„Mira circa nos” — kanonizacja Franciszka czy Zakonu?

Authors

DOI:

https://doi.org/10.15633/ps.27402

Keywords:

St. Francis of Assisi, Gregory IX, Friars Minor, canonization

Abstract

In the papal letter “Mira circa nos”, published on the occasion of the canonization of Francis of Assisi in July 1226, Gregory IX, using many references to biblical figures and events, presented to the believers some selected elements of his spiritual profile. These elements not only provided insight into the profile of the new saint but, also by referring to the community of Friars Minor he had founded, marked out for them a well-defined direction of activity in the Church. This article analyzes and describes two very characteristic biblical references by means of which Gregory IX presents St. Francis as a zealous preacher, reformer and apostle sent by God to work in the Church, leading others along the path of salvation. The references to the workers of the eleventh hour from Jesus’ parable and to the biblical sisters Rachel and Leah to strongly emphasize the value and need of apostolic life, read in the context of the Church’s ongoing reform and the texts of earlier authors, show a clear trace of the Holy See’s policy toward the order founded by Francis.

References

Accrocca F., „Sancta planctatio Fratrum Minorum Ordinis”. Gregorio IX e i Frati Minori dopo Francesco, w: Gregorio IX e gli ordini mendicanti, Spoleto 2011, s. 195–258 (Atti del XXXVIII Convegno internazionale).

Accrocca F., „Alter apostolus”. Per una rilettura della Vita beati Francisci, w: R. Paciocco, F. Accrocca, La leggenda di un santo di nome Francesco. Tommaso da Celano e la Vita beati Francisci, Milano 1999, s. 137–260.

Accrocca F., Escatologia e francescanesimo nel Duecento, w: Un ribelle tranquillo. Angelo Clareno e gli Spirituali francescani fra Due e Trecento, S. Maria degli Angeli, Assisi 2009, s. 249–274.

Amos Th. L., Early Medieval Sermons and the Holy, w: Models of Holiness in Medieval Sermons, ed. by B. M. Kienzle, E. Wilks Dolnikowski, R. Drage Hale, D. Pryds, A. T. Thayer, Louvain-la-Neuve 1996, s. 23–34.

Augustinus, Contra Faustum manichaeum libri triginta tres, w: Contro Fausto manicheo, trad. di U. Pizzani, L. Alici, A. Di Pilla, note di U. Pizzani, A. Di Pilla, indici di F. Monteverde, Roma 2004 (Opere di sant’Agostino, XIV/2).

Bolton B. M., Via Ascetica: a Papal Quandary, „Studies in Church History” 22 (1985), s. 161–191.

Butler C., Il misticismo occidentale. Contemplazione e vita contemplativa nel pensiero di Agostino, Gregorio e Bernardo, trad. di P. Bartole, Bologna 1992.

Cacciotti A., Gli Ordini mendicanti. Riforme e innovazioni nella vita religiosa al tempo di Innocenzo III, w: Il Concilio Lateranense IV a 800 anni della sua celebrazione. Una rilettura teologica, a cura di N. Ciola, A. Sabetta, P. Sguazzardo, „Lateranum” 82 (2016) n. 2–3, s. 601–627.

Constable G., Three Studies in Medieval Religious and Social Thought. The Interpretation of Mary and Martha. The Ideal of the Imitation of Christ. The Orders of Society, Cambridge 1998.

Constitutiones Concilii quarti Lateranensis una cum Comentariis glossatorum, ed. A. García y García, Città del Vaticano 1981.

Csányi D. A., Optima pars. Die Auslegungsgeschichte von Lk 10, 38–42 bei den Kirchenvätern der ersten vier Jahrhunderte, „Studia Monastica” 2 (1960), s. 5–78.

De Prosperis A., Innovazioni nel lessico delle lettere pontificie relative agli Ordini Mendicanti durante il pontificato di Onorio III, w: Nuovi studi su Onorio III, a cura di Ch. Grasso, Roma 2017, s. 49–71.

De Prosperis A., La Cancelleria di Onorio III: alcuni spunti dalle lettere apostoliche ai nuovi Ordini mendicanti, „Antonianum” 94 (2019) fasc. 3, s. 587–608.

Dolso M. T., Gli ordini mendicanti. Il secolo delle origini, Roma 2021.

Flachenecker H., Martha or Mary? The Action-Contemplation Model of Life according to St. Bonaventure in Comparison to Other Medieval Writers, w: Saint Bonaventure Friar, Teacher, Minister, Bishop. A Celebration of the Eighth Centenary of His Birth, ed. by T. J. Johnson, K. Wrisley-Shelby, M. Kolbe Zamora, New York 2021, s. 539–553.

Gregorius IX, Benedicimus Deum Coeli, w: Bullarium franciscanum Romanorum Pontificum constitutiones, epistolas ac diplomata continens tribus Ordinibus Minorum, Clarissarum, et Poenitentium a seraphico patriarcha Sancto Francisco institutis concessa, n. 120, studio et labore J. H. Sbaralea, Romae 1759, s. 119–120.

