The role of integral ecology in preaching ministry
DOI:
https://doi.org/10.15633/ps.29203Keywords:
homiletic theology, integral ecology, ministry of the wordAbstract
One of the most frequently discussed topics in political, social, and scientific contexts is the ecological crisis. Environmental issues occupy a significant part of the teaching of the Church, particularly in the statements issued by the post-conciliar popes. Effective protection of the environment necessitates the implementation of comprehensive environmental education, which should take place within the educational system, within the family, through the media, and during the processes of catechesis and preaching ministry. This study aims to address two key questions: first, what role does integral ecology play in the ministry of preaching? Secondly, what tasks should preachers undertake to form conscience and assume responsibility for the environment? Following an analysis of the biblical sources of integral ecology and the ecological perspective in contemporary Church teaching, the question of human responsibility for the environment is presented, and the central issue for this study is discussed: the pro-ecological tasks of contemporary preaching. The study concludes with a practical example of preaching committed to the promotion of integral ecology.
References
Babiński J., Ekoteologia jako odpowiedź na współczesny kryzys ekologiczny, „Teologia w Polsce” 5 (2011) nr 2, s. 289–298, https://doi.org/10.31743/twp.2011.5.2.06.
Bar W., Ekobójstwo i grzech ekologiczny. Dwa terminy — dwa porządki — wspólna sprawa, „Studia Prawnicze KUL” 82 (2020) nr 2, s. 33–58, https://doi.org/10.31743/sp.5808.
Bartnik C. S., Znaki czasu, w: Teologia znaków czasu. Dogmatycy wobec polskiego „dziś” Kościoła, red. K. Góźdź, K. Michalczak, Poznań 2008, s. 11–22.
Benedykt XVI, Jeśli chcesz krzewić pokój, strzeż dzieła stworzenia. Orędzie na Światowy Dzień Pokoju 1 stycznia 2010, „L’Osservatore Romano” 31 (2010) nr 1, s. 4–8.
Cekiera R., „Pokora tymczasowych zarządców”. Kościół katolicki a wyzwania klimatyczne na przykładzie adhortacji „Laudate Deum”, w: „Laudate Deum”. Papieża Franciszka walka o klimat, red. S. Jaromi, Kraków 2024, s. 37–48.
Chocian G., Ekologia kontra ekologizm w świetle encykliki „Laudato si’” ojca świętego Franciszka, https://ecoprobono.eu/ekologia-kontra-ekologizm-w-swietle-encykliki-laudato-si-ojca-swietego-franciszka/ (02.12.2024).
Czarny J., Ekologia i ekologizm a filozofia ekologii, „Wrocławski Przegląd Teologiczny” 9 (2001) nr 2, s. 29–35.
Dołęga J. M., Zagadnienia ekologiczne w problematyce teologicznej, „Studia Teologiczne — Białystok–Drohiczyn–Łomża” 15 (1997), s. 277–283.
Dyk S., Sławiński H., Szewczyk L., Przepowiadanie homilijne w Polsce. Analiza aspektów treściowych i formalnych wybranych homilii, „Collectanea Theologica” 93 (2023) nr 2, s. 189–225, https://doi.org/10.21697/ct.2023.93.2.07.
Dziedzic J., Kościół a ekologia ludzka, „Polonia Sacra” 23 (2019) nr 1, s. 103–126, https://doi.org/10.15633/ps.3275.
Ekologia to ważna część nauczania Kościoła — wywiad KAI z o. Stanisławem Jaromi, https://old.swietostworzenia.pl/2-aktualne/887-ekologia-to-wazna-czesc-nauczania-kosciola-wywiad-kai-z-o-stanislawem-jaromi (02.12.2024).
Fiałkowski M., Inspiracje encykliki „Laudato si’” dla duszpasterstwa, „Verbum Vitae” 31 (2017), s. 321–340, https://doi.org/10.31743/vv.1766.
Franciszek, Adhortacja apostolska o kryzysie klimatycznym Laudate Deum, 04.10.2023.
Franciszek, Encyklika Laudato si’ poświęcona trosce o wspólny dom, 24.05.2015.
Halík T., Chrześcijanie a ekologia, „W Drodze” (1999) nr 8, s. 43–49.
Jan Paweł II, Encyklika Centesimus annus w setną rocznice encykliki Rerum novarum, 01.05.1991.
Jan Paweł II, Encyklika Redemptor hominis, 04.03.1979.
Jan Paweł II, Encyklika o wartości i nienaruszalności życia ludzkiego Evangelium vitae, 25.03.1995.
Karczewski M., Biblijna teologia stworzenia jako źródło ekologii integralnej, „Studia Elbląskie” 17 (2016), s. 135–146.
