Bruce, B. Starks, New York 2019, s. 111–131, https://doi.org/10.5422/fordham/9780823284351.003.0006.
Koenig H. C., A History of the Parishes of the Archdiocese of Chicago, Chicago 1980.
Kongregacja ds. Biskupów, Instrukcja De pastorali migratorum cura, Rzym 1969.
Leś B., Kościół w procesie asymilacji Polonii amerykańskiej, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1981.
Leś B., Życie religijne Polonii amerykańskiej, w: Polonia amerykańska, red. H. Kubiak, E. Kusielewicz, T. Gromada, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1988, s. 325–341.
Madaj M., Nir R., The Polish Parish Organization in Chicago, „Rocznik Kolbuszowski” (2016) no. 16, s. 237–253.
Ostrowski M., Kościół wobec migrantów, „Polonia Sacra” 26 (2004) nr 14, s. 227–243.
Pacyga D. A., American Warsaw. The Rise, Fall and Rebirth of Polish Chicago, Chicago 2019, https://doi.org/10.7208/chicago/9780226406756.001.0001.
Papieska Rada ds. Duszpasterstwa Migrantów i Podróżujących, Instrukcja Erga migrantes caritas Christi, Lublin 2008.
Paprocki T. J., A Pastoral Plan for Polonia in the New Millennium, „Polish American Studies” 63 (2006) No. 1, s. 57–77, https://doi.org/10.2307/20148740.
Pius XII, Konstytucja apostolska Exsul Familia, Rzym 1952.
Potaczała G., Polacy na Trójcowie, Poznań 2007.
Pula J. S., Polish — American Catholicism: A Case Study in Cultural Determinism, “U. S. Catholic Historian” 27 (2009) No. 3, s. 1–19, https://doi.org/10.1353/cht.0.0014.
Pula J. S., Polska diaspora w Stanach Zjednoczonych Ameryki do 1914 roku, w: Polska diaspora, red. A. Walaszek, Kraków 2001, s. 51–76.
Radzilowski J., A Social History of Polish–Amercian Catholicism, “U. S. Catholic Historian” 27 (2009) No. 3, s. 21–43, https://doi.org/10.1353/cht.0.0018.
Radzilowski J., Gunkel H., Poles in Illinois, Carbondale 2020.
Sakson B., Najnowsza emigracja Polaków do Stanów Zjednoczonych na przykładzie Metropolii Chicagowskiej: stagnacja czy zmiany?, w: Wędrowcy i migranci, red. E. Nowicka, B. Cieślińska, Kraków 2005, s. 165–179.
Sakson B., Po drugiej stronie Oceanu. Nowi emigranci z Polski w metropolii Chicagowskiej, Warszawa 2005 (Centre of Migration Resarch Working Papers, 5/63).
Taras P., Problemy duszpasterstwa polonijnego na przykładzie sytuacji w USA, „Studia Polonijne” 2 (1977), s. 181–205.
The Polish American Association, The Polish Community in Metro Chicago: a community profile of strenghts and needs, Chicago 2004.
United States Conference of Catholic Bishops, Welcoming the Stranger Among Us: Unity in Diversity, Washington 2000.
Velikonja J., Geograficzne rozmieszczenie Polaków w USA — determinanty historyczne i współczesna dynamika, w: Polonia amerykańska. Przeszłość i współczesność, red. H. Kubiak, E. Kusielewicz, T. Gromada, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1988, s. 83–97.
Woźnicki A., Kościół katolicki w Stanach Zjednoczonych wobec spraw duszpasterstwa migracyjnego, „Przegląd Polonijny” 4 (1981), s. 113–125.
Ziółkowska-Weiss K., Przestrzenne rozmieszczenie Polonii w Wielkiej Metropolii Chicagowskiej, „Studia Migracyjne — Przegląd Polonijny” (2018) nr 1, s. 49–68.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Michał Mraczek
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:
- Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów.
- Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
- Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.