Gregorius IX, Credentes quod, w: Bullarium franciscanum Romanorum Pontificum constitutiones, epistolas ac diplomata continens tribus Ordinibus Minorum, Clarissarum, et Poenitentium a seraphico patriarcha Sancto Francisco institutis concessa, n. 249, studio et labore J. H. Sbaralea, Romae 1759, s. 233.

Gregorius IX, Fons sapientiae, w: Domenico di Caleruega alle origini dell’Ordine dei Predicatori. Le fonti del secolo XIII, a cura di G. Festa, A. Paravicini Bagliani, F. Santi, Firenze 2021, s. 448–455.

Gregorius IX, Mira circa nos, w: Registra Vaticana 14, n. 31, f. 80v–82r.

Gregorius IX, Sicut letterae, w: Gregorius IX, Bullarium franciscanum Romanorum Pontificum constitutiones, epistolas ac diplomata continens tribus Ordinibus Minorum, Clarissarum, et Poenitentium a seraphico patriarcha Sancto Francisco institutis concessa, n. 273, studio et labore J. H. Sbaralea, Romae 1759, s. 248–249.

Gregorius Magnus, Homiliae in Hiezechihelem, lib. I, III, 10, cura et studio V. Recchia, Romae 1992 (Gregorii Magni Opera, III/1).

Grélois A., Les cisterciens et la lutte contre les hérésies méridionales sous Innocent III: mobilisation d’un ordre ou activation de réseaux?, w: Innocent III et le Midi, sous la direction de M. Fournié, D. Le Blévec, J. Théry-Astruc, Toulouse 2015, s. 377–390.

Honorius III, Vineae Domini custodes, w: Bullarium franciscanum Romanorum Pontificum constitutiones, epistolas ac diplomata continens tribus Ordinibus Minorum, Clarissarum, et Poenitentium a seraphico patriarcha Sancto Francisco institutis concessa, n. 23, studio et labore J. H. Sbaralea, Romae 1759, s. 24.

Innocentius III, Licet solite solitudinis, w: Die Register Innocenz’ III, 2. Pontifikatsjahr, 1199/1200, bearbeitet von O. Hageneder, W. Maleczek, A. A. Strnad, Rom–Wien 1979, s. 238.

Innocentius III, Sermoni (Sermones), a cura di S. Fioramonti, Cittá del Vaticano 2006.

Kienzle B. M., Cistercians, Heresy and Crusade in Occitania, 1145–1229: Preaching in the Lord’s Vineyard, New York 2001.

La letteratura francescana, vol. 1: Francesco e Chiara d’Assisi, a cura di C. Leonardi, Milano 2004.

Landini L. C., The Causes of the Clericalization of the Order of Friars Minor 1209–1260 in the Light of Early Franciscan Sources, Chicago 1968.

Locher G. F. D., Martha et Maria in de prediking van Augustinus, „Nederlands Archief voor Kerkgeschiedenis” 46 (1963–1964), s. 65–86.

Luz U., Vangelo di Matteo, vol. 3, edizione italiana a cura di C. Gianotto, Brescia 2013.

Merlo G. G., Intorno a frate Francesco. Quattro studi, Milano 1993.

Messa P., Le fonti patristiche negli scritti di Francesco d’Assisi, S. Maria degli Angeli, Assisi 2006.

Origenes, Commentaria in Evangelium secundum Matthaeum, w: Origenes Matthauserklarung, 1: Die Griechisch Erhaltenen Tomoi, XV, 32, Hrsg. E. Benz, E. Klostermann, Leipzig 1935, s. 446–447.

Pellegrini L., Mendicanti e parroci: coesistenza e conflitti di due strutture organizzative della „cura animarum”, w: Francescanesimo e vita religiosa dei laici nel’200, Assisi 1981, s. 129–167 (Atti dell’VIII Convegno Internazionale).

Rainini M., I Predicatori dei tempi ultimi. La rielaborazione di un tema escatologico nel costituirsi dell’identità profetica dell’Ordine domenicano, „Cristianesimo nella storia” 23 (2003), s. 307–343.

Ruh K., Storia della mistica occidentale, vol. 1, trad. di M. Fiorillo, Milano 1995.

Tevel J. M., The Labourers in the Vineyard: The Exegesis of Matthew 20, 1–7 in the Early Church, „Vigiliae Christianae” 46 (1992) no. 4, s. 356–380.

Tugwell S., The bull of canonization, w: Humberti de Romanis Legendae sancti Dominici, ed. S. Tugwell, Romae 2008, s. 329–398.

Downloads

Published

2023-12-29

Issue

Section

Articles

Similar Articles

1-10 of 148

You may also start an advanced similarity search for this article.