Krzesik T., Metamorfoza czy transformacja doktryny Kościoła w nauczaniu Franciszka?, „Polonia Sacra” 26 (2022) nr 2, s. 159–180, https://doi.org/10.15633/ps.26208.
Małek K., Rozwój teologii ekologicznej w Polsce. Od teoekologii do ekoteologii, „Studia Philosophiae Christianae” 58 (2022) nr 1, s. 117–139, https://doi.org/10.21697/spch.2022.58.A.06.
„Mater et Familiae Advocata”. Przesłanie społeczne biskupów katowickich podczas stanowych pielgrzymek kobiet do Piekar Śląskich (1966–2016), red. A. Wuwer, D. Szlachta, Katowice 2017 (Źródła do Dziejów Kościoła Katolickiego na Górnym Śląsku, 18).
Naumowicz C., Eko-teologia jako forma chrześcijańskiej diakonii wobec stworzenia, „Studia Ecologiae et Bioethicae” 7 (2009) nr 1, s. 221–233, https://doi.org/10.21697/seb.2009.7.1.15.
Orzeszyna J., Znaczenie motywacji religijnej w działaniach na rzecz ochrony naturalnego środowiska człowieka w świetle encykliki „Ludato si’”, w: Dlaczego ekologia? W kręgu encykliki „Laudato si’”, red. T. Reroń, A. Szafulski, Wrocław 2016, s. 79–95.
Ozorowski M., Bóg a stworzenie w teologii katolickiej, „Paedagogia Christiana” 28 (2011) z. 2, s. 83–98, https://doi.org/10.12775/PCh.2011.004.
Pieja W., Godność osoby ludzkiej podstawą odpowiedzialności za ekologię w „Laudato si’” i „Fratelli tutti”, „Polonia Sacra” 26 (2022) nr 2, s. 203–216, https://doi.org/10.15633/ps.26210.
Skworc W., Idźcie i głoście! Jest nadzieja! Słowo Arcybiskupa Katowickiego podczas pielgrzymki stanowej mężczyzn i młodzieńców do Sanktuarium Matki Bożej Piekarskiej, 28.05.2017, „Wiadomości Archidiecezjalne” 85 (2017) nr 5, s. 333–340.
Skworc W., Jesteśmy napełnieni Duchem Świętym! Słowo Arcybiskupa Katowickiego podczas pielgrzymki stanowej dziewcząt i kobiet do Sanktuarium Matki Bożej Piekarskiej, „Wiadomości Archidiecezjalne” 86 (2018) nr 7–8, s. 507–514.
Skworc W., Matris Corde — Matczynym Sercem. Słowo Społeczne Metropolity Katowickiego, „Wiadomości Archidiecezjalne” 89 (2021) nr 7–8, s. 501–510.
Skworc W., Słowo Arcybiskupa Katowickiego podczas pielgrzymki stanowej kobiet i dziewcząt do Sanktuarium Matki Bożej Piekarskiej, „Wiadomości Archidiecezjalne” 84 (2016) nr 7–8, s. 559–565.
Skworc W., Słowo Arcybiskupa Katowickiego podczas pielgrzymki stanowej kobiet do Sanktuarium Matki Bożej Piekarskiej, „Wiadomości Archidiecezjalne” 83 (2015) nr 7–8, s. 326–332.
Skworc W., Słowo powitania abp. Wiktora Skworca do pielgrzymów, 31.05.2015, „Wiadomości Archidiecezjalne” 83 (2015) nr 5, s. 237–245.
Strzeszewski C., Katolicka nauka społeczna, Lublin 1994.
Szafulski S., Ekologiczna perspektywa we współczesnym nauczaniu Magisterium, „Teologia i Moralność” 11 (2016) nr 1, s. 47–58, https://doi.org/10.14746/tim.2016.19.1.4.
Szewczyk L., Problemy społeczne XXI wieku w przepowiadaniu piekarskim do kobiet, „Polonia Sacra” 28 (2024) nr 1, s. 75–100, https://doi.org/10.15633/ps.28105.
Szewczyk L., Przepowiadanie piekarskie świadectwem zaangażowania w rozwiązywanie problemów społecznych XXI wieku, „Poznańskie Studia Teologiczne” 42 (2022), s. 151–168, https://doi.org/10.14746/pst.2022.42.09.
Wyrostkiewicz M., Spór o człowieka w ekologii, w: Spór o człowieka — spór o przyszłość wszechświata. Od bł. Jana XXIII do Jana Pawła II, red. J. Nagórny, J. Gocko, Lublin 2004, s. 217–222.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Leszek Szewczyk

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Authors who publish in this journal agree to the following terms:
- Authors retain the copyright and full publishing rights without restrictions and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal.
- Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g., post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgement of its initial publication in this journal.
- Authors are permitted and encouraged to post their work online (e.g., in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as this can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work (See The Effect of Open Access).