Wymiar kulturowy formacji liturgicznej

Autor

DOI:

https://doi.org/10.15633/ps.27303

Słowa kluczowe:

liturgia, kult, kultura, inkulturacja, formacja liturgiczna

Abstrakt

Autor artykułu podejmuje refleksję nad problemem odnowienia i ożywienia tradycyjnego związku liturgii i kultury, którego warunkiem wydaje się być odpowiednia formacja liturgiczna współczesnych wiernych. Liturgia rozumiana jako kult oddawany Bogu przez ludzi jest częścią ludzkiej kultury. To liturgia jest szczególnym przykładem inkulturacji chrześcijaństwa, trwającej nieprzerwanie w jego historii. Dziś proces ten wymaga podjęcia nowych wyzwań wobec kryzysu kultury współczesnej, która osłabiła swoje związki z religią. Dzisiejszy człowiek zatracił zdolność rozumienia symbolicznego języka liturgii. Dlatego papież Franciszek w swoim liście Desiderio desideravi wskazuje na potrzebę pogłębionej formacji liturgicznej wiernych. Taka formacja, która pozwoli wiernym na uchwycenie ponadczasowego przesłania liturgii, uzdolni ich także do jej kształtowania z użyciem nowych kodów kulturowych. W ten sposób formacja liturgiczna może spełnić ważną rolę w odnowieniu związku kultury i liturgii, aby liturgia nadal mogła formować i ubogacać kulturę, czerpiąc równocześnie z jej dziedzictwa.

Biogram autora

  • Przemysław Nowakowski - Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

    Przemysław Nowakowski CM – dr hab., misjonarz św. Wincentego a Paulo, dyrektor Instytutu Liturgicznego Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, wykładowca na tym uniwersytecie i w Instytucie Nauk Religijnych w Kijowie (Ukraina). Członek redakcji czasopism: „Ephemerides Liturgicae”, „Polonia Sacra”, „Nasza Przeszłość”. Inicjator i koordynator dorocznych międzynarodowych sympozjów liturgicznych „Ad Fontes Liturgicos” (Polska, Słowacja, Ukraina, Węgry). W latach 2020–2022 redaktor serii publikacji na temat Synodu Zamojskiego Kościoła greckokatolickiego (1720). Zainteresowania naukowe: liturgika porównawcza, wpływy łacińskie na liturgię obrządku bizantyjskiego w Kościele greckokatolickim, bizantyjsko-słowiańskie księgi liturgiczne (XVII i XVIII wiek). 

Bibliografia

Bonomo F., Presentazione, w: Liturgia e Cultura. Atti dell’XI Congressio Internazionale di Liturgia, Pontificio Ateneo sant’Anselmo — Pontificio Istituto Liturgico, 9–11 maggio 2018, a cura di F. Bonomo, S. Geiger, D. Jurczak, F. M. T. Ryan, Roma 2019, s. 29–37 (Ecclesia orans. Studi e Ricerche, 2).

Cassingena-Trévedy F., La bellezza della liturgia, Magnano 2003.

Florenski P., Liturgia jako synteza sztuk, „Znak” 337 (1982), s. 1511–1521.

Franciszek, Adhortacja apostolska Evangelii gaudium, 24.11.2013, Rzym 2013.

Franciszek, List apostolski Desiderio desideravi, 29.06.2022, Rzym 2022.

Giovanni Paolo II, Messaggio all’Assamblea Generale delle Nazioni Unite per la celebrazione del 50 universario di fondazione, 05.10.1995.

Guardini R., Liturgische bildung (1928), w: R. Guardini, Liturgie und liturgische bildung, Mainz 1992.

Harrisadis C., Le cult chrétien. Facteur de développement et de civilisation, w: Liturgie. Spiritualité. Cultures, Conferences Saint-Serge, XXIX Semaine d’Etudes Liturgiques, Paris, 29 juin — 2 juillet 1982, a cura di A. M. Triacca, A. Pistoia, Roma 1983, s. 115–131 (Bibliotheca Ephemerides Liturgicae. Subsidia, 20).

Jan Paweł II, Encyklika Slavorum apostoli, Poznań 1985.

Leksykon liturgii, oprac. B. Nadolski, Poznań 2006.

Ravasi G., La liturgia tra lumen e numen. Culto e cultura, w: Liturgia e Cultura. Atti dell’XI Congresso Internazionale di Liturgia, Pontificio Ateneo sant’Anselmo — Pontificio Istituto Liturgico, Roma 9–11 maggio 2018, a cura di F. Bonomo, S. Geiger, D. Jurczak, F. M. T. Ryan, Roma 2019, s. 43–56 (Ecclesia orans. Studi e Ricerche, 2).

Sante di C., Cultura e liturgia, w: Nuovo Dizionario di Liturgia, Cinisello Balsamo (Milano) 1988, s. 325–326.

Sobór Watykański II, Konstytucja o liturgii świętej Sacrosanctum Concilium, Rzym 1963.

Pobrania

Opublikowane

2023-09-30

Numer

Tom 27 Nr 3 (2023)

Dział

Artykuły

Licencja

Prawa autorskie (c) 2023 Przemysław Nowakowski

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:

  1. Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów.
  2. Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie  (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
  3. Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.